آگاه ـ علی جواهری- دبیر اجتماعی: پزشکان و پرستاران ستون‌های نظام سلامت کشور هستند. افرادی که تشخیص بیماری‌ها و درمان و مراقبت از بیماران به دست آنان انجام می‌شود، بدون حضور پزشکان، پرستاران و کادر بهداشتی و درمانی نظام سلامت کشور تعریفی ندارد. افرادی که در نظام نوین بهداشت و درمان دانش آموختگان دانشگاهها هستند و پس از سال‌ها تحصیل و هزینه‌های مادی توسط خودشان و دولت‌ها به عنوان فارغ التحصیلان رشته‌های مختلف وارد بازار کار می‌شوند و سلامت آحاد مردم به دست آنان رقم می‌خورد.
تفاوت عمده این نیروهای تحصیلکرده با سایر گروه‌های شغلی در این است که در بازار جهانی تقاضا برای جذب آنها بیشتر است. بسیاری از کشورها به علت نیاز به این نیروهای ماهر تسهیلات زیادی فراهم کرده‌اند تا آنان را جذب و بکارگیری کنند، حقوق‌های خوبی هم پیشنهاد می‌کنند و البته کاهش ارزش پول ملی ایران و ارزش بیشتر ارزهای خارجی در برابر ریال انگیزه مهاجرت و کار کردن در کشورهای خارجی را در این نیروها بیشتر کرده است.
براساس تحقیقی که با مشارکت کنندگان آن دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی دانشگاه شهید بهشتی بودند و این مطالعات نتیجه مصاحبه با این دانشجویان بوده است. ۸ عامل باعث مهاجرت کادر پزشکی می شود. «وضعیت نامطلوب تحصیلی»، «وضعیت نامطلوب شغلی»، «تنزل جایگاه اجتماعی پزشکان»، «فقدان تعادل کاری و شغلی»، «فقدان انگیزه»، «تاثیرپذیری از دیگران»، «شرایط عمومی کشور (اقتصادی، سیاسی و اجتماعی)» و «مقایسه وضعیت ایران با سایر کشورها» در مهاجرت کادر درمان مؤثر بوده است.
براساس این تحقیق کیفیت آموزش‌های ارائه شده به دانشجویان رشته پزشکی و سایر رشته‌های مرتبط با آن بالا نیست، ضمن آنکه در این رشته‌ها سلسله مراتبی حاکم است که این امر برای دانشجویان قابل قبول نیست. اقلیتی از پزشکان که سهام بیمارستان‌ها را خریداری کرده‌اند، دارای درآمدهای بسیار بالایی هستند و به دلیل وجود همین جمعیت اقلیت، تصور عموم جامعه بر این است که همه پزشکان دارای درآمدهای بالایی هستند.
همچنین در این مطالعه مشارکت کنندگان اعلام کردند که فرصت‌های شغلی در کلانشهرها کم است و این عامل یکی از دلایل مهاجرت آنها به خارج شده است. به هرحال این رویداد در میان کادر درمان به شکل غیر عادی افزایش چشمگیری داشته است و مسئولان و اندیشمندان باید برایش راهکاری پیدا کنند. برای ترتبیت این افراد سرمایه بسیار صرف شده است و باید آنها حفظ کرد.