آگاه ـ هادی رضایی – دبیر گروه سیاسی: اهمیت و اثرگذاری بالای انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران، مُنبعث از دیدگاههای سیاسی متعالی امامین انقلاب است؛ هم حضرت امام خمینی(ره) و هم خلف صالح ایشان، حضرت آیتالله العظمی خامنهای(مدظلهالعالی) برای مقوله انتخابات و نقشآفرینی مردم در تعیین سرنوشت خود و کشور، جایگاه ویژهای قائل هستند. در منظومه فکری مقام معظم رهبری، انتخابات مظهر خداباوری، مردمباوری و خودباوری است و یک مسئلهی تعیینکننده و تجدید حیاتدهنده محسوب میشود.
چهار خصوصیت الزامی برای انتخابات
«مشارکت قوی»، «رقابت واقعی»، «سلامت» و «امنیت» چهار خصوصیت الزامی برای انتخابات هستند که رهبری معظم انقلاب در بیاناتشان بر روی آنها تاکید میکنند. در قاموس فکری رهبر حکیم انقلاب، همه بخشها و آحاد جامعه برای افزایش مشارکت مردم در امر انتخابات، تکلیف و وظیفه دارند؛ در این میان نقش مراجع فکری و صاحبان تریبون، برجسته و پررنگ است؛ رهبر انقلاب در همین راستا میفرمایند: «همه کسانی که مخاطبانی دارند وظیفه دارند مردم را به انتخابات دعوت کنند، علمای اعلام، اساتید دانشگاه، اساتید حوزه، صداوسیما، مطبوعاتیها، جوانها، افراد در داخل خانواده، اینها همه میتوانند منادی انتخابات باشند، مردم را مخاطبان خودشان را به انتخابات دعوت کنند، انتخابات آن وقت انتخابات پُر شوری خواهد شد.» معظمله آسیبها و تالیفاسد مشارکت پایین و کمرونقی انتخابات را هم متذکر میشوند و تصریح میدارند که اگر مشارکت ضعیف باشد مجلس ضعیف خواهد شد، مجلس ضعیف توانایی کامل برای رفع مشکلات نخواهد داشت؛ اگر میخواهیم مشکلات برطرف بشود باید مشارکت را بالا ببریم، این وظیفه همه است؛ هر که میخواهد مشکلات کشور برطرف بشود راهش این است.
در منظومه فکری رهبر حکیم انقلاب، الزامات و قواعد «مشارکت بالای انتخاباتی» تبیین و تقریر شده است و در همین راستا، مؤلفه «رقابت» از جایگاه ویژهای برخوردار است. معظمله در این خصوص میفرمایند: «رقابت یعنی جناحهای سیاسی برای شرکت در انتخابات با هم مسابقه بگذارند، گرایشهای گوناگون سیاسی و اقتصادی در انتخابات با هم مسابقه بگذارند. میدان باز باشد برای مسابقه جناحهای سیاسی و نگاههای سیاسی و نظرات سیاسی، همچنین اقتصادی، همچنین فرهنگی. این معنا رقابت است. رقابت یعنی جوانهایی که میخواهند وارد میدان انتخابات شوند مسابقه بگذارند با افراد سابقهدار و با تجربه، اینها تلاش کنند، آنها هم تلاش کنند و یک مجلس خوب و قوی آن مجلسی است که هم از این جوانها در آن باشند، هم از آن مجرّبها و با سابقهها در آن باشند». «میدان باز باشد»؛ این نکته کانونی منظومه فکری رهبر انقلاب در فقرهی الزامات مشارکت بالا در انتخابات است؛ امری که به وضوح نشان میدهد راهبرد انتخاباتی نظام جمهوری اسلامی برخلاف تبلیغات سوء معاندان و تنگنظران بیرونی و درونی، نه انقباضی و سلبی، بلکه انبساطی و اِتساعی است.
الزامات تبلیغات انتخاباتی
مقوله «تبلیغات» نیز از زیرشاخههای «مشارکت بالای انتخاباتی» و «رقابتپذیری انتخاباتی» است؛ به فرموده رهبر حکیم انقلاب «رقابت یعنی همه بتوانند تبلیغات کنند، منتها تبلیغات درست. تبلیغات بایستی همراه با اخلاق و دیانت باشد، تبلیغات غیر از تهمت زدن است، غیر از دروغ گفتن است، غیر از وعدهی خلاف دادن است، تبلیغات یعنی انسان نظرات خودش را برای مردم بیان کند این تبلیغات است.» از منظر رهبر معظم انقلاب، فضای تبلیغات انتخاباتی در جمهوری اسلامی باید با فضای پروپاگانداهای معمول دنیا تفاوت داشته باشد. رهبری در همین راستا میفرمایند: امروز در دنیا، دموکراسی، یک دموکراسی حقیقی نیست؛ زیرا فشار تبلیغات پُر زرق و برق تو خالی، با سخنان فریبآمیز، آنچنان بر ذهن مردم سنگینی میکند که امکان انتخاب درست را به مردم نمیدهد؛ نمیگذارند مردم فکر کنند. هر کسی که مقداری از کارهای انتخاباتی کشورهای به اصطلاح دموکراتیک را مشاهده کرده باشد، این معنا برایش واضح است. حرفهایی که میزنند، وعدههایی که میدهند، قیافههایی که میگیرند، تملقهایی که از بعضی از قشرها یا گروهها میگویند، ارتباطهایی که با جناحهای خاصی برقرار میکنند تا نظر آنها را جلب بکنند، اینها کارهای سالمی نیست؛ کارهایی است که وقتی در یک مجموعه مردمی انجام گرفت، فضا را مسموم میکند و قدرت فکر کردن به آنها نمیدهد.
