آگاه ـ رهبر انقلاب در میان صحبتهایشان بر این نکته تأکید داشتند که مشارکت بالا موجب افزایش قدرت و امنیت ملی میشود. نسبت این دو با هم چیست؟
به طور معمول در هر نظامی وقتی درصد حامیان آن بالا باشد، توان دفاعی و اقتدار و توانایی حل مشکلات کشور به وسیله مردم را نشان میدهد. با توجه به اینکه ما تجربه بسیار مهم و موفقی در جریان انقلاب اسلامی داشتیم که مردم با حضور خود و فعالانه مسیر انقلاب را به پیروزی رساندند، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هم با دیدگاه حضرت امام(ره)، مسیر حرکت انقلاب و کشور بر اساس رأی و نظر مردم انتخاب شد؛ به این معنا که حتی تعیین نوع نظام، بحث قانون اساسی و انتخاب کلیه مسئولین کشور، مستقیم یا غیرمستقیم با رأی مردم باشد. این یعنی که این نظام واقعاً مردمی است و مردم حافظ آن هستند. اینطور نیست که مثلاً یک دولت یا نیرو یا حزبی که طبعاً محدود است، ادارهکننده کشور، پشتیبان و مدافع آن باشد. در جمهوری اسلامی ثابت شده که این مردم هستند که تمامی این جریانها را از ابتدای انقلاب تاکنون اداره کردهاند؛ از جنگ، سازندگی، مقابله با ضدانقلاب، در مشکلات مختلف دولت، در حوادث سنگین طبیعی و امثال اینها دیده شده که مردم با حضور خودشان چقدر توانستهاند مسائل را حل کنند و کمابیش هم این مسئله ادامه دارد. نکته مهم این است که دوستان و دشمنان ما چه در داخل و چه خارج از کشور به این موضوع بهشدت توجه دارند که مردم چه میزان، با چه حرارت و اعتقادی و به چه شکلی در صحنه انتخابات یا صحنههای عمومی حتی راهپیماییها شرکت میکنند. ما بهطور معمول به هر حال روز انتخابات را میگذرانیم، شب هم اخبار و فیلمهای خبری مربوط به آن را میبینیم و فردا صبح به سر کار خودمان میرویم. از نظر ما ظاهراً تمام شده است ولی تازه کار برای مراکز مهم سیاسی، خبری، بینالمللی و امنیتی دنیا شروع میشود و روی این قضایا کار میکنند که چند درصد شرکت کردند، به چه کسانی رأی دادند، چه اتفاقاتی افتاد، انتخابات بهآرامی یا با تنش برگزار شد، چه کسانی نقش بیشتری داشتند، بعد با جمعبندیهایی که انجام میدهند برای برخورد خودشان برنامهای تنظیم میکنند. اینکه آیا درست متوجه قضایا میشوند یا خیر بحث دیگری است ولی این کار را میکنند که بعضاً ممکن است حتی ۱۰روز هم طول بکشد؛ بنابر این بحث انتخابات از ابعاد مختلف با آثار متعدد برای کشور اهمیت دارد و از ابتدای انقلاب هم معمولاً مردم با اکثریت خوبی در انتخابات شرکت کردهاند.
مشارکت بالا چگونه به ظهور یک مجلس قوی میانجامد و این دو چه نسبتی با هم دارند؟
یکی اینکه وقتی اکثریت قابل ملاحظهای از مردم نماینده یک شهر را انتخاب کرده باشند، طبعاً خیلی بیشتر مورد حمایت قرار میگیرد و در مجموع کل مجلس برای تمام مملکت، دوم اینکه بههرحال وقتی مجلس قوی باشد در وضعیت دولت و روند قضایای کشور تأثیرگذار است چون تمامی کمیسیونهای مجلس و حتی افراد نماینده مجلس با اظهارنظرها و رأی و حضورشان در انواع و اقسام سازمانهای خارج از مجلس مؤثر هستند. میدانید که در بسیاری از سازمانها بر اساس قانون نمایندهای از مجلس حضور دارد؛ مثلاً در شورای نظارت بر صدا و سیما و تعداد زیادی از دستگاههای مهم و تأثیرگذار، مجمع تشخیص، شورای عالی امنیت ملی و شورای عالی انقلاب فرهنگی نمایندگانی از مجلس حضور دارند و تأثیر میگذارند. پس مسئله مجلس شورای اسلامی فقط به چهاردیواری خودش ختم نمیشود.
مجلس قوی تر چگونه میتواند مشکلات میان مدت و جاری را حل کند و جایگاه آن چگونه است و در کجای این چرخه قرار میگیرد؟
نکته بسیار حائز اهمیت این است که مجلس دو مسئولیت خیلی مهم دارد که از آن طریق میتواند تغییرات مناسب را به وجود بیاورد. یکی بحث قانونگذاری است که طبیعتاً در این زمینه بسیار تأثیرگذار است و دوم نظارت. مسئله نظارت مجلس بر دستگاههای کشور طبعاً میتواند مؤثر و بسیار اصلاحگر باشد. البته در کل کشور غیر از مجلس و دولت عوامل دیگری هم تأثیر غیر قابل انکاری دارند اما در عین حال مجلس در جایگاه بالایی قرار دارد که حضرت امام(ره) با آن بینش دقیق خود به تعبیر من فرمودند اگر مجلس یک مجلس واقعی باشد در رأس امور کشور است. این نکته بسیار مهمی است و مردم هم به عملکرد مثبت یا منفی مجلس توجه زیادی دارند و صحبتهایی که از مجلس پخش میشود کاملاً در فضای کشور تأثیرگذار است.
مسئله اثرگذاری رأی مردم بر حل مشکلات کشور به صورت عینی یکی از موضوعات دارای ابهام است. برای رفع این ابهامات چه توضیحی وجود دارد؟
اگر انتظار داشته باشیم مجلس تمام مسائل کشور را حل و فصل کند مقداری غیرواقعبینانه است چون مسائل مربوط به ارزشهای فرهنگی و فرهنگ عمومی، روحیات و خلقیات مردم، شرایط منطقهای و بینالمللی کشور بسیار تأثیرگذار است. یعنی دشمنان خارجی به طور مستقیم و غیرمستقیم، کم یا زیاد در اوضاع داخلی ما نقشآفرینی میکنند. در داخل هم فرهنگ عمومی مردم قطعاً کم یا زیاد مؤثر است. بنابراین مجلس بسیار میتواند در حل مشکلات کشور مؤثر باشد اما نه به معنای اینکه بتواند تمام مسائل کشور را حل و فصل کند.
مشارکت بالای مردم در انتخابات مجلس خبرگان چه انعکاسی برای کشور میتواند داشته باشد؟
فرق چندانی ندارد چون به هرحال معنای مشارکت مردم این است که ما به این نظام و به این سبک کار اعتقاد داریم، پای صندوق میآییم و با نظر و تمایل خودمان آزادانه رأی میدهیم. تفاوتی ندارد که مجلس شورای اسلامی باشد یا خبرگان، شورای شهر باشد یا ریاست جمهوری؛ از این نظر تمامی انتخاباتها مشترکاند.
خبرنگار: احسان نیکروان
نظر شما