آگاه: در این سند، ادعاهای سیاسی پادمانی و ریشهدار در اسناد جعلی رژیم صهیونیستی تکرار و از ایران خواسته شده تا بدون فوت وقت در خصوص «ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در دو مکان اعلامنشده در ایران، توضیحات معتبر ارائه و آژانس را از مکان یا اماکن فعلی مواد هستهای یا تجهیزات آلوده مطلع کند.»
قطعنامه یادشده همچنین از ایران میخواهد که «اطلاعات، اسناد و پاسخهای موردنیاز آژانس» را در این زمینه ارائه و دسترسی به مکانها و مواد موردنیاز بازرسان آژانس را فراهم کند. در این قطعنامه آمده است: ارائه این اطلاعات و فراهم کردن دسترسیها ازسوی ایران و انجام راستیآزماییهای بعدی ازسوی آژانس بر اساس توافقنامه انپیتی، برای دبیرخانه ضروری است تا گزارش کند که دیگر مسائلی باقینمانده و نیاز به بررسی شورای حکام و اقدام در این زمینه نیست.
این درحالی است که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هستهای ایران بازدید کرده و هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلحآمیز انرژی هستهای کشور بهسمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکردهاند. ایران نیز به همکاری خود با آژانس در چارچوب موافقتنامه جامع پادمان ادامه داده و تاکید دارد که مسائل باقیمانده با رویکرد حرفهای و بدون جانبداری آژانس قابل حل است.
با این حال، در قطعنامه غیرسازنده تروئیکا و آمریکا از مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواسته شده است تا یک ارزیابی جامع و بهروز درمورد ادعای حضور یا استفاده احتمالی از مواد هستهای اعلامنشده در ارتباط با مسائل باقیمانده و همچنین گزارش کامل درباره همکاری ایران با آژانس، برای بررسی در نشست اسفندماه ۱۴۰۳ شورای حکام یا حداکثر تا بهار ۱۴۰۴ تهیه کند. این برای پنجمین بار پس از اجرای برجام و بستهشدن پرونده ادعاهای پادمانی درباره برنامه صلحآمیز هستهای ایران است که کشورهای غربی با صحنهگردانی رژیم صهیونیستی، علیه ایران قطعنامه ارائه میکنند.پیشتر کشورهای موسوم به گروه هسته اصلی (Core Group) شامل بلاروس، چین، کوبا، نیکاراگوئه، روسیه، سوریه، ونزوئلا، زیمبابوه و ایران با صدور بیانیهای مشترک در شورای حکام، قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی را محکوم و مصداق سوءاستفاده از فرآیند تصمیمگیری در آژانس بینالمللی انرژی اتمی توصیف کرده و بر لزوم حمایت از تداوم رویکرد تعاملی با ایران برای حلوفصل مسائل باقیمانده پادمانی تاکید کردند.جمهوری اسلامی ایران نیز در جریان سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره تبعات صدور قطعنامه هشدار داده و اعلام کرده بود که اگر طرفهای مقابل مسیر تعامل را در پیش بگیرند ایران هم اهل تعامل است اما اگر مسیر تقابل و قطعنامه در برابر ایران را برگزینند تهران نیز تصمیمات لازم را خواهد گرفت. سید عباس عراقچی، وزیر امورخارجه کشورمان نیز سهشنبه شب در گفتوگوی تلفنی با مدیرکل آژانس تصریح کرد: درصورتیکه طرفهای مقابل بیتوجه به حسننیت و رویکرد تعاملی ایران، اقدامات غیرسازنده را در نشست شورای حکام از طریق صدور قطعنامه در دستورکار قرار دهند، ایران به نحو مقتضی و متناسب پاسخ خواهد داد.
بیانیه مشترک وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی
اما همانطور که اعلام شده بود، جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس، در همان نخستین ساعات روز جمعه، دستور انجام اقدامات موثر، از جمله راهاندازی مجموعه معتنابهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف را صادر کرد. وزارت امورخارجه و سازمان انرژی اتمی ایران در خصوص قطعنامه خصمانه شورای حکام آژانس، بیانیه مشترک صادر کردند؛ در این بیانیه آمده است: در آخرین ساعات جلسه مورخ ۱آذر ۱۴۰۳ شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با فشار و اصرار سه کشور اروپایی و آمریکا و به رغم عدم حمایت حدود نیمی از دولتهای عضو، قطعنامهای غیراجماعی در مورد برنامه صلحآمیز هستهای ایران تصویب شد.
