قرآن
-
جنگ روایتها در سایه الگوریتمها
دوگانه سرنوشتساز
هوشمصنوعی دیگر از مرحله نوظهور بودن گذشته و اینک به جزیی انکارناپذیر از زندگی روزمره تبدیل شده است. آنچه با آن روبهرو هستیم صرفا یک ابزار فنی نیست، بلکه نیرویی است که سرنوشت تمدنها را رقم میزند.
-
انسان اقتصادی و راههایی برای اصلاح هیاهوی جامعه مبتنی بر پول
مصائب آفتی به نام رشد اقتصادی
هر روز که اخبار را باز میکنیم، همان داستان تکراری در میان آن به چشم میخورد: بانک مرکزی نرخ بهره را بالا برد تا «تورم را مهار کند» و رفتار عقلانی مردم را «تنظیم» کند، بورسبازان با الگوریتمهای هوش مصنوعی و رباتهای معاملاتی دنبال بیشینه کردن سود شخصیشان هستند، اینفلوئنسرهای اینستاگرام با معرفی زندگی لوکس به ما میگویند «اگر این آیفون جدید را نخرید، از قافله عقب میمانید» و حتی اپلیکیشنهای فینتک با نوتیفیکیشنهای مداوم به ما یادآوری میکنند که «اگر امروز سرمایهگذاری نکنی، فردا پشیمان میشوی.»
-
بیستوهفتمین سالگرد درگذشت علامه محمدتقی جعفری
فیلسوف شرقی و احیاگر فرهنگ اسلامی
در بیستوهفتمین سالگرد درگذشت علامه محمدتقی جعفری، فیلسوف شرقی و مفسر نهجالبلاغه، یاد و خاطره این متفکر چندبعدی بار دیگر در محافل علمی، فرهنگی و دینی ایران زنده میشود. علامه جعفری، که در مرداد ۱۳۷۷ شمسی به سرطان ریه مبتلا شد و برای درمان ابتدا به نروژ نزد فرزندش رفت و سپس به لندن منتقل شد، سرانجام در ساعتهای اولیه بامداد ۲۵ آبان همان سال، در ۷۶ سالگی بر اثر سکته مغزی در بیمارستان سنت مری لندن درگذشت. پیکر او به مشهد مقدس منتقل شد و در رواق دارالزهد حرم امام رضا (ع) خاکسپاری شد؛ تشییع جنازهای عظیم برایش برگزار شد که هزاران نفر از عالمان، دانشجویان و مردم عادی در آن شرکت کردند و نماز میت را آیتالله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی بر پیکرش خواند.
-
سیوسومین هفته کتاب ایران افتتاح شد
تکرار مکــررات
سیوسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «بخوانیم برای ایران» از امروز (شنبه ۲۴ آبان ماه) آغاز شد و تا سیام آبان هم ادامه دارد؛ در این هفته، سراسر ایران رنگ و بوی کتاب میگیرد و برنامه و رویدادهای مختلفی با محوریت کتاب برگزار میشود.
-
-
استکبار و استکبارگری در قرآن کریم
شیطان، نخستین مستکبر
عماد خورشیدطلب: بر مبنای جهانبینی اسلامی که در قرآن کریم منعکس شده، خداوند متعال محور عالم هستی و فرمانروای مطلق سراسر کائنات است و بر انجام هر آنچه اراده کند تواناست: «و فرمانروایی آسمانها و زمین از آن خداست و خدا بر هر چیزی قادر است.» موجودات عالم در مقابل بزرگی و کبریایی پروردگار هیچاند و همگی باید فرمانبردار او باشند. لذا «کبیر» و «متکبر» جزو صفات خداوند هستند اما اگر مخلوقی از روی خودبزرگپنداری از اطاعت و عبادت او سر باز زند و در مقابل او و بندگانش گردنفرازی کند، در حقیقت استکبار ورزیده و صفت مذموم مستکبر بر وی اطلاق میشود.
