آگاه: دوشنبهشب، مجمع عمومی سازمان ملل صحنه رویارویی قطعنامهای آمریکا و اروپا بود؛ در جریان این هماوردی، سازمان ملل متحد درخواست آمریکا برای کاهش و تقلیل موضع مجمع عمومی این سازمان در قبال جنگ روسیه و اوکراین در جریان تصویب دو قطعنامه درباره این جنگ را رد کرد؛ امری که به پیروزی دیپلماتیک کییف و متحدان اروپاییاش ختم شد. آمریکا نیز به این قطعنامه رأی منفی داد.مجمع عمومی سازمان ملل متحد که ۱۹۳عضو دارد، دوشنبه به پیشنویس دو قطعنامه، یکی ارائهشده ازسوی واشنگتن و دیگری ارائهشده ازسوی اوکراین و کشورهای اروپایی، به مناسبت سومین سالگرد جنگ روسیه و اوکراین رأی داد.درمورد قطعنامه پیشنهادی آمریکا، پس از آنکه کشورهای اروپایی موفق شدند پیشنویس این قطعنامه را در راستای حمایت از دولت اوکراین تغییر دهند، ایالاتمتحده مجبور شد در رأیگیری به قطعنامه خود رأی ممتنع دهد. قطعنامه اصلاحشده ایالاتمتحده با ۹۳رأی موافق، ۷۳رأی ممتنع و هشت رأی منفی به تصویب رسید.
روسیه نیز که تلاش داشت با تغییر متن ایالاتمتحده، اشاره به علل ریشهای جنگ اوکراین را در این متن بگنجاند، در تلاش خود ناکام ماند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد همچنین پیشنویس قطعنامه اوکراین و کشورهای اروپایی را با ۹۳رأی موافق، ۶۵رأی ممتنع و ۱۸رأی منفی به تصویب رساند.اتفاقات رخداده در مجمع عمومی سازمان ملل و جنگ قطعنامهای میان آمریکا و اروپا، جدیدترین تجلی رویکرد ترامپی و نشانه دیگری دال بر دوری آمریکا از اروپاست. به نظر میرسد زوج ترامپ - ماسک درحال زیروروکردن سنتها و رویههای رایج سیاست و ساختار قدرت آمریکایی است. زوجی راستگرا با درونمایهای از ناسیونالیسم تودهگرا و اندیشه تجارت آزاد که درحالحاضر مهمترین نتیجهاش، ازبینبردن اتحاد آمریکا و اروپا بوده است.
ملاقات نهچندان دوستانه در کاخ سفید!
اما صحنه کشاکش و دعوای آمریکا و اروپا تنها به رقابت قطعنامهای آنها در سازمان ملل منحصر نماند، بلکه ملاقات «ترامپ» رییسجمهور آمریکا و «مکرون» همتای فرانسویاش در کاخ سفید نیز به میدان نزاع دو سوی آتلانتیک بدل شد.
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه در دیدار با دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا در کاخ سفید، ضمن مردود دانستن اظهارنظر ترامپ مبنی بر اینکه کمکهای اروپا به اوکراین وام بوده است و آنها پول خود را پس میگیرند، گفت: نه، در واقع، ما ۶۰درصد از کل مبالغ را پرداخت کردهایم و این مانند وامهای تضمینشده ایالاتمتحده و کمکهای بلاعوض است. ما پول واقعی پرداخت کردهایم تا موضوع روشن باشد. مکرون افزود: ما در اروپا ۲۳۰میلیارد دلار از داراییهای مسدودشده روسیه را در اختیار داریم. اما این داراییها بهعنوان وثیقه وام محسوب نمیشوند، زیرا آنها متعلق به ما نیستند، بلکه فقط مسدود شدهاند. درنهایت، اگر در مذاکراتی که با روسیه خواهیم داشت، آنها آماده باشند این داراییها را به ما بدهند، در آن صورت بهعنوان وام محسوب خواهد شد و ما هزینه آن را پرداخت کردهایم. پس از سخنان مکرون، ترامپ در واکنش به این اظهارات، با لحنی تمسخرآمیز خطاب به خبرنگاران گفت: اگر این حرفها را باور میکنید، من مشکلی ندارم!
