عاشورا
-
از رفتار فردی تا هویت جمعی
مسیر زایش فرهنگ
فرهنگ همانند رود خروشانی است که می‌تواند سخت‌ترین صخره‌ها را در هم بشکند و مسیر جدیدی در حیات اجتماعی بگشاید. این رود، سرچشمه‌ای جز رفتار و اعمال مردم ندارد. پیوند میان عمل فردی و فرهنگ اجتماعی آن‌قدر عمیق است که هر عمل درست و ارزشمند، اگر به‌طور مکرر توسط مردم انجام گیرد، به مرور به «فرهنگ» بدل می‌شود. فرهنگی که نسل‌ها را تربیت می‌کند، هویت می‌سازد و حتی معادلات سیاسی و اجتماعی را دگرگون می‌سازد.
-
روایت خدمت، صبر و عشق در اربعین
مجاهدت زنانه در مسیر کربلا
در ایام اربعین، زنانی در مسیر نجف تا کربلا قدم می‌زنند که روایت‌شان فراتر از زیارت است و روایت خدمت، صبوری و مادری برای زائران خسته گوشه‌ای از این مجاهدت است. با نزدیک‌شدن به اربعین حسینی، میلیون‌ها زائر از سراسر جهان، به‌ویژه ایران، پای در مسیر عشق گذاشته‌اند؛ مسیری که از نجف آغاز و به کربلا ختم می‌شود. در میان این خیل عظیم، حضور زنان بیش از هر زمان دیگری به چشم می‌آید؛ زنانی که نه‌تنها در قامت زائر بلکه به‌عنوان خادم، همراه، پشتیبان و حتی روایتگر این سفر معنوی، نقش‌آفرینی می‌کنند.
-
-
تکرار جنایت‌های خصم در عاشورا
فردا اربعین حسینی است. چهلمین روز بعد از عاشورا که در روایات و احادیث درباره بازگشت کاروان اسرا و خانواده حضرت امام حسین (ع) به کربلا و کیفیت وقایع آن روز، اشارات زیادی وجود دارد. حالا بیش از ۱۳ قرن از آن روز می‌گذرد و میلیون‌ها مسلمان شیعه در یک هفته اخیر در مراسم مربوط به اربعین حاضر شده و بعد از زیارتی هرچند کوتاه در کربلای معلا به شهرهای خود باز می‌گردند. اما مروری بر وقایع و حوادث دهه عاشورا و ظلمی که بر فرزندان اهل‌بیت (علیهم‌السلام) رفت را در دنیای امروز یک بار دیگر به وضوح می‌توان دید.
-
انقلابی‌گری بی‌روح دوام ندارد
انقلابی‌گری؛ از انقطاع تا امتداد
شاید بارها شنیده‌ایم که انقلاب اسلامی ایران فقط یک «انقلاب سیاسی» نبود. از همان روز اول، چیزی در اعماق جان مردم شعله کشید که بیشتر شبیه اشتیاق بود تا خشم صرف یا میل به تغییر نظام. اشتیاقی که از آن جنس رازهاست که اگر بخواهی آن را با زبان توصیف کنی، می‌گریزد.
-
کتاب‌هایی برای کسانی که جامانده‌اند
معرفی هفت کتاب اربعینی
سوره مهر با هفت کتاب اربعینی، به پیشواز اربعین حسینی می‌رود. هفت کتاب از انتشارات سوره مهر که با موضوع اربعین منتشر شده‌اند، این روزها راهنمایی‌اند برای زائران و جاماندگان اربعین تا در حال‌وهوای این رویداد بزرگ قرار بگیرند. این آثار در قالب‌های مختلف همچون سفرنامه، پژوهش، شعر و عکس تالیف شده‌اند.
-
اجرای یک نمایش عروسکی برای کودکان زائر
نمایش عروسکی «زریر» به کارگردانی امیر مشهدی‌عباس با حمایت کانون‌های فرهنگی هنری مساجد سراسر کشور، در مسیر پیاده‌روی نجف تا کربلا و در یکی از موکب‌های بین‌المللی اجرا می‌شود.
-
کتاب موکب ترکیب منتشر شد
کتاب «موکب ترکیب» اثری است پژوهشی از امیرحسین مدرس که توسط نشر ستاک منتشر شده است. این کتاب گزیده‌ای از ترکیب‌بندهای عاشورایی مهجور براساس منابع خطی، چاپ‌سنگی و نسخه‌های تصحیح شده است.
-
اجرای تعزیه در بلژیک
اجرای تعزیه امام رئوف در قلب اروپا، با حضور تماشاگران بلژیکی و شیعیان، باردیگر جهانی‌بودن این هنر اصیل را به نمایش گذاشت. گروه هنری ایرانی با روایت حماسه کربلا، اشک و احساسات مخاطبان اروپایی را برانگیخت و پیام انسانی عاشورا را به زبان هنر به جهانیان رساند.