این بیانیه میافزاید: سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران همواره مبتنی بر تعامل سازنده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در چارچوب حقوق و تکالیف مصرح ذیل معاهده عدم اشاعه و موافقتنامه جامع پادمان بوده است. دولت چهاردهم بر مبنای همین سیاست از ابتدای تشکیل، ادامه و ارتقای همکاریها با آژانس را با هدف حل و فصل موضوعات فیمابین در دستورکار خود قرار داده است. در چارچوب همین رویکرد اصولی، ایران از سفر مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران استقبال کرد و برنامهریزی لازم برای فراهم کردن زمینه تعاملات بیشتر و موفقیت سفر را انجام داد.
وزارت امورخارجه و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه خود تصریح کردند: سفر مدیرکل آژانس به ایران، دیدارهای وی با مقامهای عالی جمهوری اسلامی ایران و بازدید از مجتمعهای غنیسازی شهید دکتر علیمحمدی و شهید مهندس احمدیروشن و مذاکرات صورتگرفته زمینه مناسبی برای تقویت تعاملات ایران و آژانس ایجاد کرد. در چنین شرایطی سه دولت اروپایی و آمریکا - که سابقه طولانی در بدعهدی و عدم پایبندی آشکار به تعهدات خود ازجمله در قالب برجام و توسل به تحریمهای ظالمانه و فشارهای غیرقانونی علیه ملت ایران دارند - به جای کمک به تداوم فضای سازنده ایجادشده بین ایران و آژانس، حتی منتظر نتایج سفر مدیر کل آژانس هم نمانده و در یک اقدام تقابلی و ناموجه، قطعنامهای علیه ایران در شورای حکام ارائه کردند؛ البته این قطعنامه از حمایت نیمی از اعضای شورای حکام برخوردار نشد که خود مبین مخالفت آنها با رویکرد سیاسی و مخرب بانیان قطعنامه است.
در این بیانیه آمده است: این رویکرد سیاستزده، غیرواقعبینانه و مخرب، فضای مثبت ایجادشده و تفاهمهای حاصل از آن را مخدوش میکند. چنین اقدامی آن هم در زمانی که ایران و آژانس در مسیر تعامل سازنده قرار داشتند، بار دیگر ثابت کرد که سه دولت اروپایی و آمریکا در ادعای خود مبنی بر حفظ اعتبار آژانس بههیچوجه صداقت ندارند و موضوع هستهای ایران صرفا بهانه و دستاویزی برای پیشبرد اهداف نامشروع آنهاست.
وزارت امورخارجه و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه خود تاکید کردند: مراجع صلاحیتدار جمهوری اسلامی ایران در سطوح مختلف پیشتر اعلام کرده بودند که اتخاذ هرگونه اقدام تقابلی و سوءاستفاده از شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای پیشبرد اهداف نامشروع و سیاسی با پاسخ متقابل ایران مواجه خواهد شد؛ مختصات پاسخ احتمالی ایران از قبل نیز به مدیرکل آژانس اطلاعرسانی شده است. بر همین اساس، رییس سازمان انرژی ایران دستور انجام اقدامات موثر از جمله راهاندازی مجموعه معتنابهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته از انواع مختلف را صادر کرد. بدیهی است این اقدامات در راستای صیانت از منافع کشور و توسعه هرچه بیشتر صنعت هستهای صلحآمیز، متناسب با نیازهای روزافزون ملی و در چارچوب حقوق و تعهدات ایران وفق موافقتنامه پادمان جامع انجام میشود. در عین حال، همکاریهای فنی و پادمانی با آژانس، مثل گذشته و در چارچوب موافقتنامه پادمان ادامه خواهد یافت.
