آگاه، علی جواهزی_ دبیر اجتماعی: پلیس جریمه های رانندگی افزایش ۵ برابری داده است. سئوال اینجاست که آیا این اقدام تاثیر دارد؟ برخی آنقدر بی پروا رانندگی می کنند و بدون توجه به مقرارت رانندگی جان سایرین و خود را به خطر می اندازند که گویی هیچ قانونی وجود ندارد. آنچه گفته میشود تا ۹۰ درصد خود رانندهها در تصادفات رانندگی مقصرند. ایران یکی از کشورهای دارای بیشترین نرخ مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی در دنیا است. حوادث رانندگی دومین علت مرگ و میر بعد از بیماری های قلب و عروق به شمار می روند.
اما نمی توان مثلث ایمنی نامناسب خودروها، جادههای ناایمن و ارتکاب رفتارهای پرخطر و اشتباهات رانندگان (عامل انسانی)، از مهمترین عوامل تصادفات رانندگی چشم پوشی کرد.
براساس قانون برنامه ششم توسعه، باید حوادث رانندگی به ازای هر ۱۰ هزار دستگاه وسیله نقلیه، ۳۱ درصد کاهش یابد و از طرفی سالانه ۱۰ درصد میزان تلفات ناشی از تصادفات نیز کم شود، همچنین طبق مصوبه هیئت وزیران در مراکز شهرها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر نیز باید سالانه ۱۰ درصد از آمار تصادفات کاهش یابد. آنچه مسلم است باید رفتارهامان را در رانندگی تغییر دهیم.
اساسا از منظر جرم شناسی و جامعه شناسی یکی از کارکردهای مهم وضع مجازات و اعمال مجازات جنبه بازدارندگی و جلوگیری از تکرار آن است. افزایش جریمهها با توجه به تأثیر آن بر رفتار رانندهها و به عبارتی عامل انسانی، حتماً بازدارنده است اما به تنهایی کارآمد نیست و فرهنگ رانندگی هم باید ارتقا داده شود. بهجز ارتقای فرهنگ رانندگی، اینکه جادهها، خودروها و وسایل نقلیه تا چه اندازه ایمن است و امنیت دارد و اینکه آیا توانستهایم نقاط حادثهساز را اصلاح کنیم، از اهمیت بالایی برخوردارند.
زمانی مقدار جریمهها آنقدر ناچیز بود که فرد احساس میکرد اگر تخلف کند و جریمه را پرداخت کند برایش به صرفهتر است تا اینکه قانون را رعایت کند. برای همین میبینیم که مثلاً جلوی بیمارستان دوبله پارک میکنند و میگویند نهایتاً جریمه میشویم و حتی به خود زحمت گشتن برای جای پارک را هم نمیدهند و به مشکلاتی که برای دیگران به وجود میآورند، توجهی ندارند. تصور میکنم اگر به نوعی جریمهها افزایشی باشد شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود اما باید عوامل دیگر هم در کنار افزایش جریمهها خودشان را نشان دهند تا همه عوامل در کنار هم بتوانند به طور یکسان مسأله را حل کنند. اگر صرفاً جریمهها را افزایش دهیم وخودروها و جادهها ایمن نباشد یا در مورد آموزش فرهنگ رانندگی در رسانهها کار نکنیم و آموزش ندهیم، تأثیر چندانی نخواهد داشت.