-
انتشارات سروش منتشر کرد
سه نمایشنامه که پیوندی میان فرهنگ عاشورا و دفاع مقدس برقرار می‌کند
«مجموعه نمایشنامه‌های ایرانی» سلسله نمایشنامه‌هایی است که سال گذشته از سوی انتشارات سروش منتشر شد.
-
-
جنگ‌نوشت
تاب‌آوری ملی برای مأموریت جهانی
ما سال‌های سال است که آموخته‌ایم پشت سر امام بایدم. از همان روزی که یادمان دادند برای صحت نماز جماعت باید یک گام – و نه بیشتر- از امام عقب‌تر قامت ببندیم و منتظر حرکت و اشاره امام باشیم برای رکوع و سجود و قیام و قعود.
-
روایتی از زندگی کوتاه اما روشن شهید مهدی حجت‌پناه
در میان داستان‌های پر از حماسه و ازخودگذشتگی شهدای این مرزوبوم، چه جنگ هشت ساله و چه جنگ ۱۲ روزه، هر کدام تصویری خاص و منحصربه‌فرد دارند. اما شهید «مهدی حجت‌پناه» نه‌تنها در میدان عمل که در سلوک و منش انسانی، در دل خانواده و اطرافیانش ماندگار شد. مردی که با رفتاری ساده و صمیمی، مهربانی‌اش را به زبان عمل نشان می‌داد و همه کسانی که با او آشنا می‌شدند، دلشان به بودن مهدی گرم می‌شد.
-
گفت‌وگوی «آگاه» با دو مداح پیشکسوت اهل‌بیت (ع)؛ حسین شمسایی و مرتضی طاهری
مکتب عاشورا، جریان ابدی عزت و مقاومت
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: واقعه عاشورا، نه یک رخداد محصور در تاریخ بلکه چشمه‌ای جوشان و حقیقتی زنده در کالبد زمان است. حماسه کربلا یک مکتب انسان‌ساز و یک جریان زنده برای چگونه زیستن و چگونه مردن است. حضرت اباعبدالله الحسین (ع) تمامی هستی خویش را به میدان آورد تا درسی ابدی برای بشریت به یادگار گذارد؛ درسی که در آن دفاع از حق و حقیقت، آزادگی و دین‌داری بر هر مصلحت دیگری ارجح است. درک عمیق این نهضت ما را از سطح یک سوگواری صرف، به بلندای یک حماسه مستمر رهنمون می‌شود.
-
بازخوانی هویت ایرانی - اسلامی در پرتو جنگ ۱۲ روزه
از آتش تا آگاهی
جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، رخدادی صرفا نظامی نبود، بلکه بحرانی فراگیر بود که لایه‌های عمیقی از هویت جامعه ایران را زیر تاثیر قرار داد. این جنگ در بستر تاریخی و ایدئولوژیک جمهوری اسلامی، سبب شد که مفاهیم بنیادینی چون «دشمن»، «مقاومت»، «وطن‌دوستی» و «مشروعیت» بار دیگر در ذهنیت عمومی جامعه بازتعریف شوند.
-
موسیقی عاشورایی؛ فرهنگی که از ابزار گذر کرده و در دل مردم جای گرفته است
راوی سوز دل
موسیقی عاشورایی، یکی از برجسته‌ترین جلوه‌های موسیقی مذهبی در فرهنگ شیعی، به‌ویژه در ایران، با الهام از واقعه کربلا و شهادت امام حسین (ع) و یارانش شکل گرفته است.
-
-
مروری بر وضعیت سینمای عاشورایی
وقتی فیلمسازان عطای یک سوژه را به لقایش می‌بخشند
موضوع عاشورا و واقعه کربلا آنچنان پتانسیلی دارد که با گذشت این همه سال از آن، هنوز جای پرداختن دارد و چه حیف که از چنین فضایی در حوزه هنر بهره‌برداری نشود. روز گذشته در گزارشی به سیر تعزیه و وضعیت تئاتر عاشورایی پرداختیم و در گزارش امروز قصد داریم به وضعیت سینمای عاشورا و فیلم‌های مرتبط با واقعه کربلا بپردازیم.
-
با «مهر حسینی» زندگی ببخشیم
پویش ملی مهر حسینی برای ایران همزمان با فرارسیدن ایام محرم و صفر در سراسر کشور آغاز شد. این پویش ادامه‌ای بر طرح‌های پیشین همچون نذر خون حسینی است.
-
شاعری که بعد از سفر به کربلا اشعار غیردینی‌اش را از بین برد
حبیب‌الله چایچیان، متخلص به حسان، شاعر و مرثیه‌سرای برجسته اهل‌بیت (ع) بود که در سال ۱۳۰۲ در تبریز به دنیا آمد و در ۹ آذر ۱۳۹۶ در تهران درگذشت.