خشم اروپا از طمع آمریکا به منابع زیرزمینی اوکراین
اما از سوی دیگر، آمریکا چشم طمع به منابع معدنی کمیاب اوکراین دوخته است و همین امر برای اروپاییها بسیار نگرانکننده است. دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا در تاریخ ۳فوریه اعلام کرد که واشنگتن انتظار دارد کییف در ازای کمکهای مالی و نظامی، تضمینهایی برای تامین فلزات نادر ارائه دهد. بااینحال، او هفته گذشته گفت که ایالاتمتحده درحال بررسی دریافت نهتنها فلزات نادر، بلکه نفت و سایر منابع معدنی از اوکراین است. ارزش غرامتی که ترامپ در ازای کمکهای آمریکا به اوکراین در جنگ میخواهد، ۵۰۰میلیارد دلار است.
بااینحال، گزارش بنیاد روسکانگرس از «ذخایر منابع معدنی اوکراین» بیان میکند: اوکراین دارای برخی ذخایر معدنی است اما ارزش اقتصادی این منابع بهمراتب کمتر از مبلغ ۵۰۰میلیارد دلار اعلامشده در مذاکرات با کاخ سفید است. کارشناسان بنیاد روسکانگرس معتقدند که وضعیت فعلی بازار جهانی و شرایط فنی منابع معدنی اوکراین، استفاده از سنگهای معدنی را در مکانیسم جبران خسارت پیچیده میکند. آنها توضیح دادند که کاهش قیمت لیتیوم، توسعه فناوریهای جایگزین باتری که نیاز به کبالت را کاهش میدهند و مشکلات در توسعه منابع هیدروکربنی در دامنههای کوههای کارپات، ارزش بالقوه منابع اوکراین را بهشدت محدود کرده است. از سوی دیگر، میزان تولید سالانه جهانی عناصر نادر خاکی حدود ۱۵میلیارد دلار برآورد شده که معادل هزینه تولید تنها دو روز نفت در جهان است؛ بنابراین حتی اگر فرض کنیم که اوکراین قادر باشد ۲۰درصد از تولید جهانی عناصر نادر خاکی را تامین کند، این مقدار در سال حدود سهمیلیارد دلار خواهد بود و کفاف بدهیاش به آمریکا را نمیدهد. خبرگزاری ریانووستی پیشتر گزارش داده بود که خاک اوکراین شامل ۳۶مورد از ۵۰ماده معدنی حیاتی برای ایالاتمتحده است اما تنها هفت مورد از آنها در مقادیر قابلتوجه استخراج میشود که شامل بریلیوم، هافنیوم، گرافیت، منیزیم، منگنز، تیتانیوم و زیرکونیوم است.
قهر برلین با واشنگتن!
اما در رخدادی دیگر که مرتبط با واگرایی اروپا و آمریکا از یکدیگر است، «فردریش مرتس» که حزبش پیروز انتخابات پارلمانی آلمان شده و احتمالا صدراعظم آتی بزرگترین اقتصاد اروپاست، در نخستین نطقش پس از پیروزی انتخاباتی، در هشداری تند به کشورهای اروپایی گفت: آمریکا به سرنوشت اروپا بیتفاوت شده است و اروپا باید مستقل شود. این رهبر حزب محافظهکار دموکرات مسیحی آلمان ضمن اعلام پیروزی در انتخابات آلمان تاکید کرد که بهسرعت دولت را تشکیل خواهد داد. دولتی که همه شواهد و قرائن نشان میدهد با آمریکا اختلاف دارد. همچنین پس از اعلام نتایج انتخابات آلمان، «مرتس» صدراعظم آتی این کشور در اظهاراتی که در فضای سیاسی آلمان بهویژه در میان محافظهکاران کمسابقه است از مداخله مقامهای آمریکایی در انتخابات آلمان به شدت انتقاد کرد. اظهارات «مرتس» پس از آن بیان شد که دولت دونالد ترامپ بهطور علنی از حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» حمایت کرده بود؛ حزبی که در انتخابات آلمان در جایگاه دوم قرار گرفت. انتقاد رهبران احزاب رسمی آلمان از آمریکا بهویژه پس از آن بالا گرفت که «جیدی ونس» معاون دونالد ترامپ که ۹روز مانده به انتخابات پرتنش ملی در آلمان، برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ به این کشور سفر کرده بود، تنها با «آلیس وایدل» رهبر حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» دیدار کرد. اتحاد حزبی «دموکرات مسیحی» و «سوسیال مسیحی» که ۱۶سال با صدراعظمی «آنگلا مرکل» قدرت را در آلمان در اختیار داشت، با رهبری «فریدریش مرتس» که در دوره مرکل از حزب کناره گرفته بود، بالاترین میزان رأی انتخابات پارلمانی آلمان را کسب کرد.