در پایان بیانیه مزبور تصریح شده که جمهوری اسلامی ایران همچنان آماده تعامل سازنده با جهات ذیربط برمبنای اصول و موازین حقوقی بینالمللی است و سیاست اصولی صیانت از حقوق و منافع ملت بزرگ ایران و توسعه برنامه هستهای صلحآمیز و بومی با جدیت ادامه خواهد یافت.
اما قطعنامه سیاسی و غیرسازنده سه کشور اروپایی و ایالاتمتحده آمریکا علیه برنامه صلحآمیز هستهای کشورمان در حالی به تایید شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی رسید که ۱۵کشور از این سند حمایت نکردند. روسیه، چین و بورکینافاسو به این قطعنامه رأی مخالف داده و آفریقای جنوبی، هند، پاکستان، اندونزی، برزیل، غنا، تایلند، الجزایر، ارمنستان، بنگلادش، کلمبیا، مصر رأی ممتنع دادند. علاوهبر کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان بهعنوان پیشنهادکننده قطعنامه، اسپانیا، آرژانتین، استرالیا، بلژیک، اکوادور، اوکراین، کانادا، گرجستان، ژاپن، کره جنوبی، مراکش، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، پاراگوئه از این قطعنامه حمایت کردند.محسن نذیریاصل، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین از تصویب قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی انتقاد کرد. وی پس از پایان رأیگیری در شورای حکام به خبرنگاران در وین گفت: قطعنامه شورای حکام در شرایطی تصویب شد که مدیرکل آژانس به ایران سفر کرده و وعدههای خوبی در راستای تقویت همکاریهای فیمابین مطرح شده بود. این قطعنامه به وعدهها و نقشهراه مورد توافق شده با مدیرکل برای حرکت به جلو توجه نمیکند.
غرب، مسیر تنش را انتخاب کرد
اما صدور قطعنامه ضدایرانی شورای حکام، با واکنشها و تحلیلهایی در داخل همراه بود؛ برخی تحلیلها بر این محور استوار بود که هر چند محتوای قطعنامه صادره تفاوت محتوایی چندانی با چند قطعنامه قبلی ندارد و فعلا خواستار اقدامات عملی چون ارجاع پرونده به شورای امنیت نشده است اما تصویب آن در کنار دور تند تحریمها و مواضع اروپا را نباید واکنشی انفعالی چه در پرونده هستهای چه دیگر پروندهها مانند جنگ اوکراین پنداشت، بلکه به نظر میرسد که خروجی راهبرد جدید و حساب شده طرفهای غربی در قبال ایران است که با گامهای تصاعدی عملیاتی میشود؛ از این رو هم ممکن است که این روند تا فعال شدن مکانیسم ماشه تداوم یابد؛ مگر اینکه در میانه راه اتفاقی خارقالعاده مانع آن شود. اما در کنار آن نباید از نظر دور داشت که هدف دیگر تصویب قطعنامه علیه ایران میتواند بهنوعی بسترسازی و آماده کردن فضای بینالملل برای اقداماتی علیه برنامه هستهای ایران نیز باشد. از اینرو میتوان گفت که از هماکنون تا دستکم در دو سال اول دولت ترامپ، تنش غرب و ایران بسیار جدیتر و شدیدتر از قبل پیش رود. گویا دریافت طرف غربی با شمول آمریکا و اروپا این است که زمانه تشدید جدی فشار بر ایران و بهکارگیری اهرمهای فشار است. به همین خاطر هم بعید است که فعلا برای دیپلماسی و مذاکره جدی و براساس قواعد قبلی مذاکراتی ارادهای داشته باشد. اما ظهر روز گذشته، درحالیکه تنها ساعتی از صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس با محوریت آمریکا و تروئیکای غربی گذشته بود، بهروز کمالوندی، معاون سازمان انرژی اتمی ایران در گفتوگویی با اشاره به قطعنامه مخرب شورای حکام علیه کشورمان گفت: در واکنش به این قطعنامه، ظرفیت غنیسازی را بهطور قابل ملاحظهای افزایش میدهیم. وی تصریح کرد: غربیها با روش فشار دنبال این هستند که صنعت هستهای ما را رو به عقب ببرند. آرای موافق قطعنامه جدید علیه ایران به مراتب کمتر از قبل بوده است.
نظر شما