آگاه: این معلم و فعال اجتماعی، از سال۱۳۹۰ به‌صورت جدی وارد عرصه فعالیت‌های اجتماعی شده و از سال۱۳۹۶ به‌صورت تخصصی در زمینه قرض‌الحسنه و تحقیقات مرتبط با آن فعالیت خود را آغاز کرده است. او با همکاری جوانان متعهد شهرستان بختگان، اولین حرکت اجتماعی خود را در زمینه قرض‌الحسنه از ابتدای سال۱۳۹۷ و همزمان با فرمان نوروزی مقام رهبری درباره «آتش‌به‌اختیار» آغاز کردند. این حرکت منجر به ایجاد شبکه‌ای گسترده از صندوق‌های قرض‌الحسنه مردمی شد.
باقری در توضیح روند شکل‌گیری این شبکه گفت: با همکاری جوانان منطقه، شبکه‌ای از صندوق‌های قرض‌الحسنه محله‌ای و نهادهای منطقه‌ای ایجاد شد. این شبکه شامل ۳۵نهاد مردمی است که به‌صورت خودجوش و با مدیریت مردم اداره می‌شود. منابع مالی این صندوق‌ها از طریق خیرین تامین می‌شود و تمامی فرآیندها، از اعطای تسهیلات تا پرداخت‌ها، ازسوی خود مردم انجام می‌شود. این صندوق‌ها کاملا براساس قرض‌الحسنه و بدون هیچ‌گونه بهره یا هزینه اضافی فعالیت می‌کنند. او اضافه کرد: تاکنون بیش از ۳۵هزار فقره تسهیلات قرض‌الحسنه پرداخت شده که این تسهیلات به بیش از ۲۵هزار خانواده نیازمند کمک کرده است. این تسهیلات در زمینه‌های مختلفی مانند اشتغال‌زایی، ازدواج جوانان، درمان، سلامت، فرزندآوری و حل مشکلات اجتماعی پرداخت شده‌اند. به‌طور خاص، در زمینه اشتغال، بیش از ۱۰هزار فقره تسهیلات برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و ایجاد فرصت‌های شغلی پرداخت شده است. همچنین، بیش از پنج‌هزار فقره تسهیلات برای ازدواج جوانان و حدود سه‌هزار فقره برای درمان و سلامت افراد نیازمند اختصاص یافته است.
اهمیت قرض‌الحسنه در جامعه
باقری درباره اهمیت قرض‌الحسنه در جامعه توضیح داد: قرض‌الحسنه یک سنت اسلامی اصیل است که ریشه در تعالیم دینی ما دارد. مقام معظم رهبری نیز این کار را به‌عنوان یک شجره طیبه معرفی کرده‌اند که برکات بیشماری دارد. قرض‌الحسنه نه‌تنها به کاهش فقر و نابرابری اقتصادی کمک می‌کند، بلکه باعث ایجاد عطوفت و مهربانی در جامعه می‌شود. این عمل کرامت انسان‌ها را حفظ می‌کند و باعث تقویت انسجام اجتماعی می‌شود. او همچنین به آیات قرآن اشاره کرده و می‌افزاید: در سوره حدید، آیه۱۸، خداوند می‌فرماید که بی‌تردید مردان و زنان انفاق‌کننده و آنان که به خدا وام نیکو دهند، پاداشی باارزش در پیشگاه خداوند دارند. همچنین در سوره بقره، خداوند وعده داده است که کسی که قرض‌الحسنه دهد، مالش را افزایش می‌دهد و رزق و روزی او را گسترش می‌دهد.
برکات قرض‌الحسنه در زندگی شخصی و اجتماعی
باقری درباره تاثیرات قرض‌الحسنه در زندگی خود و اطرافیان می‌گوید: برکات قرض‌الحسنه تنها محدود به جنبه‌های اقتصادی نیست، بلکه تاثیرات اجتماعی و فرهنگی آن بسیار عمیق‌تر است. در زندگی شخصی خودم و اطرافیانم، شاهد گشایش‌های بسیاری بوده‌ایم که منشأ آن، همین عمل خیر بوده است؛ برای مثال، وقتی یک پیرزن درمانده یا یک مادر که تحت فشار اقتصادی است، با دریافت قرض‌الحسنه مشکلش حل می‌شود، دعای خیر او باعث گشایش در زندگی ما می‌شود.» او می‌گوید: قرض‌الحسنه نه‌تنها به نیازمندان کمک می‌کند، بلکه به قرض‌دهنده نیز برکات فراوانی می‌رساند. این عمل باعث می‌شود که در زندگی به بن‌بست نخوریم و همیشه راه‌حلی برای مشکلاتمان پیدا کنیم. در زندگی شخصی خودم، بارها شاهد بوده‌ام که مشکلات مالی به ظاهر لاینحل، با کمک قرض‌الحسنه به‌راحتی حل شده‌اند. همچنین، در زندگی اجتماعی، شاهد بهبود روابط بین افراد و افزایش اعتماد عمومی بوده‌ام.
