۲۳ اسفند ۱۴۰۳ - ۰۱:۱۲

متین منتظمی، دبیرکل اسبق اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان است که در مقطع دکترای علوم سیاسی گرایش مسائل ایران مشغول پژوهش و آموزش است. او اعتقاد دارد نمی‌توان از دانشجوی امروزی انتظار داشت مثل دهه‌های ۶۰ یا ۷۰ عمل کند؛ چون ابزارها و روش‌ها به‌روز شده‌اند. 

آگاه: نسبت درست و نظام‌مندی که بین جریان دانشجویی و مسائل نظام طرح می‌شود چگونه باید باشد و  چه اقداماتی باید ازسوی آنها انجام شود تا این مشکلات تا حدی برطرف شود؟
باید این نکته را در نظر بگیریم که قشر دانشجو قشر مطالبه‌گری است. شهیدبهشتی جمله‌ای دارد که می‌گوید: «دانشجو موذن جامعه است که اگر در خواب بماند نماز امّت قضا خواهد شد.» این جمله مصداق بارز وظیفه دانشجو است و نشان می‌دهد دانشجو چه کاری باید بکند و چه کاری نباید بکند. دانشجو مجری نیست که صرفا مجری باشد و حتی خود دانشجوهایی که فعالیت می‌کنند هم نباید نگاه مجری‌گری به مسائل کشور داشته باشند. نکته اساسی این است که دانشجوهای فعال در این حوزه باید نگاهی جامع و اساسی به مسائل کشور داشته باشند. خوشبختانه با توجه به شرایط مختلف، نوع نگاه و روش ورودشان هم متفاوت شده که طبیعی است. نمی‌توان از دانشجوی امروزی انتظار داشت مثل دهه‌های ۶۰ یا ۷۰ عمل کند؛ چون طبیعتا ابزارها و روش‌ها به‌روز شده‌اند. دانشجویان امروز روند مشخصی دارند: مسئله‌ای را شناسایی می‌کنند، درباره آن بحث و بررسی می‌کنند، نقد و نظراتشان را به جامعه ارائه می‌دهند و چارچوبی برای حل آن پیشنهاد می‌کنند.

روحیه مطالبه‌گری و پرسشگری دانشجویان چگونه و در چه زمانی و با کدام اصول و چارچوب‌ها باید صورت بگیرد؟
این مسئله را حضرت آقا برای ما مشخص کردند. چند سال پیش فکر می‌کنم در سال‌های ۹۶ یا ۹۷ بود که در سخنرانی‌ای، وظیفه دانشگاه را مطالبه‌گری مشخص کردند. این مطالبه‌گری باید از چه راه‌هایی باشد؟ وقتی وظیفه تبیین و روشنگری را اعلام می‌کنیم یعنی این تبیین‌گری باید در چارچوب اخلاق و قانون باشد؛ مثلا با برگزاری نشست‌ها و کرسی‌های آزاداندیشی و استفاده از روش‌هایی که عرض کردم. یکی از مهم‌ترین نکاتی که دانشجویان باید مدنظر داشته باشند، چارچوب مشخصی است که مسیر مطالبه‌گری را روشن می‌کند. این مسیر باید از فضای دانشگاه شروع شود. ابتدا بدنه دانشگاه را درگیر کنیم، دانشجو را آگاه کنیم که فضای کشور چیست، مشکلات جامعه را بشناسد، آنها را به زبان خودش ترجمه کند و سپس این مسائل را به جامعه منتقل کند.

دانشجویی که در فضای انقلابی تنفس می‌کند، چه وظایف و رسالت‌هایی دارد؟
اولین و مهم‌ترین وظیفه یک دانشجوی جوان انقلابی، شناخت وضعیت کشور است؛ یعنی تبیین و روشن کردن مشکلات امروز کشور تا مردم آگاه شوند. گاهی اتفاقاتی در کشور می‌افتد که دانشجو آنها را برای مردم ترجمه می‌کند و گاهی داده‌هایی از مردم می‌گیرد و آنها را برای مسئولان تبیین می‌کند. در این میان، دانشجویان نقش مهمی در شناخت فضای کشور دارند. دومین وظیفه، که چند روز پیش هم حضرت آقا بر آن تاکید کردند، حضور در فضای مجازی و فعالیت با محتوای مناسب است. باید داده‌های خوب را به زبان و ایده خودشان تبیین و روشن کنند. سومین وظیفه، شناخت مسیر پیشرفت کشور و تلاش برای هدایت این قطار بزرگ در مسیر درست است. بخشی از این هدایت به دست مطالبه‌گری دانشجویان انجام می‌شود.

تشکل‌ها و فعالیت‌ها و کنش‌های دانشجویی تا امروز چقدر بر فضای جامعه ما تاثیرگذار بوده‌اند و چه باید بکنند تا دانشجوهایی که کارهای تشکلی انجام نمی‌دهند، جذب این فعالیت‌ها شوند؟ 
نکته اساسی اینجاست که فعالیت‌های تشکلی در سال‌های مختلف فراز و نشیب‌های زیادی داشته است. اما همان‌طور که در ابتدای صحبتم گفتم، نمی‌توان انتظار داشت روش فعالیت دهه۶۰ را در سال۱۴۰۳ داشته باشیم؛ چون شرایط متفاوت است. در گذشته، ارتباط بین دانشگاه و بدنه تشکل‌های دانشجویی فاصله‌ای ایجاد کرده بود اما حالا تشکل‌ها با استفاده از ابزارهای به‌روز، توانسته‌اند نقاط مثبتی به دست آورند. نگاه مردم به قشر دانشجو به‌عنوان قشری آگاه که در محیطی مناسب، صریح و بدون ترس حرفش را می‌زند و وابستگی به دستگاه‌های مختلف ندارد، باعث شده این فضا اثرگذار شود. در زمان کرونا فاصله‌ای در میان دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی ایجاد شد اما نکته مثبت این تشکل‌ها آن است که قدرت بازیابی دارند و به بازیابی خودشان با ابزارهای به‌روز پرداختند. باید روش‌شناسی اثرگذاری آنها را بررسی کنیم و چرایی تفاوت این اثرگذاری را در طول سالیان و دهه‌ها بفهمیم. طبیعتا نگاه جامعه به قشر دانشجو، قشر آگاه، نخبه و فهمیده است که در یک محیط مناسب در حال فعالیت است. نگاه حاکمیت به دانشجو نیز همین نگاه نخبگی است که صریح است و بدون ترس سخن می‌گوید و به دستگاه‌ها و ارگان‌های مختلف وابستگی ندارد. بر همین اساس اثرگذاری دارد. یکی از مهم‌ترین دیدارهایی که در طول سال رخ می‌دهد، دیدار رمضانی رهبر انقلاب با دانشجویان است که این اثرگذاری را نشان می‌دهد.