-
الگویی برای خروج از بحران
از زمانی که صنعت بانکداری نوین وارد کشورها و جوامـع اسـلامی شد، مشـروعیت ماهیت، اهداف و معاملات نهاد بانک در اقتصاد همواره مورد بحث و گفتوگوی جدی فقها و متفکران اسـلامی واقع شده است. دلیل این مسئله آن بود که اندیشهوران مسلمان از یکسو مشاهده مـیکردنـد کـه نهاد بانک با تجهیز پساندازهای ریز و درشت و تبدیل آنها بـه سـرمایههـای مولـد، باعـث رشـد و شکوفایی اقتصاد شده و اشتغال و درآمد برای مـردم بـه ارمغـان مـیآورد؛ از سـوی دیگـر بـه نظـر میرسید که اغلب معاملههای بانکها بر قرض با بهره مبتنی است کـه از دیدگاه فقـه اسـلامی ربـا محسوب شده و مردود بود.
-
ما ایستادهایم و زندگی میکنیم
ملت امید
در جهان امروز، جنگها دیگر لزوما با گلوله و موشک آغاز نمیشوند؛ اکنون آتش جنگ با یک تیتر، یک شایعه، یا یک ترس پنهان در ذهنها افروخته میشود. دشمن برای ایران، دیگر بهدنبال یک نبرد نظامی نیست؛ او میخواهد ما را در وضعیت «بیتصمیمی» نگه دارد، در همان مرزی که نهامیدی برای حرکت باقی میماند و نه ارادهای برای مقاومت. این همان «نه جنگ، نه صلح» است؛ وضعیتی که ظاهرش آرام است، اما در باطن، همهچیز را میپوساند.
-
اینستاگرام و نسل جوان؛ هویتسازی در عصر نمایش
میان آینه و سراب
در جهان معاصر، شبکههای اجتماعی دیگر صرفا ابزار ارتباط نیستند؛ آنها به «زیستجهان» جدید انسان تبدیل شدهاند. برای ایرانیان، اینستاگرام بیش از هر پلتفرم دیگری توانسته مرز میان واقعیت و نمایش را کمرنگ کند. از صبح تا شب، میلیونها کاربر در آن زیست میکنند، روایت میسازند، معنا میجویند و گاه بیآنکه بدانند، خود را در انبوه تصویرها بازتعریف میکنند.
-
محمد اصفهانی با انتشار یک تکآهنگ به استقبال آلبوم جدیدش رفت
محمد اصفهانی از خوانندگان پیشگام موسیقی پاپ ایران با انتشار تکآهنگی به نام «زیر بارون» از انتشار مجموعهای به نام «سراب شانههایت» خبر داد.
-
دین پاستلی؛ بیزینس میلیاردی
اینستاگرام را باز میکنید و با صفحهای روبهرو میشوید که در نگاه اول آرامشبخش است. زنی با لبخند، در لباسهای رنگ روشن، حرکات یوگا را انجام میدهد و زیر لب، آیهای از قرآن را زمزمه میکند. در پستی دیگر، مردی از کارما و قانون جذب در کنار توکل به خدا حرف میزند و پکیج آموزشی «موفقیت کوانتومی با عرفان اسلامی» را تبلیغ میکند. اینها دیگر تصاویر دور از ذهنی نیستند. به دنیای جدید «بلاگرهای معنوی» خوش آمدید؛ جایی که دین و عرفان، بستهبندی شده و آماده فروش، در سبد خرید شماست.
-
پاسخی به گزارش «دنیا، دنیای موشک است نه گفتمان»
پیرو انتشار گزارشی با تیتر «دنیا، دنیای موشک است نه گفتمان» در صفحه ۲ روزنامه آگاه به تاریخ ۳۰شهریورماه ۱۴۰۴ دفتر نشر معارف انقلاب مسئول جمعآوری، تدوین و نشر آثار مربوط به آیتالله هاشمیرفسنجانی جوابیهای را به دفتر روزنامه ارسال کرده است که بخش مرتبط با گزارش مذبور عینا در ادامه میآید.
