آگاه: این جمله سردار شهید قدس به‌خوبی روح راهبرد کلان کشور را در سال‌های اخیر بیان می‌کند. بحران‌های تحمیلی، از برهم‌زدن برجام گرفته تا فشار حداکثری، نه به تسلیم جمهوری اسلامی انجامید و نه به تعطیلی اراده ملی. برعکس، زیر سایه رهکردهای راهبردی رهبر انقلاب، سرزمینمان توانست ستون‌های قدرت هسته‌ای و دفاعی و مردمی را بازسازی کند و در صحنه بین‌الملل، وزن تازه‌ای بیابد. کمتر کشور دیگری را می‌توان یافت که چند ماه پس از سانحه برای رییس‌جمهورش، در اوج آرامش در فرجه قانونی یک انتخابات آبرومند برگزار کند. کمتر نظامی می‌تواند در میانه یک توافق ناتمام با قدرت‌های دنیا، به توسعه فناوری‌های راهبردی بپردازد. در همین سال‌های مذاکره و شکست برجام بود که ساختار فنی برنامه هسته‌ای تقویت شد و قدرت بازدارندگی کشور در حوزه موشکی چشمگیر ارتقا یافت. همه اینها بدون خروج از مسیر گفت‌وگو و درگیرکردن کشور در جنگ فرسایشی و با مدیریت حکیمانه رهبر انقلاب ممکن شد.
یکی از نکات مهم، تنوع در اهرم‌های قدرت است. محور مقاومت و توان موشکی تنها بخشی از آن هستند. ظرفیت شبکه‌های اجتماعی مردمی، نفوذ فرهنگی و مذهبی در منطقه و توانمندی‌های اقتصاد دانش‌بنیان و خودکفایی در زمینه‌های گوناگون، ابعاد دیگری از این معادله‌اند که کمتر در نمونه‌های دیگر کشورها دیده می‌شوند. نتیجه؟ همه اینها یعنی وقتی طرف‌های خارجی از یک سو فشار بیاورند، ایران می‌تواند از این «ابزارهای پشتیبان» استفاده کند و تعادل و امنیت کشور را حفظ کند. در مسیر تحریم و تحمیل محدودیت‌ها هم فرصت‌های تازه‌ای شکل گرفت. صنایع دانش‌بنیان شکوفا شدند، پیشرفت در فناوری‌های دفاعی تسریع شد و روش‌های نوین چانه‌زنی در مجامع بین‌المللی آزموده شد. این تحولات محصول دوراندیشی رهبری انقلاب است؛ آنجایی که نقشه راه ملی به‌گونه‌ای تنظیم شد که هزینه‌های کوتاه‌مدت، قربانی دستاوردهای بلندمدت نشود.
ساختار متناظر تصمیم‌سازی در کشور نیز متحول شد. دیگر واکنش صرف و هیجان‌زدگی جایی ندارد؛ جای آن تصمیمات محاسبه‌شده و مرحله‌بندی شده نشسته است. یکی از سردمداران فکری اپوزسیون چند سال پیش در یک برنامه تلویزیونی لب به اعتراف گشود و گفت «صد سال بعد، هنگامی که به این دوران بنگریم، درخواهیم یافت که ایرانیان بیش از هر چیز مشتاق دانستن درباره آقای خامنه‌ای هستند. در دوره رهبری وی، جمهوری اسلامی از یک ساختار سنتی به یک نظام‌مند تبدیل شد؛ نظامی که با برخورداری از ۴۰۰ اتاق فکر (think tank)، تشکیلات آن به مجموعه‌ای عظیم با گستره نفوذ وسیع از اقصی‌نقاط آفریقا و آمریکای جنوبی تا آسیا بدل گشته است.»
امروز با وجود همه تهدیدها و ضربات، نمی‌توان جایگاه ایران را در معادلات منطقه‌ای و جهانی نادیده گرفت. وزیر دفاع عربستان که تا چند سال پیش دستور ساخت و پخش کلیپی با مضمون فتح میدان آزادی توسط تانک‌ها و نفربرهای ارتش سعودی را داده بود، به این نتیجه رسیده که باید به ایران احترام بگذارد و نامه به دست خدمت رهبر انقلاب می‌رسد. جمهوری اسلامی از یک سو با اتکا به مدل بومی مقاومت و از سوی دیگر با تکیه بر گفت‌وگو و تعامل هوشمندانه، در حال تعریف قواعد نوینی است. این کشور، نه فقط یک بازیگر که مبتکر راه‌های تازه برای تاثیرگذاری و کسب قدرت است.
فراموش نکنیم که شرط تبدیل تهدید به فرصت این است که «نترسید و نترسیم و نترسانیم.»
چگونه ایران در بحران‌ها قدرتمندتر می‌شود؟
محمد مقدم _ دبیر فضای مجازی
۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ - ۲۲:۵۹
«من با تجربه این را می‌گویم که میزان فرصتی که در بحران‌ها وجود دارد، در خود فرصت‌ها نیست. اما شرط آن این است که نترسید و نترسیم و نترسانیم.»