آگاه: سمیراسادات میراسماعیلی، مسئول دبیرخانه کشوری نفس، در پاسخ به پرسشی درباره تعریف سقط جنین و دیدگاه شرعی و اخلاقی آن، اظهار کرد: براساس آموزههای قرآنی، سقطجنین بهعنوان قطع نفس شناخته شده و درصورتیکه بهصورت عمدی انجام شود، حرام اعلام شده و دیه برای آن تعیین میشود. این اقدام از نظر شرعی نیز مشکلدار است. در مواردی که جان مادر در خطر باشد یا جنین مشکلات جدی داشته باشد، سقطجنین با دستور پزشک و مجوزهای قانونی انجام میشود اما این موارد با سقط عمدی متفاوت است.
وی در ادامه در حوزه جلوگیری از سقط عمدی پرداخت و گفت: اغلب خانوادهها و مادرانی که به سقطجنین فکر میکنند، دلایلی چون داشتن فرزند کوچک، تعداد زیاد فرزندان، ادامه تحصیل، دوران عقد و اشتغال مطرح میکنند. این در حالی است که تصور نادرستی در میان مردم وجود دارد که جنین زیر چهار ماه بهدلیل نداشتن روح، فاقد ارزش است. اما از دیدگاه ما، جنین از لحظه لقاح، تمامی ویژگیهای یک انسان کامل را دارد. سقطجنین، چه از نظر شرعی و چه از نظر اخلاقی، عملی اشتباه و گناه محسوب میشود. ما در دبیرخانه کشوری نفس تلاش میکنیم با ارائه مشاوره و آگاهیبخشی، خانوادهها را از تصمیم به سقط منصرف کنیم و این عمل نادرست را کاهش دهیم.
عواملی که منجر به سقطجنین میشود
مسئول دبیرخانه کشوری نفس در توضیح عوامل موثر بر سقط جنین اعلام کرد: برخی از مشکلات فیزیکی و ژنتیکی میتوانند منجر به این مسئله شوند. جنینهایی که دارای ناهنجاریهای ژنتیکی هستند، معمولا تا سه یا چهارماهگی دچار سقط میشوند. مشکلاتی نظیر بیماریهای خاص مادر، وجود مشکلات در رحم، یا بارداری خارج از رحم از دیگر عواملی هستند که میتوانند منجر به سقطجنین شوند. در چنین مواردی، این عوامل میتوانند بهعنوان دلایل مجاز برای سقطجنین در نظر گرفته شوند.
میراسماعیلی، درباره عوارض جسمی و روحی سقطجنین هشدار داد و گفت: این اقدام میتواند تبعات سنگینی برای مادران به همراه داشته باشد که در مواردی حتی به مرگ نیز منجر شده است. از لحاظ روحی، بیش از ۹۰درصد مادرانی که سقط انجام میدهند، با مشکلات جدی ازجمله افسردگیهای شدید، بیخوابی و کابوسهای شبانه مواجه میشوند. این مشکلات گاهی تا جایی پیش میرود که برخی مادران به خودکشی روی میآورند، زیرا تحمل فشارهای روانی ناشی از این تجربه برایشان دشوار است. از سوی دیگر، عوارض جسمی سقطجنین نیز بسیار خطرناک است. ازجمله مشکلاتی میتواند به وجود آورد خونریزیهای شدید، آسیب به دیواره رحم، چسبندگی داخلی رحم و خطر نازک شدن دیواره رحم است. این مشکلات میتوانند منجر به ناباروری، کمخونی شدید و نیاز به تزریق خون شوند. فشارهایی که در حین سقط به رحم وارد میشود و کورتاژی که میکنند، گاهی اوقات به خونریزی داخلی و حتی مرگ مادر منجر شده است. برای کاهش این عوارض، توجه به سلامت جسمی و روانی مادران و حمایتهای لازم از آنان، ضروری است. سقطجنین از طریق دستگاه ساکشن باعث نازک شدن دیواره رحم میشود، به همین خاطر اگر هم مادر زنده بماند دیگر نمیتواند باردار شود.