-
ضرورتی حیاتی برای آینده ایران
استقلال و پیشرفت پایدار
سالهاست که موضوع انرژی هستهای و بهویژه توان غنیسازی، در مرکز مناقشه ایران و غرب قرار گرفته است. از همان روزی که رهبر انقلاب صریح و روشن فرمودند: «انرژی هستهای حق مسلم ملت ایران است.» مسئله تنها یک فناوری یا یک آزمایشگاه علمی نبود؛ بلکه نشانهای از استقلال ملی و توان ایستادگی ملتی بود که نمیخواست آیندهاش را در گرو اراده بیگانگان ببیند. همین جمله بهظاهر ساده، در دل خود بار سنگین یک گفتمان تاریخی را حمل میکند: گفتمان «ایران مستقل» در برابر نظم سلطهگر جهانی!
-
حواسش هست دست خالی برنگردی
زهرا بذرافکن-خبرنگار گروه فرهنگ: بهشت زهرا، قطعه۵۰، ردیف۱۱۷، شماره۱۴؛ شماره مزار را هم اگر ندانید، جمعیت راه را نشانتان میدهند. نشانی که خواندید مربوط به مزار شهید مدافع حرم، سجاد زبرجدی سهراب است. همان شهیدی که وصیتنامهاش دست به دست چرخیده و حالا مزار او میعادگاه آرزومندانی است که توسل را تمرین میکنند. خواهر شهید، فیروزه زبرجدی میگوید: «مزار سجاد خیلی شلوغ میشود، اوائل این موضوع برای خود ما هم عجیب بود، میرفتیم و میدیدیم یکی از شیراز به عشق سجاد بلند شده آمده تهران، یکی در گرگان خواب سجاد را دیده و آمده بهشت زهرا، یکی در قم، یکی در اصفهان و ... اولش نمیدانستیم حکمتش چیست بعد دیدیم به وصیت نامه سجاد مربوط است که خطاب به مردم گفته: «اگر درد دلی دارید یا خواستید مشورتی بگیرید بیایید سر مزار من. به لطف خداوند من همیشه حاضر هستم.»
-
-
تکلیف امروز، ساختن فردا
بوی ماه مهر که میآمد، انگار فصل تازهای از زندگی شروع میشد. بوی کتابهای نو، جلدکردن دفترها و مدادپاککنهای معطر، همه و همه نوید شروعی دوباره بود. خاطرهای مشترک که در ذهن بسیاری از ما جا خوش کرده، تصویری از مادرانی است که قرآن را بالای سر فرزندشان میگرفتند تا با آرامش روانه مدرسه شوند. اما در پس این تصویر نوستالژیک و خاطرهامگیز، واقعیتهای متفاوتی در جریان است. نسلهای گذشته ایران، فرزندان انقلاب (دهه پنجاه)، فرزندان جنگ (دهه شصت) و حتی متولدان دهه هفتاد که حالا اغلب مدتی از ورودشان به بازار کار میگذرد، نگاهی آشنا به تحصیلات داشتند؛ تحصیل برای تخصص و بعد آیندهسازی برای کشور. نسل امروز اما با تحولی که در دیدگاهش به تحصیل و آینده شغلی دارد، این فضا را دچار تغییری کرده است که کمتر کسی انتظار مواجهه با آن را داشت! نسلی به دنبال ارتقای علم و دانش و سرافرازی کشور.
-
کارکرد مرجعیت دینی در ایجاد انسجام اجتماعی و مقابله با بحرانها
ولایت، قطبنمای امت
یکی از کارکردهای محوری نهاد مرجعیت، نقشآفرینی بهعنوان قطبنمای هدایتگر در عرصههای معنوی و اجتماعی است. جامعه در مواجهه با بحرانها و چالشهای گسترده، به کانونی ثابت و قابل اعتماد نیاز دارد تا در پرتو آن از سردرگمی و پراکندگی رهایی یابد. مرجعیت دینی با تکیه بر منابع اصیل دینی و وحیانی، این نقش حیاتی را ایفا کرده و پناهگاهی امن برای براییابی جامعه فراهم میآورد.
