۲۹ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۰:۳۶

شهید سیدحسن نصرالله، دبیرکل سابق حزب‌الله لبنان، یکی از چهره‌های تاثیرگذار و بحث‌برانگیز در تاریخ معاصر خاورمیانه به شمار می‌رود. او که از سال۱۹۹۲ تا زمان شهادت رهبری این جنبش را برعهده داشت، طی سال‌ها با مواضع قاطع و استراتژی‌های سیاسی و نظامی خود، نقش مهمی در تحولات منطقه ایفا کرد.

آگاه: اکنون، با نزدیک‌شدن به تاریخ ۵اسفند که قرار است پیکر او در لبنان تشییع و به خاک سپرده شود، فرصتی مناسب برای بررسی ابعاد مختلف زندگی و فعالیت‌های او فراهم آمده است. بر همین اساس در این گزارش به تحلیل شخصیت، دستاوردها، چالش‌ها و تاثیرات سیدحسن نصرالله بر سیاست‌های داخلی و خارجی لبنان و همچنین بر تحولات منطقه خواهیم پرداخت. امید است که این بررسی‌ها بتواند نگاهی جامع و عمیق به زندگی و میراث او ارائه دهد.

کودکی و نوجوانی سید حسن
سیدحسن نصرالله، در سال۱۹۶۰ (۱۳۳۸خورشیدی) در شهر نبطیه، واقع در منطقه جنوبی لبنان، به دنیا آمد. او فرزند یک خانواده شیعی با عمق دینی بود که در محیطی دچار فقر و سرکوب، زندگی می‌کردند. پدرش، سید عبدالله نصرالله، خود یک دانشمند دینی و اهل علم بود که نقش مهمی در تربیت فرزند خود بر اساس اصول اسلامی و ارزش‌های مقاومتی ایفا کرد.
شهر نبطیه، محل تولد و بزرگ‌شدن سیدحسن نصرالله، در آن دوران تحت‌فشار سیاسی و اقتصادی قرار داشت. این منطقه که بخشی از جنوب لبنان بود، همواره هدف تجاوزات ارتش رژیم صهیونیستی و سرکوب نظامی بود. این شرایط، احساسات عمیق مقاومت و ضد ظلم را در سیدحسن نصرالله بزرگ کرد.
در کودکی، سید حسن نصرالله نشانه‌هایی از هوشمندی، علاقه به دین و تمایل به تحقیق و تفکر نشان داد. او از کودکی به مطالعه و تحقیق در موضوعات دینی علاقه‌مند بود و به‌سرعت در میان هم دانش‌آموزان خود به‌عنوان یک فرد باهوش و متفکر شناخته شد. در سنین نوجوانی، علاقه وی به علوم اسلامی و فرهنگ دینی بیشتر شد و تصمیم گرفت تا به تحصیل علوم دینی اختصاص دهد.
او در این دوره، تحت‌تاثیر آثار آیت‌الله محمدباقر صدر و فکر انقلابی وی قرار گرفت. آیت‌الله صدر که یکی از برجسته‌ترین علما و فقها شیعه در آن دوران بود، با ایدئولوژی‌های خود در زمینه اصلاح اجتماعی و مقاومت علیه ظلم، تاثیر عمیقی بر جوانانی مانند سیدحسن نصرالله گذاشت.

تحصیلات در حوزه علمیه نجف
پس از پایان دوران مدرسه، سیدحسن نصرالله تصمیم گرفت تا به حوزه علمیه نجف در عراق برود تا تحصیلات دینی خود را ادامه دهد. نجف که یکی از مرکزهای مهم تعلیم و تربیت علوم اسلامی است، محلی بود که در آن سیدحسن نصرالله به‌طور عمیق با فکر انقلابی و مقاومتی آشنایی پیدا کرد.
در نجف، وی تحت‌تاثیر آیت‌الله محمدباقر صدر و دیگر فقها و مراجع دینی قرار گرفت. آیت‌الله صدر که با تحلیل‌های جدیدی درباره اجتماع و سیاست، مسئله مقاومت علیه ظلم و سرکوب را مطرح کرده بود، تاثیر عمیقی بر فکر سیدحسن نصرالله گذاشت. در این دوره، وی به فهم عمیقی از اصول اسلامی و ضرورت مقاومت علیه سیستم‌های غیرعدالت‌پرستانه دست یافت.

تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر سیدحسن نصرالله
پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۷ خورشیدی) نقطه عطفی در زندگی سید حسن نصرالله و کل منطقه بود. انقلاب اسلامی که با الهام از فکر آیت‌الله خمینی(ره) و اصول اسلامی انجام شد، نشان‌دهنده قدرت مقاومت علیه نظام‌های سرکوبگر و تبعیت‌کننده بود.
سیدحسن نصرالله که در نجف به‌دنبال تحصیلات دینی بود، با این انقلاب تاثیر عمیقی پیدا کرد. او به‌عنوان یکی از دانشجویان حوزه علمیه، به‌شدت به اهداف انقلاب اسلامی اعتقاد داشت و تاثیر آن را در زندگی خود و کشورش، لبنان، محسوس کرد. انقلاب اسلامی که با الهام از اصول اسلامی و مقاومت علیه استعمار و ظلم، موفق به براندازی رژیم پهلوی شد، به‌عنوان الگویی برای حرکت‌های مقاومتی در منطقه شناخته شد.

بازگشت به لبنان و شروع فعالیت‌های سیاسی و نظامی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، سیدحسن نصرالله تصمیم گرفت تا به لبنان بازگردد. در آن زمان، لبنان تحت‌فشار سیاسی و نظامی قرار داشت و اشغال اسراییلی مناطق جنوبی کشور مشکل عمده‌ای بود. بازگشت وی به لبنان، همزمان با شکل‌گیری حرکت‌های مقاومتی علیه اشغال اسراییلی بود.
سید حسن نصرالله که با الهام از انقلاب اسلامی ایران و فکر آیت‌الله خمینی، به مقاومت علیه اشغال اسراییلی پرداخت، به‌مرور به یکی از بنیان‌گذاران حزب‌الله لبنان تبدیل شد. او در این دوران، نقشی کلیدی در تشکیل و توسعه این سازمان ایفا کرد و به‌صورت مستقیم در عملیات‌های ضد اشغال اسراییلی شرکت داشت.

تاثیر تحصیلات و فکر انقلابی بر فعالیت‌های بعدی وی
تحصیلات سید حسن نصرالله در حوزه علمیه نجف و تاثیر انقلاب اسلامی ایران، به‌صورت عمیقی بر فکر و راهبردی وی در مقاومت علیه اشغال اسراییلی تاثیر گذاشت. او با الهام از اصول اسلامی و فکر انقلابی، تاکید زیادی بر وحدت مردم لبنان و تقویت مقاومت علیه اشغال داشت.
فکر انقلابی و مقاومتی که در حوزه علمیه نجف و باتوجه‌به انقلاب اسلامی ایران به وی آموخته شده بود، به‌صورت عمیقی در خطاب‌های وی و استراتژی‌های حزب‌الله بازتاب یافت. او همواره تاکید کرد که مقاومت علیه ظلم و سرکوب، وظیفه‌ای مقدس است که همه مسلمانان باید به آن پرداخته باشند.