آگاه: منطقه گاوخونی یکی از مناطق مهم و استراتژیک ایران است که در استان اصفهان واقع شده است، این منطقه به دلیل موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های طبیعی و فرهنگی خود، ظرفیت‌های زیادی در زمینه‌های مختلف از جمله گردشگری و ایجاد ژئوپارک دارد، اما در طول سالیان اخیر، خشکی زاینده‌رود به عنوان یکی از رودخانه‌های اصلی فلات مرکزی ایران که ۹۳ درصد آن نیز در این استان قرار دارد، تاثیرات قابل‌توجهی بر این منطقه و اکوسیستم آن داشته است.
پروین قاسمی، کارشناس اقتصاد گردشگری دراین‌ارتباط با بیان اینکه منطقه گاوخونی با دارا بودن جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی متنوع، می‌تواند به عنوان یک مقصد گردشگری جذاب مورد توجه قرار گیرد، به اقتصاد آنلاین می‌گوید: ایجاد ژئوپارک در منطقه گاوخونی با هماهنگی با سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور از سال‌ها پیش مورد توجه قرار گرفت؛ اما متاسفانه با وجود پیگیری فعالان محیط‌زیست و میراث فرهنگی، هیچ یک از استانداران اصفهان به این موضوع مهم توجهی نداشتند.
تجمیع جاذبه‌ها
این کارشناس اقتصاد گردشگری با اشاره به ظرفیت منطقه برای ایجاد ژئوپارک گفت: چشم‌اندازهای منحصربه‌فرد زمین‌شناختی، بوم‌شناختی و تاریخی که در پایاب زاینده‌رود در شرق اصفهان وجود دارد و پدیده‌های زمین‌شناختی نظیر کوه سیاه، تپه‌های ماسه‌ای ورزنه، کویر خارا و نمکزار جنوب تالاب، محوطه‌های باستانی نظیر محوطه افسانه‌ای سبا (که البته هنوز کشف نشده است)، معادن و تعداد قابل‌توجهی اثر تاریخی در محدوده شهرها و روستاهای منطقه، این منطقه را مستعد ایجاد ژئوپارک کرده است.
پروین قاسمی با بیان اینکه همچنین گونه‌های گیاهی و جانوری ارزشمند و فرهنگ بومی منطقه، راه را برای ایجاد ژئوپارک در پایاب زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی، هموار می‌سازند، اضافه کرد: منطقه گاوخونی دارای مناظر طبیعی زیبا و بکر است که شامل دشت‌ها، کوه‌ها و تالاب‌ها می‌شود که این ویژگی‌ها فرصت‌های مناسبی برای فعالیت‌های طبیعت‌گردی، کوهنوردی و عکاسی
فراهم می‌آورد.
قاسمی با اشاره به جاذبه‌های تاریخی منطقه بیان کرد: این آثار تاریخی و فرهنگی در این منطقه، نظیر قلعه‌ها و بناهای قدیمی است که می‌تواند گردشگران را به خود جذب کند و بازدید از این آثار می‌تواند فرصتی برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ غنی ایران باشد. وی با بین اینکه با وجود خشکی زاینده‌رود، برخی از مناطق اطراف آن در برخی فصول سال، به دلیل بارش‌ها، هنوز قابلیت فعالیت‌های آبی مانند قایق‌سواری و ماهیگیری را دارند که این فعالیت‌ها می‌تواند برای گردشگران جذاب باشد، تاکید کرد: اکوتوریسم از دیگر ظرفیت‌های این منطقه است؛ تنوع زیستی در منطقه گاوخونی فرصت‌های مناسبی برای توسعه اکوتوریسم فراهم می‌آورد و گردشگران می‌توانند از نزدیک با حیات‌وحش و گیاهان بومی آشنا شوند.
رفع بخشی از آسیب‌های ناشی از خشکی زاینده‌رود
این کارشناس اقتصاد گردشگری با بیان اینکه آشنایی با فرهنگ و سنت‌های محلی، از جمله غذاهای محلی، موسیقی و رقص‌های سنتی، می‌تواند تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای گردشگران باشد، بیان کرد: ایجاد ژئوپارک در این منطقه بسیاری از آسیب‌های ناشی از خشکی زاینده‌رود برای مردم را می‌توانست در طول سالیان اخیر رفع کند، موضوعی که متاسفانه مورد بی‌توجهی مسئولان بوده است.
