آگاه: امام خمینی(ره) بارها در سخنان خود ملت ایران را به حفظ وحدت و اتحاد سفارش کرده بودند. ایشان وحدت عموم ملت را رمز پیروزی می‌دانستند و به عبارتی وحدت ملی باعث به ثمر رسیدن انقلاب به رهبری حضرت روح‌الله شد. 

چرا وحدت ملی برای امام اهمیت داشت؟

امام رمز پیروزی ملت ایران را انگیزه الهی و هدف آن را تشکیل حکومت اسلامی می‌دانستند که به‌وسیله وحدت مردم بر سر همان انگیزه و هدف محقق شد. امام مردم ایران را به حفظ بیشتر این وحدت برای مقابله با نقشه‌های تفرقه‌افکنانه دشمنان سفارش می‌کردند و درعین‌حال معتقد بودند که در عین کثرت باید وحدت داشته باشیم و دراین‌باره فرموده بودند: وحدت در عین کثرت: «البته دو تفکر هست باید هم باشد، دو رأی هست باید هم باشد، سلیقه‌های مختلف باید باشد، لکن سلیقه‌های مختلف اسباب این نمی‌شود که انسان با هم خوب نباشد. اگر در یک ملتی اختلاف‌سلیقه نباشد، این ناقص است. اختلاف باید باشد، اختلاف سلیقه، اختلاف رأی، مباحثه، جار و جنجال باید باشد، در عین‌حالی که اختلاف داریم، دوست هم باشیم.»۱

امام بر حفظ وحدت بعد از پیروزی انقلاب نیز تاکید می‌کردند. همان‌طور که قبل از پیروزی انقلاب همه اقشار مردم یک صدا با هم حضور داشتند و سرانجام نیز موفق شدند، بعد از پیروزی این وحدت باید به مراتب بیشتر و قوی‌تر هم باشد تا بتوان این نهضت را که با تحمل رنج و زحمت به‌دست‌آمده، حفظ کرد.

تقویت وحدت در مقابل دشمنان: «امروز که همه با ما مخالفند، ما خودمان باید با هم باشیم. من در عین‌حالی که می‌گویم شما با هم هستید، می‌گویم بیشتر باشید، می‌گویم این را نگهش دارید. امروز همه با ما مخالفند، ما خودمان و وحدتمان را حفظ کنیم، هرچه آنها خلاف کنند، ما وحدتمان باید قوی‌تر باشد، هرچه تبلیغات آنها زیاد شود ما باید وحدتمان زیادتر شود. آنها تبلیغات می‌کنند که اختلاف ایجاد کنند. آنها ایادی‌شان در همه جا راه افتاده است، برای آنکه در ایران خلاف ایجاد کنند، درحالی‌که کشور دشمنان بسیاری دارد، بهترین راه برای مقابله با نقشه‌های تفرقه‌افکنانه آنها، حفظ وحدت ملی و تقویت هرچه بیشتر آن است که باعث ناامیدی دشمنان و خنثی شدن توطئه‌های آنها می شود.»۲

تقویت وحدت ملی، سیاست قطعی نظام اسلامی است

در دوره زعامت رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هم بر وحدت و همدلی در سپهر انقلاب اسلامی تاکید شد، فقط در سال ۱۴۰۳ دور بار معظم له طی سخنانی به وحدت کلمه اشاره کرده بودند. نخستین‌بار در دیدار نوروزی با قشرهای مختلف مردم که اول فروردین‌ماه و در حسینیه امام خمینی(ره) برگزار شد، «وحدت ملی و اتحاد دل‌ها و عزم‌ها و اراده‌های مردم» را عاملی دانستند که از زاویه منافع ملی مورد تاکید قرار دادند و با ابراز تاسف از وجود مشکلات و عقب‌افتادگی در این زمینه گفتند: در این زمینه دچار غفلت شده‌ایم و به دست خودمان وحدت ملی و همدلی اجتماعی را مخدوش کرده‌ایم. همه هم در این غفلت شریکیم و همه نیز وظیفه داریم وحدت ملی و اتحاد مردم و مسئولان را حفظ و روزبه‌روز تقویت کنیم.

رهبر انقلاب، تقویت وحدت ملی را سیاست قطعی نظام اسلامی از روز اول خواندند و با اشاره به تاکیدهای امام خمینی(ره) بر این مسئله، خاطرنشان کردند: امام در مقابل افرادی که بر سر مسائل سیاسی و جناحی با یکدیگر دچار اختلاف می‌شدند، نهیب می‌زدند که هر چه فریاد دارید بر سر آمریکا بزنید.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، اختلاف فکری و سلیقه‌ای و سیاسی در کشور را طبیعی دانستند اما گفتند: رقابت‌های داخلی و اختلاف‌های سیاسی نباید موجب نفرت‌پراکنی و ایجاد دشمنی و اهانت و آزار و احیانا دروغ و افترا علیه یکدیگر شود.

