زهرا بذرافکن - خبرنگار سرویس فرهنگی: فیلم، قصه یک گروه کودک و نوجوان را روایت میکند که تصمیم میگیرند در حالی که همه اهالی روستا به عروسی رفتهاند، به باغ یکی از مرموزترین افراد روستا دستبرد بزنند.
معرفی و بررسی فیلم:
«باغ کیانوش» یکی دیگر از آثار اقتباسی حاضر در جشنواره است که در ژانر کودک و نوجوان به خوبی توانست توجه اهالی رسانه و منتقدین را جلب کند. این فیلم اولین محصول مشترک باشگاه فیلم سوره و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است.
بخش عمده بازیگران این اثر را هنرپیشه و نابازیگران کودک و نوجوان تشکیل دادهاند که از آنها میتوان به امیرحسین بیات، ابوالفضل ایوانی، دانیال جعفری، ارغوان شعبانی، امیرعلی صحرایی، امیرمحمد صحرایی، اشکان اردستانی، رونیکا بهرامزاده، ابوالفضل حسنخانپور، گرشا نامورصدیق اشاره کرد.
از بازیگران بزرگسال این فیلم نیز شهرام حقیقتدوست، عباس جمشیدیفر، علیرضا آرا و مجید پتکی هستند که در این اثر ایفای نقش کردهاند.
باقی عوامل فیلم نیز عبارتند از: تهیه کننده: محمدجواد موحد، نویسنده و کارگردان: رضا کشاورزحداد، مجری طرح: محمد گودرزی، مشاور کارگردان: حسین دارابی، مشاور نویسنده: احسان ثقفی، مدیر فیلمبرداری: مرتضی هدایی، طراح صحنه: بابک کریمیطاری، مدیر صدابرداری: حسین بشاش، طراح گریم: محمود دهقانی، دستیار اول کارگردان و برنامهریز: سیاوش رمضانلو، تدوین: سیاوش کردجان، موسیقی: بامداد افشار، طراح لباس: مجید لیلاجی، مدیر تولید: محمداسماعیل کلبیآبادی، طراح و ترکیب صدا: رامین ابوالصدق، اصلاح رنگ و نور: فربد جلالی، جلوههای ویژه کامپیوتری: محمد عبدی، انیمیشن: میلاد محمدی، عکاس: سعید کریمی و حسن شجاعی.
نقد مضمونی:
«باغ کیانوش» یک فیلم تینیجری و مختص مخاطب نوجوان (و نه کودک) است و مخاطب هدش را خوب میشناسد و به خوبی رویکردش را برای این رده سنی تئوریزه و عملیاتی میکند. این فیلم اقتباسی از کتابی به همین نام است و بخوبی فرم در اختیار مضمون قرار گرفته و قصه گویی عالی دارد.
نقد فنی- تکنیکی:
«باغ کیانوش» در ژانر نوجوان ساخته شده و یک ماجراجویی فانتزی جذاب است که صحنههای فانتزی و تخیلیاش عالی از آب درآمده و فیلم داستان و شخصیت پردازی درجه یکی دارد و به خوبی میتواند نوجوانها را درگیر خودش کند.
گفتوگو با عوامل فیلم:
تهیهکننده فیلم، محمدجواد موحددر نشست خبری فیلم بیان کرد: سال گذشته تصمیم گرفتیم یک فیلم سینمایی کلید بزنیم که برای این مساله به کتاب «باغ کیانوش» رسیدیم و پس از آن به فیلمش. سپس پیش تولید شروع و طی چند ماه، بالاخره فیلم ساخته شد. ناگفته نماند که این فیلمها برای نوجوانان ساخته شده است.
در ادامه نشست، کشاورز حداد، کارگردان «باغ کیانوش» گفت: به یاد دارم روی یک متن سریال کار میکردم که محمدجواد موحد کتاب «باغ کیانوش» را به من پیشنهاد داد. احساس کردم خط داستانی کتاب ظرفیت ساخت فیلم را دارد. قصه کتاب، داستانی از دهه شصت و برای نوجوانان است.
وی یادآور شد: ما مقداری هم تخیل به داستان «باغ کیانوش» اضافه کردیم و خروجی اش همین شد که امروز در فیلم تماشا کردید.
کارگردان فیلم درباره نوع اقتباس «باغ کیانوش» تشریح کرد: بیشتر کتابها قابلیت اقتباس دارند. من میتوانم بگویم به کتاب «باغ کیانوش» وفادار بودم اما درصدش را نمیتوانم بگویم. در هر حال، مقدار زیادی از تخیل هم به خط داستان اضافه شده است.
موحد تهیهکننده این اثر با اشاره به اینکه کتاب «باغ کیانوش» را که انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر کرده است، سال ۱۳۹۶ خواندیم، بیان کرد: زمانی با قابلیتهای آقای کشاورز حداد کارگردان اثر را دیدیم، تصمیم به ساخت این اثر گرفتیم.
