زهرا بذرافکن - خبرنگار سرویس فرهنگی: آدور در کودکی زندگی فقیرانهای را با پدربزرگش سپری کرده. پدر و مادر او به دست موجودی شیطانی به نام کایوت از بین رفتهاند، اما به او گفتهاند. تب جنگل باعث مرگ آنها شده. آدور از جنگل به شدت متنفر است. روزی آدور با پدربزرگش بحث میکند و از خانه فراری میشود و به جنگلی مخوف میرسد. تونل زمان او را به داخل خود میکشد و بعد به جنگل سوختهای که حاکمش یک پری به اسم ملکه آلیشون است، فرستاده میشود…
معرفی و بررسی فیلم:
این فیلم در ژانر تخیلی و فانتزی برای کودک و نوجوان ساخته شده است و از برخی ابزارهای ژانر وحشت برای اثرگذاری و ارتباطگیری با مخاطب هدفش استفاده کرده است.
قصه درباره کودکی است که کم کم متوجه تاثیر بدرفتاری و بی توجهیاش به محیط زیست میشود.
بازیگران اثر به این ترتیب است: از جمله بازیگران این فیلم کودک میتوان به امیررضا اسماعیلی (بازیگر نقش آدور که شخصیت اول فیلم است) میترا شجاعی، شانلی محمدی، عارف امرج شکری، آرزو مهتری، صبا منصوری، فاطمه زحمتکش، سعید فاضل ساعتچی، نسیم عبدی و نسترن سیفی اشاره کرد در. فیلم «ملکه آلیشون» از چهرههای جدید استفاده شده و از این اولین تجربه این بازیگران برای بازی در فیلم است.
باقی عوامل عبارتند از: نویسنده، تهیه کننده و کارگردان: مسئولیت نویسندگی، کارگردانی و تهیه کنندگی فیلم «ملکه آلیشون» همگی بر عهده ابراهیم نورآورمحمد بودهاند. او حتی طراحی لباس و کارهای جانبی را نیز به تنهایی برعهده گرفته به طوری که به غیر از نام بازیگران، فقط نام اوست که در تیتراژ این فیلم دیده میشود. جالب است بدانید که به گفته خود ابراهیم نورآور محمد این اولین تجربه او هم در کارگردانی، هم در تهیهکنندگی است.
نقد مضمونی:
این فیلم یک اثر تخیلی فانتزی است که میخواهد در خصوص ظلم بشریت به طبیعت و زمین بگوید و آن را نقد کند. اما این اثر که سعی نموده از کیفیت بالای فنی و تکنیکی برخوردار باشد، ولی در داستان پردازی، فلیمنامه و شخصیت پردازی ایراد اساسی دارد و هرگز نمیتواند با کاراکترها و فضاسازیهای آن ارتباط دقیقی برقرار کرد و در نهایت فیلم در حد یک تیپیکال و ژست باقی میماند.
نقد فنی- تکنیکی:
نکته عجیب «ملکه آلیشون» این است که کارگردان، تهیه کننده و نویسنده آن و حتی برخی دیگر از موارد فنی کار توسط یک نفر مدیریت شده و حدود ۵ سال روند تولیدش طول کشیده است. فیلم سعی نموده از منظر تکنیکی ادای مدلهای مشابه خارجی را دربیارد و فضاسازی جادویی، تخیلی و فانتزی را با کیفیت بالایی به رخ بکشد، اما در خیلی از صحنهها این فضاسازی اغراق آمیز و غلو انگیز شده و باورپذیر نیست. حتی شخصیت پردازیها با توجه به گریم سنگینی که کاراکترها دارند بیرمق و سطحی درآمده است.
گفتوگو با عوامل فیلم:
در ابتدای این نشست، ابراهیم نورآورمحمد کارگردان فیلم «ملکه آلیشون» گفت: «ملکه آلیشون» یک کار پُرچالش بود که ساخت آن ۱۰ سال طول کشید. وقتی ۱۰ سال پیش فیلمنامه کار را نوشتم، هرکسی آن را میدید، میگفت ساخت آن با توجه غیرممکن است. در نتیجه مجبور شدم که تنهایی آستین بالا بزنم و کار را شروع کنم. وی ادامه داد: این فیلم بیش از ۱۰۰ لوکیشن داشت و نیمی از زمان تولید آن، صرف ساخت لوکیشن شد. در واقع ۸۰ درصد لوکیشنهای فیلم ساخته شدهاند. این اثر ویژه کودک و همه میدانند ساخت فیلم کودک چقدر سخت است.