دومین توصیه ایشان مبنی بر حفظ وحدت و پرهیز از دودستگی‌های جعلی در بین مردم و سیاسیون باردیگر در خطبه‌های نماز عید فطر مطرح شد. 

رهبر معظم انقلاب ضمن بیان این مطلب فرمودند: همه مردم، جوانان، فعالان سیاسی ـ اجتماعی و فعالان رسانه‌ای بدانند که توفیق ملت در توحید کلمه است، البته اختلاف نظر سیاسی و غیر سیاسی اشکالی ندارد اما درگیری و یقه‌گیری و ایجاد دودستگی‌های جعلی، به زیان دین و دنیای ملت و تضعیف‌کننده کشور است. 

دولت و مجلس برای حفظ وحدت چه گام‌هایی باید بردارند؟

تَکرار کلیدواژه «وحدت و همدلی» ازسوی شخص اول کشور، نشان می‌دهد که این موضوع(وحدت) باید به‌عنوان فصل مشترکِ قوا در دستورکار قرار گیرد و نتیجه آن را مشاهده کرد. باتوجه‌به مطالبه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از توده مردم و به‌ویژه خواص و مسئولان جهت حفظ وحدت و همدلی، این پرسش قابل طرح است که چه عاملی موجب تقویب وحدت و انسجام ملی می‌شود و دولت و مجلس هم چه گام‌هایی باید در راستای تعامل سازنده و حفظ همدلی بین قوا بردارند؟

«ابوالقاسم جراره» دبیرکل جبهه شریان، اختلاف سلیقه را امری طبیعی عنوان کرد و درعین‌حال دعوا و نزاع‌های بی‌منطق را عامل لطمه زدن به اتحاد دانست و گفت: اگر این اختلاف‌نظرها منجر به حل مشکلات مردم شود هیچ اشکالی ندارد اما اگر به‌سمت دعوا برود آسیب‌زا خواهد بود. اختلاف‌نظر موجب آسیب نمی‌شود اما دعوا آسیب می‌زند؛ در دعوا لج و لجبازی وجود دارد و نگاه به رفع مشکل وجود ندارد و هر کسی می‌خواهد خود را حاکم کند و حرف خود را به کُرسی بنشاند.

وی با بیان اینکه وظیفه مجلس ریل‌گذاری و وظیفه دولت اجراست، تاکید کرد: اگر مجلس ریل‌گذاری درستی انجام بدهد می‌تواند شرایط اجرا را فراهم کند. نکته دیگر اینکه مجلس در کنار مسیری که در ریل‌گذاری و قانونگذاری طی می‌کند باید نظارتی هم کند و دولت باید این موضوع را مدنظر داشته باشد.

این فعال سیاسی تاکید کرد: «اگر مجلس در مواضعی خواست وظیفه قانونی خود را از باب نظارت انجام دهد، دولت نباید وظیفه مجلس را به‌منزله دخالت یا مچ‌گیری تلقی کند، حتی معتقدم اگر در جایی دولت نیاز به کمک دارد مجلس در جهت رفع مشکل باید دولت تعامل داشته باشد و اگر هم مجلس در جایی از باب نظارت با مشکل مواجه شد دولت تعامل لازم را داشته باشد. اگر مجلس و دولت هر دو در جهت رفع مشکلات قدم بردارند، قطعا اتفاقات خوبی خواهد افتاد.»

نتیجه‌گیری...

انتظار می‌رود قوا و مسئولان ـ در دستگاه‌ها و نهادهای مختلف اعم از انتخاباتی و انتصابی ـ در سال‌۱۴۰۳ تمام عزم خود را برای منویات رهبر معظم انقلاب که همان خواست مردم است جزم کنند تا با وحدت و همدلی اقدامات اسامی در سال «جهش تولید با مشارکت مردمی» برداشته شود؛ رسانه‌ها هم به‌عنوان رکن چهارم دموکراسی عملکرد مسئولان و مطالبات رهبر انقلاب از آنها را پیگیری و رصد می‌کنند؛ ازاین‌رو نباید گذرا از مطالب حضرت آقا عبور کرد یا فقط در قالب بیانیه‌های جداگانه همان حرف‌ها را دوباره زد، منتظر اقدامات اساسی ازسوی مسئولان در میدان هستیم.

پی‌نوشت‌ها:

۱- صحیفه امام، ج ۱۹، صص ۲۵۶ و ۲۵۵؛ تبیان، دفتر پانزدهم، ص ۳۶

۲- همان، ج ۱۱، ص ۵۲۹ ۵۲۸؛ تبیان، دفتر سی و چهارم، ص ۲۷

خبرنگار: احسان نیک‌روان