آگاه ـ در بین ۱۴ منتخب تهران در مجلس دوازدهم، کفه ترازو به سمت ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب(امناء) سنگین است. ۴ منتخب در فهرست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب حضور داشتند و یک نفر هم سرلیست شورای وحدت بود. پس از آنکه منتخبان حوزه تهران در مرحله اول معرفی شدند، برآن شدیم در گزارشی به واکاوی عقبههای سیاسی آنها بپردازیم و به این پرسش پاسخ دهیم آنها ـ ۱۴ منتخب ـ بویژه چهرههای شاخص شان با چه پشتوانه سیاسی و تشکیلاتی میخواهند به مدت ۴ سال ردای نمایندگی مردم را در قوه مقننه برتن کنند. این نکته هم قابل پرداخت است که انتخابات پیش رو از یک منظر غیرقابل پیش بینی بود؛ پیش از این سرلیستها به عنوان منتخب اول تهران برگزیده میشدند، اگر بخواهیم نگاهی به گذشته داشته باشیم در انتخابات سال ۹۴ «محمد رضا عارف» به عنوان سرلیست فهرست امید منتخب اول تهرانیها شد و توانست راهی مجلس دهم شود. در اسفند سال ۹۸ و ۳ ماه پس از شهادت «حاج قاسم» انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در عصر کرونا برگزار و «محمد باقر قالیباف» که سرلیست ایران سربلند بود منتخب اول از حوزه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس شد، اما در این دوره او دیگر در رده نخست قرار نگرفت و «سید محمود نبویان» با عبور از قالیباف نو اصولگرا منتخب اول از تهران شد.
نبویان کیست؟
حجت الاسلام سید محمود نبویان از نیروهای نزدیک به علامه مصباح شناخته میشود و سابقه حضور در دورههای نهم و یازدهم مجلس شورای اسلامی را دارد و در دوره نهم نهاد قانونگذاری که برجام در مجلس بررسی شد از مخالفان پر و پا پرص آن بود و از نظر تشکیلاتی هم همسو با جبهه پایداری انقلاب اسلامی است. او تنها گزینه مشترک بین دو فهرست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب با محوریت و ریاست «غلامعلی حدادعادل» و ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب با محوریت«حمید رسایی» بود.
قبل از آنکه زنگ انتخابات ۱۱ اسفند به صدا در بیایید، «محسن دهنوی» نماینده فعلی مجلس و از نیروهای نزدیک به قالیباف جزئیات جدیدی از حضور نبویان در فهرست شورای ائتلاف بیان کرد و گفت: بنا به خواست و پیگیری صادق محصولی دبیرکل جبهه پایداری که با من هم زاویه داشت، حجت الاسلام نبویان به فهرست شانا اضافه شد. این روایت حاکی از آن است که نبویانِ اصولگرا هم با پایداریها و هم با امناء ارتباط و تعامل نزدیک دارد و میتواند از یک سو بال راست پایداری و از سوی دیگر بال چپ امنا در مجلس دوازدهم باشد. برخی از کانالها و رسانهها او را رقیب قالیباف برای ریاست مجلس آینده میدانند، اما تا وقتی کرسیهای پارلمان تکمیل نشود، نمیتواند او یا هرگزینه دیگر را رقیب اصلی رئیس مجلس یازدهم دانست، ضمن آنکه نبویان در ایام تبلیغات هم از عملکرد قالیباف در ریاست مجلس تعریف و تمجید میکرد و با بیان اینکه من شهادت میدهم رئیس مجلس یک نیروی جهادی بسیار خوش فکر و موثر است که مجلس را به خوبی اداره کرد، میگفت: اگر به رئیسمجلس ۲ انتقاد وارد است، به من ۱۰ انتقاد وارد است.
از اجرا در شبکه افق تا حضور در مجلس دوازدهم
امیرحسین ثابتی منفرد هنگامی که وارد کارزار انتخابات شد، بارها به صراحت اعلام کرد که هیچ تضمیمی به تشکلها و ائتلاف نمیدهد و اگر وارد مجلس شود بنا به صلاح دید خود عمل میکند از این رو احتمال میرفت ائتلافها تمایلی برای حضور او در لیست انتخاباتیشان نداشته باشند اما ائتلاف امنا از وی حمایت کرد و توانست در رتبه دوم قرار بگیرد و وارد مجلس شورای اسلامی شود.