-
پیام‌آوران مقاومت
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: حماسه‌ها با مرگ قهرمانانشان به پایان نمی‌رسند؛ بلکه این روایت بازماندگان است که جوهر آن قیام یا آن تراژدی را در رگ‌های تاریخ جاری می‌سازد و از آن در برابر تحریف و فراموشی محافظت می‌کند. مفهوم «بازمانده حماسه» در تاریخ و ادبیات فراتر از یک شاهد عینی مصیبت‌زده، به یک حامل پیام و تداوم‌بخش یک آرمان اشاره دارد. تاریخ و ادبیات ما مشحون از این چهره‌های رسالت‌مند است.
-
مروری بر منظومه عاشورایی «ظهر روز دهم» زنده‌یاد قیصر امین‌پور
اثری برای دعوت به زندگی بهتر، انسانی‌تر و باارزش‌تر
منظومه عاشورایی «ظهر روز دهم» اثر زنده‌یاد قیصر امین‌پور از معدود آثار ادبی درباره قیام عاشورا برای نوجوانان است که پس از دهه‌ها، هنوز از درخشان‌ترین آثار ادبی در حوزه ادبیات عاشورایی و ادبیات کودک‌ونوجوان است.
-
نگاهی به سیر آثار نمایشی با موضوع واقعه کربلا
پیکر نحیف تئاتر آیینی
با نگاهی به سایت‌های فروش بلیت تئاتر و تبلیغات شهری به‌خوبی می‌توان متوجه افزایش تعداد اجراهای تئاتر در یک سال اخیر شد؛ اتفاقی که برای اهالی تئاتر و علاقه‌مندان به این هنر، خوشحال‌کننده است اما موضوع قابل‌تامل، ژانر این آثار است؛ اغلب این اجراها از جنس سرگرم‌کننده هستند و دلیل آن هم مشخص است؛ فروش بالای این ژانر نمایش درست شبیه اتفاقی که در سینما افتاده و حلقه مفقوده در این میان، مغفول ماندن موضوعات دینی و مذهبی است و نتیجه اینکه در طول این همه‌سال به جز یکی دو اثر، نمایشی که بیانگر عظمت و شکوه واقعه کربلا باشد را نداریم.
-
-
پایداری تامین آب موردنیاز زائران اربعین
مدیرعامل شرکت آب‌وفاضلاب استان ایلام، با اجرای طرح‌های زیربنایی گسترده، تامین آب پایدار برای زائران در مرز مهران را در دستور کار خود قرار داده است.
-
ماجرای عجیب مردی که در وادی‌السلام نجف به زیارت کربلای معلی مشرف شد
مرحوم آیت‌الله محمدتقی بهجت معتقد بودند بعضی‌ها به جایی می‌رسند که این زیارات را در حضور زیارت شونده می‌خوانند؛ هر چند فاصله ظاهری‌شان زیاد باشد.
-
روضه‌های خانگی چگونه فرهنگ عاشورا را زنده نگه داشتند؟
میراثی که هنوز خانه به‌خانه می‌چرخد
روضه‌های خانگی یکی از دیرپاترین جلوه‌های مردمی عزاداری در فرهنگ ایرانی‌اند؛ آیینی که در عین سادگی حامل بار معنایی، اجتماعی و حتی فرهنگی عمیقی است. برخلاف مجالس رسمی، روضه‌های خانگی در فضایی صمیمی‌تر و خودمانی‌تر برگزار می‌شوند و به واسطه همین ویژگی، نقشی ماندگار در انتقال فرهنگ عاشورایی از نسلی به نسل دیگر داشته‌اند.
-
عاشورا در آینه اقلیم و تاریخ ایران
سوگواره‌ای به وسعت یک سرزمین
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: واقعه عاشورا و سوگ شهادت امام حسین (ع) و یارانش بیش از یک رویداد مذهبی صرف، به یک پدیده عمیق فرهنگی، اجتماعی و هویتی در سراسر ایران بدل شده است. این سوگواری اگرچه در هسته خود حامل پیامی واحد از ایثار، ظلم‌ستیزی و آزادگی است؛ اما در هر گوشه از این سرزمین پهناور، جامه‌ای از فرهنگ، تاریخ و اقلیم آن منطقه را بر تن کرده و به شیوه‌ای منحصربه‌فرد متجلی می‌شود. در این متن به بررسی این تنوع شگفت‌انگیز در برگزاری مراسم عزاداری محرم، به تفکیک اقالیم مختلف ایران پرداخته و ریشه‌های تاریخی و سیر تحول این آیین‌ها را واکاوی می‌کنیم.
-
آقایی که آمد
از چند روز قبل از محرم و در میانه جنگ با رژیم صهیونیستی، یکی از سوالات متداول جریان مذهبی برگزاری یا عدم‌برگزاری مراسم روضه بیت با حضور حضرت آقا بود.
-