-
سفری به جهان اندیشمندانی که شیفته پیامبر رحمت (ص) شدند
شاید کمتر شخصیتی در تاریخ به اندازه پیامبر اسلام (ص) توانسته باشد ذهن و قلب انسانها را در طول قرنها، فارغ از دین، ملیت و جغرافیا به خود مشغول کند. داستان تحسین این شخصیت بزرگ از سوی اندیشمندان و هنرمندان غیرمسلمان، حکایت تازهای نیست؛ حکایتی که از تعصب و پیشداوری آغاز میشود و در نهایت به ستایش و شیفتگی میرسد. این تحول، خود نشاندهنده ابعاد عمیق و جهانی شخصیتی است که با گذر زمان، نهتنها کهنه نمیشود، بلکه جلوهای تازهتر مییابد.
-
روایتی تازه از سیره پیامبر (ص) برای نسل امروز
نویسنده کتاب «محمد رحمةللعالمین» در مراسم رونمایی از این اثر، بر ضرورت بازشناسی سیره پیامبر اکرم (ص) برای نسل جوان تاکید کرد.
-
الگویی الهامبخش برای سیاست امروز ایران
بی اعتمادی مقدس؛ از مدینهالنبی تا ایران امروز
شادی ورشوچی، دکترای کلام اسلامی : در عصر حاضر که «اعتماد» در گفتار سیاستمداران گاهی کالایی لوکس و تزئینی است، نگاه دینیِ ما، روایت دیگری در آستین دارد؛ روایتی که در آن اعتماد به دشمنان دیرینه، نه نشانه عقلانیت که آغاز فرسایش عزت و هویت است.
-
ایمان و بقا در صحنه سیاست
سراب اعتماد
سخن روشن و کوتاه است، اعتماد به غرب کریهتر از آن است که اغواگر باشد.
-
جنگنوشت
غفلت یعنی شکست
در این ستون، یک یادداشت از سری یادداشتهای جنگنوشت را به قلم حسین شرفخانلو، نویسنده میخوانید. جنگنوشت روایتهایی از روزهای جنگ تحمیلی ۱۲روزه است.
-
به بهانه عمل شنیع قرآنسوزی نامزد جمهوریخواه کنگره آمریکا
رفتار بزدلانه یک آمریکایی از ترس قدرت اسلام
چند روز پیش ویدیویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن والنتینا گومز، نامزد راست افراطی حزب جمهوریخواه در انتخابات کنگره آمریکا در ایالت تگزاس اقدام به سوزاندن و هتک حرمت به قرآن کریم میکند و به قول خودش میخواهد با این کار به اسلام پایان دهد. او در این ویدیوی توهینآمیز میگوید: «آمریکا یک ملت مسیحی است... فقط یک خدای حقیقی وجود دارد و آن خدای اسرائیل است.» این اولین باری نیست که چنین اقدام موهنی در کشورهای غربی رخ میدهد و جاهلان در سراسر دنیا به نام آزادی و به کام وحشیگری دست به چنین اقداماتی میزنند.
-
حزبالله لبنان؛ از «مقاومت» تا «آیندهنگاری در آینه چالشها»
سناریوهای یک طرح شوم
در افق پرآشوب خاورمیانه، آنجا که مرزها بارها در خون و باروت ترسیم شده و حق و باطل در هیئت سپاه و دولت رخ نمودهاند، حزبالله لبنان چون شجرهای طیّبه (إِلَی کَلِمَةٍ طَیِّبَةٍ کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ) سر برآورده است؛ ریشه در زمین ایمان و شاخسار در آسمان مقاومت.