چگونگی گسترش فرهنگ قرض‌الحسنه در جامعه
او درباره راه‌های گسترش فرهنگ قرض‌الحسنه در جامعه ادامه می‌دهد: برای گسترش این فرهنگ، باید آگاهی عمومی را افزایش داد. مردم باید بدانند که قرض‌الحسنه نه‌تنها یک عمل اقتصادی، بلکه یک اقدام اخلاقی و دینی است. همچنین، نهادهای مالی باید شفافیت خود را افزایش دهند تا اعتماد عمومی جلب شود. دولت نیز می‌تواند با ارائه مشوق‌های مالیاتی، به گسترش این فرهنگ کمک کند.
او تاکید می‌کند: قرض‌الحسنه باید از مال حلال و با نیت خالص برای خدا انجام شود. این عمل باید بدون منت و با حفظ آبروی نیازمند انجام شود تا برکات آن به‌طور کامل محقق شود. در شبکه‌ای که ما ایجاد کرده‌ایم، تمامی فرآیندها با مشارکت مردم و با رعایت کامل اصول اخلاقی و دینی انجام می‌شود. این موضوع باعث شده است که اعتماد عمومی به این صندوق‌ها افزایش یابد و مردم بیشتری به مشارکت در این کار خیر تشویق شوند.
مزایای قرض‌الحسنه
کاهش فقر و نابرابری اقتصادی
قرض‌الحسنه به افراد کم‌درآمد کمک می‌کند تا بدون تحمیل بار مالی اضافی، نیازهای خود را برطرف کنند. این امر به کاهش فقر و نابرابری اقتصادی در جامعه کمک می‌کند. بسیاری از افراد به‌دلیل نداشتن دسترسی به منابع مالی سنتی (مانند وام‌های بانکی با بهره‌های بالا) در دام فقر گرفتار می‌شوند. قرض‌الحسنه با ارائه منابع مالی بدون بهره، این چرخه را می‌شکند.
تقویت همبستگی اجتماعی
قرض‌الحسنه نه‌تنها یک عمل اقتصادی، بلکه یک اقدام اجتماعی است که به تقویت روابط بین افراد جامعه کمک می‌کند. این عمل باعث می‌شود افراد به جای رقابت و خودمحوری، به همکاری و کمک به یکدیگر تشویق شوند. این فرهنگ کمک‌رسانی، اعتماد و همبستگی اجتماعی را افزایش می‌دهد.
توسعه اقتصادی پایدار
قرض‌الحسنه می‌تواند به توسعه اقتصادی پایدار کمک کند. با ارائه منابع مالی به افراد کم‌درآمد، آنها می‌توانند کسب‌وکارهای کوچک راه‌اندازی کرده یا در زمینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنند. این امر نه‌تنها به بهبود وضعیت اقتصادی فردی کمک می‌کند، بلکه به رشد اقتصادی جامعه نیز منجر می‌شود. در اسلام، قرض‌الحسنه به‌عنوان یک عمل نیک و پسندیده شناخته می‌شود. قرآن کریم در آیات متعددی به اهمیت قرض‌الحسنه و پاداش اخروی آن اشاره کرده است. این عمل نه‌تنها به بهبود وضعیت مادی افراد کمک می‌کند، بلکه باعث تقویت ارزش‌های اخلاقی مانند ایثار، سخاوت و همدلی می‌شود.
چالش‌های گسترش فرهنگ قرض‌الحسنه
با وجود مزایای فراوان قرض‌الحسنه، گسترش این فرهنگ در جامعه با چالش‌هایی مواجه است و یکی از آنها کمبود آگاهی عمومی است. بسیاری از افراد از مفهوم قرض‌الحسنه و مزایای آن آگاهی کافی ندارند. این عدم آگاهی باعث می‌شود که مردم کمتر به این عمل روی آورند. از سوی دیگر، اینکه در برخی موارد، افراد به‌دلیل عدم اعتماد به نهادهای مالی یا خیریه‌ها، از دریافت یا ارائه قرض‌الحسنه خودداری می‌کنند. مشکلات اجرایی بخش دیگر چالش‌های این بخش به شمار می‌رود. برخی نهادهای مالی در اجرای صحیح قرض‌الحسنه با مشکلاتی مواجه هستند؛ برای مثال، عدم شفافیت در فرآیندهای اعطای قرض یا نبود نظارت کافی می‌تواند به کاهش اعتماد عمومی منجر شود.