هشدار درباره عوارض جدی ناشی از سقط جنین با روش کورتاژ
مسئول دبیرخانه کشوری نفس، با اشاره به مشکلات جدی ناشی از سقطجنین با روش کورتاژ اعلام کرد: این روش علاوهبر آسیب به رحم، میتواند به سایر اعضای بدن نیز آسیب برساند. پزشکان هشدار دادهاند که این روش ممکن است به مثانه و دیگر اندامهای داخلی مادر آسیب بزند. استفاده از وسایل و ابزار کورتاژ عوارضی همچون سوراخ شدن دیوار رحم وجود دارد یا چون دید کافی وجود ندارد احتمال دارد با سوراخ شدن دیواره رحم قسمتی از روده نیز سوراخ شود و سوراخ شدن رحم باعث میشود که فرد دیگر قادر بارداری نباشد و از عوارض دیگر سقط، بهدلیل اینکه فرد از قرصهای سقط استفاده کرده و به خونریزی میافتد و ممکن است این خونریزی شدید باشد؛ به همین خاطر دچار افت شدید هموگلوبین شده و بعث میشود، مادر جان خود را از دست دهد و در برخی از موارد بهدلیل سقط امکان دارد فرد دچار افتادگی مثانه یا چسبندگی رحم یا عوارض شدیدتری شوند که منجر به تخلیه رحم شود.
وی افزود: همچنین ما در مرکز نفس سعی داریم دید افراد را نسبت به شیءانگاری جنین از بین ببریم و قبح سقط و زشتی این عمل را بیان کنیم. افرادی که از سقط منصرف میشوند و فرزندان خود را به دنیا میآورند شادتر و باانگیزه بیشتری زندگی میکنند و این فرزندان نجاتیافته از سقط بسیار عزیزتر از دیگر فرزندان میشوند و شیرینی زندگی را بیشتر میکنند و زمانی که با این مادران صحبت میکنیم بسیار خوشحال هستند که سقط انجام ندادند.
عوارض خطرناک سقط جنین غیرقانونی و هشدارها درباره آن
وی با اشاره به خطرات جدی سقطجنین، بهویژه برای مادرانی که فرزند اول خود را باردار هستند، هشدار داد و تاکید کرد: یکی از عوارض جدی سقطجنین این است که ممکن است مادر دیگر هرگز قادر به بارداری نشود. بسیاری از مادرانی که اقدام به سقطجنین میکنند، بهدلیل انجام غیرقانونی این عمل و استفاده از روشهای غیراستاندارد، با عوارض جبرانناپذیری مواجه میشوند. این روشها شامل مصرف داروهای نامناسب، استفاده از تجهیزات پزشکی نامطمئن و شرایط غیربهداشتی است که به دلیل عجله یا استرس پزشک، ممکن است بهدرستی انجام نشود. این عوامل میتوانند منجر به مشکلات جدی رحمی شوند.
میراسماعیلی به عفونتهای ناشی از سقطجنین نیز اشاره کرد و گفت: اگر رحم بهدرستی پاکسازی نشود و بقایای جنین باقی بماند، این عفونتها به خون مادر سرایت کرده و میتواند به مرگ آنی مادر منجر شود. عوارض سقط جنین بسیار زیاد و متنوع است و از دست دادن توانایی بارداری یکی از مهمترین آنهاست. حتی جان مادر نیز بهشدت در خطر است. این مسئول با ذکر مثالی از عواقب ناگوار سقطجنین گفت: چند وقت پیش در یکی از استانها، مادری که فرزند دیگری نیز داشت، بهدلیل سقطجنین فوت کرد. این مادر ، جوان بود اما متاسفانه سقط غیرقانونی باعث شد زندگی او به پایان برسد.
وی از مادران باردار خواست که به توصیهها توجه کرده و از انجام این عمل بهشدت پرهیز کنند، زیرا علاوه بر خطرات جدی برای سلامت و جان مادر، امکان ازدستدادن همیشگی توانایی بارداری وجود دارد.