ثابتی جوان که سابقه کار تشکیلاتی در بسیج دانشگاه تهران را دارد، قبل از این در دفتر سعید جلیلی فعالیت میکرد و به گفته خودش از آنجا وارد مرحله جدیدی از فعالیتهای سیاسی خودش شد. پس از آنکه «وحید یامین پور» به دولت سیزدهم پیوست، ثابتی اجرای برنامه جهان آرا که به صورت زنده از شبکه افق سیما پخش میشد را برعهده گرفت و با گفتوگوهای صریح و تند و تیز خود با فعالان سیاسی و مسئولان سابق در دولتهای گذشته در سپهر رسانه و سیاست دیده شد و به این نتیجه رسید که میتواند نامزد انتخابات شود. او که این روزها خود را برای ورود به مجلس آینده آماده میکند، بیشتر میخواهد به عنوان نماینده مستقل شناخته شود تا با صدای رسا از مشکلات و دغدغههای مردم در مجلس سخن به میان آورد، اما ارتباط او با سعید جلیلی و پایداری را هم نمیتوان به این سادگی نادیده انگاشت.
احتمال تشکیل فراکسیون امنا در مجلس دوازدهم
حمید رسایی نفر سوم تهران شد. او رئیس کمیته انتخابات جبهه شریان و از مخالفان جدی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب است. رسایی که با همفکرانش در شریان، ائتلاف امنا را تشکیل داد براین باور بود که باید زیر میز پدرخواندههای تشکیلاتی زد، وقتی او به مخالفت با آنها پرداخت شاید کِسی گمان نمیبرد بتواند با عبور از گزینههای مطرح شورای ائتلاف در جایگاه بالای منتخبان تهران قرار بگیرد، اما او حتی از محمد باقر قالیباف هم عبور کرد و با کسب ۴۸۵۷۱۱ رأی منتخب تهران در مجلس دوازدهم شد.
رسایی در زمان اعلام موجودیت جبهه پایداری در دهه ۹۰ به جمع آنها پیوست اما نتوانست این همکاری را استمرار دهد از این رو عطای عضویت در پایداری را به لقایش بخشید و برای آنکه همچنان کنش سیاسی و رسانهای داشته باشد هفته نامهای با نام ۹ دی را تاسیس کرد، هرچند فراز و فرود رسانهاش زیاد بود اما تا به امروز وی مدیرمسئول آن است. رسایی سابقه حضور در دوره های هشتم و نهم مجلس را هم دارد و در دوره دوازدهم با یاران خود در امنا یک ضلع تاثیرگذار مجلس را تشکیل میدهند.
قالیباف دوباره رئیس میشود؟
محمد باقر قالیباف که رزمندگان دوران دفاع مقدس او را «حاج باقر» خطاب میکنند در نهادهای مهم و حساس حاکمیت حضور داشت. فرمانده نیروی انتظامی بود و سال ۸۴، ۹۲ و ۹۶ نامزد انتخابات ریاست جمهور شد و در انتخابات دوره دوازدهم ریاست جمهوری به نفع جبهه انقلاب و در حمایت از سید ابراهیم رئیسی از صحنه رقابت کناره گیری کرد، اما در سال ۹۸نامزد انتخابات شد و بعد از حضور در پارلمان به مدت ۴ سال با رای نمایندگان ریاست قوه مقننه را برعهده گرفت.
قالیباف پیش از چهار سال ریاستش بر مجلس، ۱۲ سال شهردار تهران بود و دوباره با رای مردم تهران ردای نمایندگی مجلس را برتن کرد. برخی تحلیلها حاکی از ابقاء در صندلی ریاست مجلس در ایستگاه دوازدهم است اما بااین حال باید منتظر ماند تا زمان موعود ـ ۷ خرداد ـ فرا برسد؛ بر اساس رصدهای صورت گرفته از سوی نگارنده و نیز اظهارات برخی از منتخبان، مجلس منتظر چینش نهایی منتخبان در اردیبهشت خواهد ماند تا بعد از برگزاری دور دوم همایش منتخبان ملت برگزار شده و درباره انتخاب رئیس مجلس، حتی قبل از ۷ خرداد تصمیمگیری شود.
رضا تقی پور و روح الله ایزدخواه دو منتخب از دو فهرست جداگانه هستند که با رای مردم به مجلس دوازدهم میروند. تقیپور در مجلس یازدهم هم حضور داشت و قبل از آنکه سال ۹۸ به قوه مقننه برود، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت دهم بود. او در انتخابات از سوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب حمایت میشد و در این دوره هم به وحدت و ائتلاف در جریان انقلاب خوش بین بود اما وحدت محقق نشد و او در دوره تکثر لیستها از سوی اصولگرایان با کسب ۴۲۴۹۴۵ دوباره وکیل مردم در بهارستان شد.