در همین ارتباط علی اسفندیاری، فعال محیط‌زیست و کارشناس اقتصادی نیز به اقتصاد آنلاین می‌گوید: زاینده‌رود به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع آبی استان اصفهان، در سال‌های اخیر با مشکلات جدی خشکی مواجه شده است که این خشکی تأثیرات منفی زیادی بر کشاورزی، محیط‌زیست و زندگی روزمره مردم منطقه داشته است. وی افزود: کاهش منابع آب و خشکی زاینده‌رود در سالیان اخیر باعث کاهش منابع آب در منطقه ورزنه شده و این موضوع به بحران آب در کشاورزی و تامین آب شرب منجر شده است.
کارشناس اقتصادی بیان کرد: از سویی خشک‌شدن زاینده‌رود باعث تغییرات در اکوسیستم منطقه شده و حیات‌وحش و تنوع زیستی را تهدید می‌کند و موجب مهاجرت برخی از ساکنان منطقه به مناطق دیگر شده است که این موضوع به کاهش جمعیت و تغییرات اجتماعی منجر شده است.
فرصت‌های ناب گردشگری ورزنه
اسفندیاری با این اعتقاد که همه این عوامل موجب شده تا فرصت‌های گردشگری نیز تحت تاثیر قرار گیرد اما مشکل اصلی، رکود اشتغال در منطقه و مهاجرت روزانه مردم به دیگر شهرها برای کار، پا پس کشیدن مسئولان است، گفت: واقعیت این است که بنا بر یک فرهنگ ضعیف، هرجا که مانعی بر سر راه اشتغال و پروژه‌های اقتصادی وجود داشته است، مسئولان به راحت‌ترین مسیر روی آورده‌اند، همان‌گونه که ایجاد ژئوپارک در منطقه ورزنه به عنوان عامل احیای اشتغال در منطقه به دست فراموشی سپرده شد. وی با اشاره به ظرفیت‌های ناب این منطقه می‌گوید: در حقیقت تنوع جاذبه‌های زمین‌شناختی در پایاب زاینده‌رود و حوضه گاوخونی بالاست؛ در شمال تالاب گاوخونی کوه سیاه را داریم که یک کوه آتشفشانی از جنس بازالت است و نمای زیبای تالاب بین‌المللی گاوخونی را می‌توان از این کوه به نظاره نشست.
قاسمی ادامه می‌دهد: در فاصله حدودا ۲۰ کیلومتری از کوه سیاه، غار آهکی را داریم که چشم‌انداز این غار در کنار یک تپه مرجانی و سنگ‌های آذرین می‌تواند برای گردشگران جذاب باشد و در جنوب گاوخونی حوضچه‌های ترسیب نمک را داریم و در این مورد نیز فرصت‌های گردشگری نظیر نمک درمانی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: می‌توان در این ناحیه کلبه‌های نمکین با رعایت ملاحظات زیست‌محیطی ایجاد کرد و در شرق گاوخونی نیز تپه‌های ماسه‌ای به وسعت
۱۷ هزار هکتار را داریم که مناسب برای ورزش‌های بیابانی و بیابان‌گردی به صورت کنترل شده است.
احیای اشتغال در شرق اصفهان
قاسمی با بیان اینکه در صورت ایجاد ژئوپارک گاوخونی و فعال‌شدن پتانسیل ژئوتوریسم، می‌توانیم شاهد اشتغال‌زایی مطلوب در این منطقه باشیم، تاکید کرد: بر این اعتقادیم که گرچه زاینده‌رود به دلیل همین اهمال‌ها حتی دیگر یک رودخانه فصلی نیست، اما ظرفیت‌های ناب این منطقه و تبدیل آن به ژئوپارک می‌توانست هم در احیای اشتغال‌زایی در منطقه موثر باشد و هم اینکه در درازمدت یه دلیل اهمیت ملی و بین‌المللی یک ژئوپارک در دنیا، حتی در مسیر احیای زاینده‌رود
موثر باشد.
منطقه گاوخونی با وجود ظرفیت‌های گردشگری فراوان، با چالش‌هایی نظیر خشکی زاینده‌رود مواجه است، برای بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های گردشگری این منطقه، لازم است که برنامه‌ریزی‌های مناسبی انجام شود تا همزمان با حفظ محیط‌زیست، به توسعه پایدار گردشگری نیز توجه شود؛ همچنین، مدیریت منابع آب و تلاش برای احیای زاینده‌رود می‌تواند به بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی منطقه
کمک کند.
نظر شما