وی ادامه داد: فیلم «باغ کیانوش» اثری از کارگردان و تهیهکننده فیلم اولی در حوزه سینمای بلند داستانی است که باید بگویم پروژه بسیار دشواری بود. باید از حوزه هنری و سازمان سینمایی سوره و همچنین کانون پرورش فکری که در تولید این اثر و مشارکت در ساخت آن نقش داشتند، تشکر کنم.
کارگردان «باغ کیانوش» در جواب به این سوال که استفاده از انیمیشن بخشی از فیلمنامه بود یا بعدتر اضافه شد، اظهار کرد: من از اول میخواستم با میلاد محمدی برای بخش انیمیشن همکاری کنم. من و ایشان پس از کلی صحبت به این فرم رسیدیم. درباره زمان فیلم نیز باید بگویم که آن را کوتاه کردیم و از نظرم تدوین بسیار خوب انجام شده است.
میلاد محمدی طراح و کارگردان انیمیشن این اثر بیان کرد: این پروژه اثری خلاقانه است و در جریان تولید آن، به سه شیوه انیمیشن رسیدیم که در فیلم میبینید. «باغ کیانوش» تجربه جذاب و مهیج و همچین خلاقیت در سراسر فیلم جاری بوده است.
نظر منتقد:
سایه احسانی: «باغ کیانوش» نمونهای است از یک اقتباس موفق و قابل توجه، فیلمنامه به سبک کلاسیک به خوبی هویت گرفته و خرده پیرنگها نه زیاد از اندازه است و نه کم. شخصیتها به اندازه و با تعادل خوبی از ترکیب کودک و نوچوان و بزرگسال شکل گرفتهاند. کارگردانی اثر درست و هدایت شده است، چنانچه میبینیم که بازی بازیگران کودک و نوجوان خوب و یکدست و باورپذیر و بازی هنرپیشههای بزرگسال به اندازه و به جا است. در مجموع خیلی خوب به مخاطب هدفش اجازه ارتباطگیری و همذاتپنداری با شخصیتها را میدهد. دشمن بیرونی (خلبانهای عراقی) و آدمبزرگهایی که دوست هستند را با وجود اینکه همیشه موافق نیستند به خوبی و درون مرزهای باورپذیری متمایز کرده است.
ریتم با وجود افت و خیزها، خوب و موزون است و ارتباط را با بیننده قطع نمیکند. انیمیشنهای میان فیلم کمککننده و جذاب از آب درآمده و تنوعی بهجا به فیلم افزوده است. علاوه بر آن، با وجود حضور پررنگ جنگ و دفاع مقدس در فیلم، خشونتی در آن وجود ندارد و در ایجاد توازن کاملا استاندارد ظاهر شده است. به واقع این اثر در روایت قصهاش از ژانرهای ماجراجویانه، اکشن، معمایی، انیمیشن و در نهایت دفاع مقدس به خوبی و با رعایت توازن و تعادل بهره مطلوبی برده است.
«باغ کیانوش» از بهترینهای سینمای کودک و نوجوان و حتی کل جشنواره در سالهای اخیر است، جای آن بود که در سودای سیمرغ هم حاضر شود. در سینمای از دست رفته کودک و نوجوان کنونی ایران این اثر گام محکمی است که امیدی را برای دیدن دوباره چنین فیلمهایی در سینمای ایران شعلهور میکند.
فیلم کجای دغدغه زندگی مردم قرار دارد:
«باغ کیانوش» مهمترین جایگاه در میان دغدغه ذهنی و زندگی مردم دارد و به درستی مسئله نوجوان که مهمترین مسئله و جایگاه خانوادهها و اجتماع است مطرح و پاسخ میدهد. مسئله ماجراجویی، نترسی و داشتن شجاعت، گریزی به دفاع مقدس و مبارزه با دشمن و متجاوز، مشورت گروهی، اتکا به پدر و سایر المانها و گزارههای مهم را در دل قصه جذابش تبیین میکند.
نسبت فیلم با گفتمان و فجر انقلاب اسلامی:
این اثر نسبت بسیار دقیقی با گفتمان انقلاب اسلامی داشته و روایتی درستی ذیل یک ماجرا در دوران دفاع مقدس و مواجه نوجوانان آن نسل و پیوست دادن آن با نسل فعلی را دربر دارد.
ارزیابی و نتیجهگیری:
«باغ کیانوش» از یک مبنای درست و محکم برخوردار است، آن هم اقتباسی بودن از یک اثر استاندارد در ژانر ادبیات داستانی کودک و نوجوان است که مهمترین مولفه این فیلم است. بعد از آن نیز فیلمنامه و کارگردانی خوب، قصهای کلاسیک و قابل حدس اما پرکشش و جذاب که نه فقط برای مخاطب هدفش در این وانفسای سینمای کودک و نوجوان دیدنش واجب است که برای تماشاگر بزرگسال هم میتواند اثر تازهای باشد و تماشایش خوب و امیدبخش است.