ایزدخواه هم در حلقه عدالتخواهان مجلس یازدهم قرار داشت و از رفقای قدیمی امیرحسین ثابتی است و در انتخابات هم در فهرست امنا حضور داشت. وی پیش از این درباره ترکیب مجلس دوازدهم گفته بود: در مجلس آینده سلایق مختلف حضور پیدا میکنند و متفاوت از مجلس فعلی خواهد شد.
حجت الاسلام مرتضی آقا تهرانی را بیشتر به عنوان استاد اخلاق در دولت احمدی نژاد میشناسند. او از شاگردان بسیار نزدیک و امین مرحوم مصباح یزدی بود و در زمان تشکیل جبهه پایداری از سال ۹۰ تا ۹۹ دبیرکل آن بود و بعد از آنکه صادق محصولی بر کرسی دبیرکلی جلوس کرد، وی رئیس شورای مرکزی پایداری شد. آقاتهرانی در دورههای هشتم، نهم و یازدهم مجلس نماینده تهران بوده است و در انتخابات مجلس دوازدهم هم با شورای ائتلاف به وحدت رسید و در کنار قالیباف سرلیست ائتلافیها شد. او هم از نیروهایی شناخته میشود که در مجلس آینده میتواند ضلع پایداریها را هدایت کند.
یک سرلیست دیگر به مجلس رفت
منوچهر متکی در دوره هفتم از حوزه تهران وارد مجلس شد و بعد از پیروزی محمود احمدی نژاد در سال ۸۴ به کابینه دعوت و سکانداری دستگاه دیپلماسی را برعهده گرفت اما در اواسط دولت دهم و درحالی که در سنگال بود، خبر برکناری خود را دریافت و به تهران بازگشت. از آن مقطع تا به امروز بیشتر وقت خود را صرف فعالیتهای تشکیلاتی کرده است. البته در آبان ۹۹ پس از شکلگیری شورای وحدت با محوریت جامعه روحانیت دبیری و سخنگوی آن شد. وحدتیها همانند ائتلاف امنا با شورای ائتلاف اختلاف پیدا کرده بودند به همین جهت عزم خود را جزم کردند تا با نام و تابلوی خودشان و با شعار تحول در پارلمان با همفکران اصولگرایشان رقابت کنند. در سراسر کشور نیز با شریان و جبهه صبح ایران دست برادری دادند و توانستند تعدادی از گزینههایشان را روانه بهارستان کنند، با این حال شورای وحدت در تهران و استانها نتوانست کاندیداهای اختصاصی زیادی را راهی مجلس کند و فقط در دور اول، منوچهر متکی رای مردم تهران را کسب کرد.
مهمترین برنامه شورای وحدت در ایام انتخابات، تقسیم تهران به ۳۰ منطقه و تشکیل فراکسیون شورای وحدت بود. حال که از تهران متکی به مجلس راه یافته باید دید آیا او میتواند برنامههای شورای متبوعش را با همکاری سایر منتخبان پیاده و اجرایی کند؟!
علاوه بر متکی، باید از اسماعیل کوثری نماینده فعلی مجلس که در میان دورهای به پارلمان یازدهم راه یافت و در این دوره عضو فهرست شورای ائتلاف بود، مهدی کوچکزاده نماینده ادوار مجلس و از نیروهای نزدیک به حمید رسایی که در فهرست امناء حضور داشت، سید علی یزدیخواه نماینده فعلی مجلس و از اعضای حزب موتلفه اسلامی و عضو فهرست امناء، علی خضریان سردبیر سابق روزنامه فرهیختگان، نماینده مجلس یازدهم و سخنگوی جبهه پایداری و عضو فهرست شورای ائتلاف نیروهای انقلاب، مالک شریعتی نماینده فعلی مجلس، دبیرکل جمعیت رهپویان و عضو فهرست شورای ائتلاف و کامران غضنفری پژوهشگر تاریخ و عضو دیگر فهرست امنا به عنوان منتخبان دیگر در حوزه تهران اشاره کرد.
با حضور سیاسیون در هرم سبز بهارستان باید منتظر ماند و دید کدام یک از جریانها و ائتلافها برنامههای خود را به سرعت در مجلس دوازدهم کلید میزنند؟
خبرنگار: احسان نیکروان