آگاه: نماینده دادستان کل کشور، نماینده رییس قوه قضاییه، یک نماینده از میان دبیران کل احزاب ملی و یک نماینده از میان دبیران کل احزاب استانی دارای پروانه فعالیت، معاون سیاسی وزارت کشور و دو نماینده به انتخاب مجلس ترکیب کمیسیون مذکور را تشکیل میدهند. از زمان تشکیل دولت چهاردهم که «اسکندر مومنی» کلیددار ساختمان فاطمی شد، کمیسیون ماده۱۰ جلسات متعددی را برگزار و مصوبات آن را رسانهای کرد.
در آخرین جلسه که ۱۶اسفند خبر آن منعکس شد، گزارش برگزاری مجمع عمومی هفت حزب موردتایید قرار گرفت که این احزاب شامل توسعه ملی ایران اسلامی، جمعیت آبادگران جوان ایران اسلامی، جامعه اسلامی کارگران، جمعیت فرهنگیان و فرهیختگان ایران اسلامی، حزب مشارکتهای مردمی، مجمع اسلامی کارکنان بانکها و کانون دانشآموختگان دانشگاههای تبریز بود.
موافقت با درخواست تاسیس پنج شعبه استانی حزب جمعیت فرهنگیان و فرهیختگان ایران اسلامی در استان ایلام، حزب جمهوریت ایران اسلامی در استان هرمزگان، حزب همبستگی دانشآموختگان ایران اسلامی در سمنان، حزب همبستگی ایران اسلامی در استان خراسان جنوبی و حزب جوانان ایران اسلامی یکی دیگر از مصوبات کمیسیون ماده۱۰ اعلام شد.
همچنین در این جلسه مُهر تاییدی بر تشکیل جبهه شبکه راهبردی یاران انقلاب اسلامی (شریان) زده شد. احزاب درحالی پس از تایید نهایی ازسوی کمیسیون ماده۱۰، رسما تابلوی حزبشان در سپهر سیاست برافراشته میکنند که مدتهاست، برخی سیاسیون دل پُری از تکثر و تعدد احزاب دارند.
مهدی اقراریان، عضو شورای مرکزی حزب نسل نو، عدم شکلگیری احزاب واقعی و گسترده را از نقایص نظام سیاسی کشور میداند و میگوید: «شهروندان نباید عناصری باشند که فقط در مسیر مشارکت انتخاباتی بهکار گرفته شوند و باید دیدگاه آنها و مشارکت جدی آنها در نظام سیاسی هم شکل بگیرد و شرط آن هم شکلگیری احزاب فراگیر است؛ فعالیت و پاسخگویی احزاب پس از انتخابات از آشفتگیها جلوگیری میکند.»
منتقدان تکثر احزاب بر این باور هستند که فقط مجوز ازسوی نهاد ذیربط صادر میشود اما ما به معنای واقعی از احزاب قوی، فعال و تاثیرگذار محروم هستیم؛ به همین دلیل باید بهجای موافقت با صدور مجوز، دو سه حزب فراگیر و پاسخگو در متن سیاست تشکیل شود. این دیدگاه را «محمدرضا باهنر» که پس از شکلگیری انقلاب تا به امروز پای ثابت فعالیتها و تحرکات حزبی و تشکیلاتی است، نمایندگی میکند.
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین که همزمان رییس جبهه پیروان خط امام و رهبری نیز است، ۲۱بهمن در نشست خبری در پاسخ به سوال مهر درباره تربیت سیاستمدار در کشور با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب، فرصت را مغتنم شمرد و دوباره از تکثر بیش از اندازه احزاب انتقاد کرد و با بیان اینکه برخی از کشورها بر مبنای انتخاب مردم امور سیاسی خود را اداره میکنند و تنها جایی که میتواند کادر حکومتی را تربیت کند احزاب هستند، گفت: ما در کشورمان ۲۰۰حزب داریم اما احزاب کمجمعیت و کمظرفیتی هستند و گروههای کوچکی هستند. برخی اوقات بعضی از آنها دور هم جمع میشوند و جبهه تشکیل میدهند انتخاباتی برگزار میشود و تا انتخابات بعدی فعالیتی نمیکنند.
او حزبی را که در عرصه سیاسی فعالیت مستمر بکند در کشورمان خالی دانست و افزود: هماکنون زمینه شکلگیری احزاب قدرتمند در کشور را نداریم شاید یکی از دلایل آن خود ما سیاسیون باشیم، زیرا بسیاری از افراد منافع حزب را میخواهند اما حاضر نیستند هزینههای حزب را بپردازند.
باهنر با ذکر مثالی به وجود دو کرسی حوزه انتخابیه کرمان در مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت: ناگهان برای همین دو کرسی ۱۵نفر کاندیدا میشوند و این فعالان سیاسی و حتی رؤسای جمهور در همه ادوار منافع حزب را میخواستند اما حاضر نبودند هزینههای آن را بپردازند، آقای احمدینژاد، رییسجمهور شد و بعد از آن به اصولگراها اعتنا نکرد، همینطور آقای خاتمی که به اصلاحطلبان گفت کاری به احزاب ندارم و شما اصلاحطلبان دو سه میلیون رأی داشتید، بیایید دو سه میلیون رأی خود را بردارید و بروید و من بدانم با ۱۸میلیون رأی دیگر چه کنم. یعنی افراد احزاب را نردبان میکنند و برخی از آن بالا رفتند.
