آگاه ـ حضرت آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت عالم بزرگوار مرحوم آیتالله آقای حاج شیخ محمد امامی کاشانی (رحمتاللهعلیه) را تسلیت گفتند. در این پیام آمده است: «درگذشت عالم بزرگوار مرحوم آیتالله آقای حاج شیخ محمد امامی کاشانی رحمتاللهعلیه را به خاندان محترم و بازماندگان و شاگردان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض میکنم. این عالم متقی و خدوم در طول سالهای متمادی، چه پیش از پیروزی انقلاب در مجموعهی روحانیت مبارز و چه پس از آن در جایگاههای حساس مانند شورای نگهبان، مجلس خبرگان، امامت جمعهی تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، مدرسه شهید مطهری منشاء خدمت به کشور و نظام جمهوری اسلامی بودهاند، و امید است این همه در نامهی حسنات ایشان مقبول درگاه الهی باشد. خداوند رحمت و مغفرت خود را شامل حال آن مرحوم فرماید.»
آیتالله امامی کاشانی سوابقی همچون ریاست دیوان عدالت اداری، نمایندگی مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی، عضویت در جامعه روحانیت مبارز، تولیت مدرسه عالی شهید مطهری، عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام و هیئت بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی را در کارنامه خود به ثبت رساند.
تحصیل در فیضیه
وی در تاریخ ۱۰ مهر ماه سال ۱۳۱۰ در کاشان در خانوادهای مذهبی متولد شد. پدر او میرزا ابوتراب امام جمعه، امام جمعه کاشان بود. او از سال ۱۳۱۷ تحصیلات ابتدایی را آغاز کرد و از سال ۱۳۲۳ به حوزه علمیه کاشان رفت، ادبیات عرب را نزد آیت الله راستی آموخت. او به سفارش آیتالله یثربی در سال ۱۳۲۸ به مدرسه سپه سالار تهران رفت، اما پس از گذشت دو ماه با نامهای که پدرش برای آیتالله بروجردی نوشته بود، راهی قم شد و در مدرسه فیضیه مشغول تحصیل شد، او در این زمان هم حجره آیتالله محمدرضا مهدویکنی بود.
امامی کاشانی دروس مقدمات و سطح را در محضر امام موسی صدر، مهدی حائری، محمد صدوقی، سیدشهاب الدین مرعشی نجفی، مجاهدی تبریزی و علی مشکینی آموخت، و در دروس میرزا جواد تبریزی و شیخ مرتضی حائری نیز حاضر شد. ۲۳ ساله بود که در درس خارج فقه و اصول امام خمینی، آیت الله بروجردی و آیت الله محقق داماد شرکت کرد، او همچنین دروس فلسفه و عرفان را نزد علامه طباطبایی و آیت الله سیدابوالحسن رفیعی آموخت. وی در سال ۱۳۴۰ تدریس دروس سطح در مدارس علمیه تهران را آغار کرد، او در سال ۱۳۴۲ در سفری کوتاه به نجف رفت و در درس سیدمحسن حکیم و آیت الله خویی حضور یافت.
آغاز فعالیتهای سیاسی
او فعالیتهای سیاسیاش را از سال ۱۳۴۰ آغاز کرد، و در مسیر سازماندهی مبارزات مردمی به رهبری امام علیه رژیم پهلوی تلاش بسیاری کرد، او در این مسیر بارها دستگیر شد و در سال ۱۳۵۵ به گنبد کاووس تبعید شد. امامی کاشانی در سالهای ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ در مساجد تهران از جمله مسجد هدایت علیه شاه سخنرانی میکرد، و به همین خاطر ممنوع المنبر شد. در سال ۱۳۵۶ جزو هسته مرکزی جامعه روحانیت مبارز تهران بود، و بعد از صدور حکم و بیانیه امام خمینی آن را منتشر میکرد.
نقشآفرینی مستمر و اثربخش در پس از پیروزی انقلاب
آیت الله امامی کاشانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ به همراه جمعی از جوانان، انجمن اسلامی دانشآموزان را تاسیس کرد، و در سال ۱۳۵۹ به نمایندگی از مردم کاشان در راهی اولین دوره مجلس شورای اسلامی شد. او همچنین ریاست دیوان عدالت اداری که در سال ۱۳۶۱ آغاز به کار کرد را برعهده داشت. امامی کاشانی با حکم امام خمینی به عنوان یکی از اعضای هیئت بازنگری قانون اساسی نیز انتخاب شد.
در سال ۱۳۶۲ از سوی امام خمینی به عنوان عضو شورای نگهبان منصوب شد و تا سال ۱۳۷۸ در این شورا عضویت داشت. او از سال ۱۳۶۲ تا ۱۳۹۷ نیز نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری بود. محمد امامی کاشانی از سال ۱۳۶۰ به عنوان یکی از ائمه جمعه تهران فعالیت میکرد؛ همچنین تولیت مدرسه عالی شهید مطهری را برعهده داشت.
آثار بهجای مانده
کتاب دو جلدی «خط امان» که پژوهشی در موعود ادیان است، توسط آیتالله محمد امامی کاشانی نوشته شده و در موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی به چاپ رسید. این کتاب از یک مقدمه و هفت فصل تشکیل شده و در آن مباحثی چون؛ «وجود مصلح جهانی از دیدگاه فطرت»، «ولی عصر، نقطه اعتدال اسمای جلال و جمال در زمین»، «برهان نظام احسن(عنایت) و ضرورت وجود امام معصوم»، «موعود در دلیل استقرا»، «آینده بشریت از دیدگاه فلسفه تاریخ»، «قاعده لطف و ضرورت امام در هر عصر» و «آینده بشریت و ضرورت ظهور مصلح جهانی از دیدگاه ادیان الهی» مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند.
درگذشت این عالم ربانی و فقیه مجاهد که باقی مانده از نسل مبارزان ابتدایی انقلاب و از شاگردان امام خمینی (ره) بوده، باعث خلا اندیشه در حوزه دینی و انقلابی شده که جایگزین آن در نسل جدید بسیار سخت و طولانی میسر خواهد شد. مراسم تدفین پیکر امامی کاشانی روز سهشنبه ۱۵ اسفند ساعت ۱۰ صبح در شهر مشهد مقدس، در حرم مطهر رضوی برگزار میشود.