کارگردان فیلم «ملکه آلیشون» بیان کرد: من اطلاع داشتم که ساخت این فیلم زمان میبرد و به عوامل میگفتم که باید کاری کنیم تا فیلم قدیمی نشود و همچنان مخاطب خود را داشته باشد. ما با این فیلم، در جشنواره کودک و نوجوان هم حضور داشتیم و اشتیاق کودکان را دیدیم. نورآورمحمد درباره طراحی لباس و گریم این اثر توضیح داد: من از طراحی لباس و گریمهای برگرفته از کشورهای خارجی استفاده نکردم و همه المانها برگرفته از الگوهای ایرانی بودند. حتی اسم شخصیتها نیز کاملا اصیل و ایرانی بود، اما مخاطبان فکر میکردند که این المانها خارجی هستند.
وی درباره پخش بینالملل این فیلم نیز بیان کرد: ۱۰۰ درصد به پخش بینالملل این فیلم فکر میکنم. این کارگردان تصریح کرد: وقتی یک نفر مسئول صفر تا صد کار است قطعا کار مشکلاتی نیز دارد. این کار را فارغ از حضور بازیگران، تکنفره انجام دادم.
نورآورمحمد ادامه داد: هر ژانر و موضوعی برای مردم آموزنده است و ما هم میخواستیم در این فیلم طبیعت را به مردم نشان دهیم تا بچهها یاد بگیرند که طبیعت را دوست داشته باشند.
این کارگردان درباره نبود عناصر ایرانی در فیلم «ملکه آلیشون» گفت: همانطور که گفتم برای ساخت این فیلم از هر لحاظ تنها بودم. اصلا غربگرایی در کار نیست فقط شکل کار برای خاص بودن فیلم اینگونه نشان میدهد که انگار فیلم خارجی است.
نظر منتقد:
سایه احسانی: فیلم در ژانر فانتزی ساخته شده اما به وضوح عناصر ترس و وحشت در آن وجود دارد، البته کارگردان اثر از این ویژگی به عنوان نقطه قوتی برای ارتباط گرفتن با مخاطب کودک و نوجوان یاد میکند اما با این وجود، بهرهگیری از مفاهیم ترسناک و وهمانگیز ردهبندی سنی را برای این فیلم محدود میکند، چیزی که در این اثر به آن توجهی نشده است.
این فیلم از جلوههای ویژه، گریم و طراحی چهره به خوبی بهره برده است و از این جهت امکان ارتباطگیری خوبی را برای مخاطب هدفش فراهم میکند. با این وجود، این نوع از طراحی بصری عناصر فانتزی به کلی از سینمای غرب الگوبرداری شده است و یادآور آثار این ژانر در سینمای هالیوود است که این خود نقطه ضعف و خلا در استفاده از ظرفیتهای بکر ایده در فرهنگ بومی کشور ما است. چنانچه نام این فیلم و ایده کلی آن نیز از درختی باستانی در کشور تایوان برداشته شده است گرچه که محیط زیست را نمیتوان ملیتی نگاه کرد، با این حال این بعد از ماجرا را نمیشود نادیده گرفت.
در نهایت ایده بسیار نو و مهم است و اجرای آن خوب از آب درآمده. باید به این نکته توجه کرد که اهمیت رسیدگی به محیط زیست تقریبا در سینمای ما جایی ندارد و ساختن چنین آثاری به هر حال حرکتی مثبت و ماندگار است.
فیلم کجای دغدغه زندگی مردم قرار دارد:
این اثر چه از جنبه سرگرمی و چه رفع دغدغه ذهنی نمیتواند مردم و مخاطبین را با خودش درگیر نماید. حتی مخاطب هدفش که نوجوانان هستند نیز چندان نمیتوانند با کار ارتباط برقرار کنند. در نتیجه اثر قدرت لازم در جذب مخاطب را ندارد.
نسبت فیلم با گفتمان و فجر انقلاب اسلامی:
«ملکه آلیشون» هیچ نسبتی با فجر انقلاب اسلامی ندارد مگر در ایده، ولی در اجرا هیچ کدام از المانهای آن منتطبق نبوده و جریان سازی نخواهد کرد.
ارزیابی و نتیجهگیری:
از نظر نگارنده، فیلم آنطور که سازندگانش ادعا میکنند برای گروه سنی کودک مناسب نیست، دست کم برای کودک زیر ۹ سال نامناسب است. بنابراین لازم است که والدین بر تماشای آن توسط کودکشان نظارت کنند. بهعلاوه این اثر میتواند برای گروه بزرگسال هم جالب باشد.