وی احزاب را متولی کادرسازی سیاسی میداند و میگوید: در نیروهای مسلح کسی که سرلشکر است و بازنشسته میشود هفت نفر تا یک درجه پایینتر از او بهصورت پلکانی مسیر را طی کردهاند. این مشکل اصلی کشور ماست که ساختار سیاسی ما حزبی نیست. من با وزیر کشور صحبت کردهام که احزابی که پرجمعیت هستند و برنامه دارند جمع شوند و از میان ۲۰۰حزب پنج حزب قویتر را رشد دهیم. من نمیگویم که دیگر احزاب را تعطیل کنیم.
باهنر مدتهاست، دغدغه تشکیل دو، سه حزب فراگیر در کشور را دارد و آنطور که در آخرین نشست خبریاش در سال ۱۴۰۳ گفته بود، تلاشها و مذاکراتش را با مسئولان وزارت کشور ادامه میدهد تا احزاب بتوانند سروسامانی بگیریند، آنچه از نظر سیاسیون دریافت میشود این است که فقط اضافه شدن احزاب به فهرست تشکلهای تازهتاسیس دردی را دوا نمیکند. تاکنون شاهد و ناظر آن بودیم، در دوره «پسا انتخابات» بیشتر احزاب و ائتلافهایی که در رقابتها صحنهگردانی میکردند پس از اعلام نتایج و تشکیل دولت، مجلس و شوراها به حاشیه رانده میشدند و دیگر خبری از کنش و واکنش آنها مخابره نمیشد، این درحالی است که فعالیت احزاب پس از انتخابات با ارائه برنامه و پیشنهاد به مسئولان (در قوا و سایر نهادها) آغاز میشود؛ از این رو اگر احزاب و تشکلها را قوای در سایه بنامیم گزافه نیست.
رییس دولت چهاردهم بعد از تکمیل اعضای کابینه، سایر مشاوران و دستیارانش را منصوب کرد. در این دوره با حکم پزشکیان، مشاوری تحت عنوان مشاور احزاب و تشکلهای رییسجمهور بهصورت تخصصی با فعالان سیاسی و تشکیلاتی ارتباط دارد و پل رابط بین آنها با سکاندار دستگاه اجرایی است.
نورالدین آهی از نزدیکان و یاران قابل اعتماد رییس قوه مجریه شناخته میشود. او روز گذشته در گفتوگویی با خبرگزاری رسمی دولت (ایرنا) به یک نکته مهم اشاره کرد و آن کاهش تعدد احزاب بود. وی با بیان اینکه رییسجمهور میگوید ما صدای بیصداها هستیم، منظور این نیست که ما فقط صدای یکدیگر باشیم، گفت: صدای جریان اصولگرا و اصلاحطلب شنیده میشود و آنها رسانههایی دارند اما باید صدای آن ۵۰درصد را نیز بشنویم، آنها در دل تشکلهای گوناگون توزیع شدهاند و در دل آنها جوانان بسیار نخبه و فرهیختهای را وجود دارند که برای سازندگی و بالندگی ایران نقش اساسی ایفا میکنند.
مشاور رییسجمهور تاکید کرد: اولین اقدام ما باید جلب اعتماد عمومی، بهویژه از سوی افرادی باشد که با ما قهر کردهاند. افرادی که به دلایل مختلف به پای صندوقهای رأی آمدهاند نیز باید مورد توجه قرار گیرند تا اعتماد آنان به سمت احزاب حقیقی جلب شود. یکی از برنامههایی که در مشاورههای احزاب و تشکلهای رییسجمهور داریم، این است که تلاش کنیم از تعدد احزاب بکاهیم.
او کاهش تعدد احزاب را یکی از برنامههایی دانست که در دستورکار قرار گرفته است، حال باید دید این اقدام به کجا خواهد انجامید، آیا با کاهش تعدد احزاب، حزب فراگیر شکل خواهد گرفت؟ آیا احزاب ما برنامهمحور و تیممحور خواهند شد؟
انتظار میرود اکنون که مشاور رییسجمهور در این حوزه آستین بالا زده و درصدد است پیشنهادهایی برای سامان دادن احزاب ارائه دهد، یک برنامه منظم روی میز قرار دهد تا تکلیف سایر احزاب که فقط نام یک حزب را یدک میکشند و از هیچ خروجی برخوردار نیستند مشخص شود و در مقابل سایر احزاب هم تحرکات خود در جغرافیای سیاسی ایران افزایش دهند؛ با یک برنامهریزی دقیق میتوان احزابی همچون حزب جمهوری اسلامی را دوباره احیا کرد.
۲۵ اسفند ۱۴۰۳ - ۲۲:۲۹
صدور پروانه برای تشکیل حزب و نظارت بر فعالیت احزاب و انجمنهای اقلیتهای دینی برعهده کمیسیون ماده۱۰ احزاب است.