آگاه: حال برای پیشگیری از این اتفاق، مادرانی که به مراکز بهداشت مراجعه و تقاضای سقطجنین میکنند، با موضوعات مرتبط آشنا میشوند. طبق اظهارات رییس سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور، با راهاندازی مراکز مردمی «نفس» در کشور به ۱۰هزار نفر مشاورههای جلوگیری از سقط ارائه شده که با این مشاورهها هشتهزار نفر از مادران از انجام عمل سقطجنین منصرف شدهاند که از این تعداد ۶هزار مورد منجر به تولد کودک شده است.
در این میان نگاه کاسبکارانه برخی به سقطجنین باعث شده این موضوع همچنان ادامه داشته باشد. در همین ارتباط، رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با اشاره به شیوع بالای سقطجنین در کشور، از غیرقانونی بودن ۹۵درصد موارد سقط خبر داد و گفت: بخش عمدهای از سقطجنینها در ایران ازسوی افراد سودجو در بخشهای غیرپزشکی انجام میشود، بااینحال وزارت بهداشت اقدامات گستردهای برای پیشگیری و فرهنگسازی در این زمینه انجام داده است. صابر جباری در نشست بررسی سقطجنین با اشاره به انواع سقطجنین در کشور اظهار کرد: درحالحاضر، سه نوع سقطجنین در کشور شایع است که شامل سقط خودبهخودی، پزشکی و عمدی است. وی با اشاره به درصد شیوع هر یک از انواع سقطجنین در کشور گفت: سهم سقطهای قانونی و خودبهخودی کمتر از پنج درصد است، درحالیکه ۹۵درصد سقطها بهصورت عمدی و غیرقانونی انجام میشود.
جباری با اشاره به قانون جوانی جمعیت در بخش مرتبط با سقطجنین، آن را به دو حوزه «پیشگیری» و «فرهنگسازی» تقسیم کرد و افزود: وزارت بهداشت اقدامات متعددی در زمینه پیشگیری و فرهنگسازی در فضای عمومی و حوزه سلامت کشور انجام داده است که از جمله آنها میتوان به اصلاح بخشی از سرفصلهای درسی رشتههای بهداشت عمومی، مامایی و تخصص زنان اشاره کرد. وی در ادامه بیان کرد: مادرانی که به مراکز بهداشت مراجعه و تقاضای سقطجنین میکنند، با موضوعات مرتبط در این زمینه آشنا میشوند.
همچنین در بخش خصوصی نیز متخصصان زنان و ماماها موظف هستند این آگاهی را به خانوادهها ارائه دهند. رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت اظهار کرد: براساس ماده۵۸ قانون جوانی جمعیت، وزارت بهداشت موظف است داروهای مرتبط با سقطجنین را شناسایی و مشخص کند. این داروها باید در سامانه تیتک ثبت شده و تنها از طریق سیستم وزارت بهداشت توزیع میشوند. عرضه این داروها در بازار آزاد یا از طریق قاچاق غیرقانونی است. جباری همچنین با اشاره به ماده۵۹ قانون جوانی جمعیت، عنوان کرد: وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی با همکاری وزارت بهداشت مسئولیت مبارزه با سقطجنین را برعهده دارند. وی تاکید کرد: وزارت بهداشت ضابط قضایی در این حوزه نیست اما با این نهادها همکاری میکند. دکتر ظفرقندی نسبتبه این موضوع حساسیت ویژهای دارد. وی در ادامه با تاکید بر اینکه مشارکت در سقطجنین، تهیه دارو و لوازم مرتبط و دلالی در این زمینه غیرقانونی است، اظهار کرد: در بسیاری از موارد، خود وزارت بهداشت موارد غیرقانونی سقط را گزارش و پیگیری کرده و شماره پرونده را نیز اعلام کرده است. رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت افزود: طبق ماده۵۶ قانون جوانی جمعیت، در صورت کشف ابزارآلات مرتبط با سقط غیرقانونی، باید پروانه مربوط به مراکز باطل شود. وی با اشاره به عوامل موثر در سقطجنین خاطرنشان کرد: براساس آخرین پیمایش صورتگرفته، ۴۱درصد افرادی که اقدام به سقطجنین میکنند، بهدلیل نخواستن فرزند بیشتر، ۲۱درصد بهعلت مشکلات اقتصادی و ۲۰درصد بهدلیل بد بودن زمان بارداری، اقدام به سقط میکنند. جباری دلایل سقطجنین بهدلیل نخواستن فرزند بیشتر و زمان بد بارداری را ناشی از اجرای افراطی برنامههای تنظیم خانواده در دهه۷۰ دانست و اظهار کرد که این سیاستها به ایجاد نگرشهای منفی نسبتبه بارداری و فرزندآوری منجر شده است.
رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه سقطجنین از لحاظ اخلاقی، عرفی و فقهی در کشور ما و بسیاری از کشورهای دیگر ممنوع است، افزود: درحالحاضر در آمریکا نیز به هر دلیلی سقطجنین ممنوع شده است. جباری با اشاره به گردش مالی بالای سقطجنین غیرقانونی یادآور شد: بخشی از سقطجنین ازسوی افراد سودجو در گروه پزشکی و بخش عمده آن در حوزه غیرپزشکی صورت میگیرد. وی تصریح کرد: بهعنوانمثال، داروی سقطجنین هر ورق ۱۰تایی آن در سیستم بهداشت و درمان ۶۰هزار تومان است اما همین دارو در بازار آزاد و قاچاق، بین ۱.۵ تا سهمیلیون تومان فروخته میشود. رییس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه حدود ۶۰درصد سقطجنین در منزل با استفاده از قرصهای سقطجنینها انجام میشود، ادامه داد: همچنین ۳۰درصد سقطجنینها در مطبها و ۱۰درصد در عطاریها و با استفاده از داروهای گیاهی انجام میشود. بر اساس گزارش وبدا، وی افزود: حداقل دو همت در سال برای سقطجنین در کشور هزینه میشود و هزینه هر سقطجنین نیز بین چهار تا پنج میلیون تومان است.
۱۰۰۰ سقطجنین غیرقانونی در روز
مبادرت به سقطجنین علاوهبر مراکز درمانی زیرزمینی، متاسفانه اغلب در منازل و از سوی افراد غیرحرفهای انجام میشود که تبعات آن میتواند بسیار سخت و جبرانناپذیر باشد. نایبرییس کمیسیون بهداشت مجلس با بیان اینکه روزانه هزار سقطجنین غیرقانونی در کشور انجام میشود، گفت: بیش از ۸۰درصد سقطهای جنین در منازل و از طریق داروهای شبکه مجازی انجام میشود. فاطمه محمدبیگی، نایبرییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در نشست بررسی علل سقطجنین در کشور با اشاره به اینکه سقطجنین ممنوع است، گفت: طبق قانون، انجام این کار مجازات و ابطال پروانه پزشکی فرد خاطی را به دنبال دارد. وی ادامه داد: در حوزه فروش دارو، حتی بهصورت اینترنتی یا وسایل انجام آن، هرکس مبادرت کند و نیز تجارت و مباشرت دراینباره علاوه بر مجازات، ابطال پروانه داروخانه و نظام پزشکی فرد را نیز در پی دارد. نایبرییس کمیسیون بهداشت مجلس متذکر شد: در حوزه سقطجنین، معاونتهای بهداشت و درمان وزارت بهداشت مسئولیت دارند و بیمارستانهای مخصوص سقط قانونی جنین و مراکز مربوط به وزارت بهداشت معرفی شدهاند و جاهای دیگر غیر از این مراکز اجازه انجام سقطجنین را ندارند. محمدبیگی با بیان اینکه روزانه ۱۰۰مورد سقطجنین غیرقانونی در کشور انجام میشود، گفت: بیش از ۸۰درصد سقطهای جنین در منازل و از طریق داروهای شبکه مجازی انجام میشود. وی در پایان همچنین افزود: نامهای به وزارتخانههای ارتباطات و بهداشت نوشتهایم تا دستورالعمل عرضه داروهای اینترنتی تهیه شود.