-
هویت و تمدن ایرانی؛ از ریشههای تاریخی تا راهبردهای آینده
ایران با پیشینهای هزارانساله و تنوعی بیبدیل در فرهنگ، زبان، دین و آداب همواره توانسته است در برابر تلاطمهای تاریخی و با جذب، هضم و بازآفرینی عناصر بیگانه، هویت منحصربهفرد خود را حفظ کند. این هویت که پیوندی عمیق با سرزمین، میراث فرهنگی و ارزشهای معنوی دارد، در عین برخورداری از ریشههای کهن، نیازمند روزآمدسازی، بازنمایی و بازسازی زیباییشناختی است تا بتواند در جهان معاصر الهامبخش و پویاییبخش باشد. چالشهایی چون دوگانهسازیهای کاذب میان مولفههای هویتی، غلبه نگاههای افراطی یا تفریطی، ضعف در زیرساختهای اقتصادی و فقدان مرجعیت فکری منسجم، خطراتی جدی برای انسجام ملی و ظرفیت تمدنی ایران به شمار میروند.
-
به بهانه روز جهانی خوشنویسی که اصیلترین هنر جهانی ایران است
خط و خوشنویسی
معمولاً وقتی صحبت از هنر «خوشنویسی» میشود، ما فکر میکنیم هنری مختص به ایران و سایر کشورهای آسیایی است؛ اما وجود مناسبت روز جهانی خوشنویسی در تقویم بینالمللی، نشان میدهد این هنر یک هنر جهانی است و خط خوش و خوانا در همه جای دنیا ارج نهاده میشود.
-
بازتعریف مردمبودگی در گفتمان انقلاب
نه توده، نه نخبگان، بلکه صاحبان معنا
در هر انقلابی دیر یا زود، مفهوم «مردم» در زبانی رسمی تهنشین میشود و از شعارهای کوچه و خیابان، به بیانیههای آکادمیک و تحلیلهای اتوکشیده انتقال مییابد. اما آیا «مردم» در گفتمان انقلاب اسلامی، همان مردمیاند که در خیابان بودند؟ نسخهای خنثی، سادهسازیشده و بیدرد از آنان ساخته شده؟ «مردم» - این واژه پرکاربرد اما رازآلود - دقیقا به چه معنا در انقلاب حضور دارد؟ زمان آن رسیده که از نو بنگریم.
-
حجتالاسلام قمی در مراسم چهلمین روز عروج شهید سرلشکر ایزدی:
حاج رمضان ۴۰ سال راهبر نبرد با عصاره شیطان بود
بزرگداشت چهلمین روز شهادت سرلشکر محمد سعید ایزدی معروف به حاج رمضان برگزار شد.
-
جنگنوشت
از روزمرگی تا مقاومت
شد ۱۱ روز که جنگ دوم تحمیلی، عریان و وحشی، زندگی ما ایرانیها را تکانی داده که از روزمرگی در بیاییم. یعنی که «جنگ» «جهت» جدیدی به زندگی ایرانیها داده است.
-
دوراهی رسانه در جنگ
شفافیت یا پنهانکاری
مردم میخواهند همه چیز را بدانند و از همه چیز سر دربیاورند، اما رسانههای رسمی همه چیز را نمیگویند. منظور از رسانه رسمی، رسانهای است که وابسته به دولت و حاکمیت باشد؛ اعم از صداوسیما، پایگاهها و مطبوعات. این واقعیت، باعث میشود مردم به رسانههای غیررسمی مثل شبکههای اجتماعی یا رسانههای خارجی پناه ببرند، تا از همه چیز مطلع شوند. این موضوع برای رسانههای رسمی، یک چالش درست میکند که آیا همه واقعیت را بگویند یا نگویند. این دوراهی در واقع، دوراهی صداقت و عدم صداقت نیست. بلکه دوراهی شفافیت و پنهانکاری است. چرا که صداقت، اعم از شفافیت و پنهانکاری است. لذا هر گونه پنهانکردن یا سانسور، منافی صداقت نیست.