اما «تبلیغات انتخاباتی» علاوه بر مقوله «رقابت» به گزاره «سلامت انتخابات» نیز مربوط میشود؛ اگر تبلیغات انتخاباتی از دایره اخلاق و انصاف خارج شود، نه تنها رقابت انتخاباتی آسیب میبیند بلکه سلامت انتخابات هم مَلکوک میشود. رهبر معظم انقلاب در همین راستا میفرمایند: تبلیغ، صحیح و حق است؛ اما با معنای واقعی کلمه، با حفظ حدود شرعی کلمه، به دور از فریب، به دور از کارهای دروغین و نمایشی، به دور از متهمکردن این و آن. نمیشود ما بگوییم که مسؤولان انتخابات، نسبت به این قضیه هیچ مسؤولیتی ندارند؛ این شرط سلامت انتخابات است. «اجتناب از تبدیل انتخابات به صحنه جنگ قدرت» و «پرهیز از هنجارشکنی برای بیشتر دیدهشدن و جلب توجه عدهای قلیل» از دیگر الزامات و قواعد تبلیغات انتخاباتی است که رهبر انقلاب بر آنها تصریح دارند و میفرمایند: «توصیه به نامزدها این است که انتخابات را صحنه جنگ قدرت قرار ندهید.
نگاه نکنید به آن چیزی که در آمریکا و بعضی کشورهای اروپایی معمول است که برخوردهای اهانتآمیز، آبرویشان را برد. در گذشته هم هر وقتی که نامزدها در مناظرات تلویزیونی و غیره روش اهانت و توهین و تهمت و تخریب طرف مقابل و ترساندن مردم از رقیب را دنبال کردند، کشور به نحوی از انحاء ضرر کرد؛ در گذشته هم این جور بوده. این جوری نباشد که مردم را از رقیب بترسانیم که اگر او بیاید چنین خواهد شد، چنین خواهد شد.
میدان انتخابات، میدان مسابقه خدمت است. قرآن به ما دستور میدهد: فَاستَبِقُوا الخَیرات؛ دنباله کار نیک با هم مسابقه بدهید و پیش بروید؛ با این نگاه بایستی به انتخابات نگاه کنند. نفرتپراکنی و اتّهامات چنین و چنان نباشد.» رهبری در جایی دیگر تاکید فرمودند: «نامزدها هنجارشکنی هم نکنند. بعضیها برای اینکه بیشتر دیده بشوند، بیشتر شنیده بشوند، راهحلّشان این است که هنجارشکنی کنند، خطوط قرمز نظام را به قول خودشان بشکنند؛ نه، نظام جمهوری اسلامی یک نظام مستقر و پابرجا است، یک نظام جاافتاده است، خطوط اصلی نظام مشخّص است. اینها مربوط به شخص این حقیر و امثال بنده هم نیست؛ اینها کار خدا است، متّکی به آحاد مردم است؛ با تکیه به همین استقرار بوده که جمهوری اسلامی توانسته در مقابل این همه دشمنی در این سالها مقاومت بکند. این جور نباشد که سعی کنند با شکستن این حدود و ثغورِ مهمّ نظام جمهوری اسلامی، برای خودشان یک موقعیّتی دست و پا کنند؛ که دست و پا هم نمیشود، موقعیّت هم به دست نمیآید. نیتشان را خدایی کنند.»
دوقطبیسازی جامعه؛ ممنوع!
هوشیار کردن مردم و مسؤولان در باب توطئه دشمن برای دوقطبیسازی جامعه یکی از تأکیدات همیشگی رهبر فرزانه انقلاب در بزنگاههای مختلف از جمله در ایام انتخابات است؛ معظمله درهمین راستا میفرمایند: ملت عزیزمان انتخابات را نماد وحدت ملی قرار بدهند، نماد دودستگی و نماد تفرقه قرار ندهند، نماد دوقطبیگری قرار ندهند؛ این تقسیمهای غلط «چپ» و «راست» و امثال اینها را کنار بگذارند. آنچه مهم است آینده کشور است، آنچه مهم است آینده نسل ما است، آنچه مهم است نظام باعزت اسلامی در کشور است؛ اینها مهم است، اینها را بایستی در نظر بگیرند و به معنای واقعی کلمه در کنار هم باشند. البته سلیقهها مختلف است؛ اختلاف سلیقه هست، اختلاف بینش سیاسی هست، اختلاف قومیتها هست، اختلاف مذاهب هست؛ اینها هیچ اشکالی ندارد؛ هم قبلاً بوده، هم حالا هست، هم بعدها خواهد بود؛ اینها اشکالی ندارد لکن اینها باید وحدت ملی را به هم نزند، یعنی آحاد ملت را در مقابل هم قرار ندهد، کشور را دو قطبی نکند.