آگاه: انتشارات موسسه ایمان جهادی که اغلب با نام صهبا شناخته میشود سالها پیش و در پی یک دغدغه و نیاز درونی جمعی از اعضای کنونی با هدف رساندن معارف نورانی رهبر انقلاب به گوش مخاطبان و علاقهمندان شکل گرفت تا معرف بخشهایی از زندگی ایشان بهعنوان الگو و کتاب باشد. صهبا با عنوان کتاب جدید «مقاومت زینبیه» نوشته حسن ادیبزاده و «روایت آخر» نوشته محمدرضا شعبانی در آن رویداد حضور یافته است. در حاشیه بازدید آگاه از غرفه صهبا در نمایشگاه سیوپنجم با محمد شیخلر، مسئول روابطعمومی انتشارات موسسه فرهنگی هنری ایمان جهادی به گفتوگو پرداختیم که در ادامه میخوانید.
تابهامروز حال و هوای این دوره از نمایشگاه چگونه بوده است؟
نمایشگاه کتاب تهران، هم از نظر حضور مردم و هم از نظر وسعت، بزرگترین نمایشگاه دنیاست که نمونهای از آن وجود ندارد. در مسائل فرهنگی پس از مراسم حج و پیادهروی اربعین، سومین رویداد فرهنگی جهان است. برای همین است که هر سال ناشران از مدتها قبل برای حضور در نمایشگاه کتاب برنامهریزی میکنند. هر غرفه چندین کتاب را به نمایشگاه رسانده و گویی نقطهعطفی در فضای نشر است. همه مخاطبان علاقه دارند در این فضا تنفس کنند حتی اگر کتابی نخرند یا با چند عدد کتاب از در مصلی خارج شوند. این رویداد فرصتی است که میان مخاطب، نویسنده، تولیدکننده و ناشر ارتباط مستقیم برقرار میشود؛ بنابراین هم مردم و هم ناشران این فرصت را غنیمت میشمارند. این رویداد هر دوره به نسبت ادوار گذشته حرفهایتر برگزار میشود و مخاطبان نیز هدفمندتر برای خرید کتاب به نمایشگاه میآیند.
حضور بازدیدکنندگان به نسبت ادوار گذشته کمرنگتر به نظر میرسد، استقبالها نسبتبه دوره گذشته چگونه بوده است؟
من از سال۸۷ در نمایشگاه کتاب حضور دارم، چهارشنبه اول برپایی بسیار خلوت است، روزهای پنجشنبه و جمعه بسیار شلوغ است، شنبهها گویی خاموشی زده شده است. روزهای یکشنبه تا سهشنبه از صبح تا ساعت۱۵ خلوت است و پس از آن بسیار شلوغ میشود. چهارشنبه کمی شلوغ میشود اما پنجشنبه و جمعه بهطرز وحشتناکی شلوغ میشود. این چیزی که اکنون درحال تماشا هستید برای ما که ۱۵سال در این رویداد حضور داریم بسیار طبیعی و عادی است. در این سالها در نقاط مختلف نمایشگاه غرفه داشتیم و در طول هفته دانشآموزان، کارمندان و... مشغول هستند تا ساعت۱۵ مشغولبهکار هستند و پس از آن برای بازدید میآیند، گاهی اوقات حتی پس از این ساعت، امکان نفس کشیدن هم بهسختی داریم؛ لذا این خلوتی ناظر بر ساعت است و مانند تورم نقطه به نقطه است یعنی اگر بهطور دقیق بگوییم در این ساعت از روزِ دوشنبه نمایشگاه سیوچهارم میزان حضور همین اندازه بوده است، چیزی تغییر نکرده است.
باتوجهبه اینکه برگزاری این رویداد برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد قرار دارد، این ارگان با نهادهای فرهنگی چگونه بوده است، چالشهای خاصی نداشتید؟
وزارت ارشاد برای این موضوع سنگتمام و از جان و دل مایه میگذارد. امسال زودتر از دوره گذشته مصلی را در اختیار غرفهداران قرار دادند و توانستیم زودتر از ادوار گذشته برای ساخت غرفهها آماده شویم. سال گذشته اولین تجربه بانک ملی برای برپایی نمایشگاه بود و خب به طبع مقداری اذیت شدیم و تا چند روز پس از آغاز نمایشگاه دستگاههای کارتخوان بهدرستی کار نمیکرد اما امسال از نخستین روز از برپایی عملکرد بسیار خوبی داشت و دستگاههای کارتخوان از همان ابتدا نصب و فعال شدند. فضای ظاهری هم بهنسبت ادوار گذشته بهتر شده است، بزرگتر شدن فضای مصلی نیز در این امر موثر بوده، چراکه فضای قابل بهرهبرداری بیشتری در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفته است؛ بهعنوان مثال، همان ایوانی که نماز عید فطر به امامت رهبر انقلاب برپا شد، بهعنوان محلی برای اقامه نماز بازدیدکنندگان و حاضران در این رویداد در نظر گرفته شده و فضای معنوی بسیار خوبی را ایجاد کرده است.
کدام یکی از کتابهای صهبا بیشترین آمار فروش را داشته است؟
انتشارات صهبا به کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و کتاب «انسان ۲۵۰ساله» معروف است. درست است که از انتشار این کتاب بیش از ۱۰سال میگذرد اما بهدلیل عملیات ترویجی که خود مخاطبان دارند و کتاب را به یکدیگر معرفی میکنند. همچنان این دو کتاب از پرفروشترین کتب ما به شمار میروند. باتوجهبه اینکه پیدیاف رایگان این کتب سالهاست که در اختیار علاقهمندان قرار دارد اما این امر موجب کاهش تقاضای کتاب فیزیکی نشده، چه بسا بیشتر هم شده است. این کتابها ناظر بیان مقام معظم رهبری نیستند اما مردم بهدلیل اعتمادی که به انتشارات صهبا داشتند، کتب جدیدی چون «مقاومت زینبیه» و «روایت آخر» هم بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.
گران شدن کاغذ تا چه حدی در میزان فروش کتب تاثیر گذاشته است؟
همه ناشران با مسئله کاغذ درگیر هستند. قیمت کتاب بهشدت ناظر به کاغذ است. حرفهای غیرکارشناسی و ناصحیح بسیاری زده میشود. بسیار اشاره میشود که ما در تولید کاغذ خودکفا شدهایم، اما باید گفت ما تنها در تولید کاغذ برای کتب درسی به خودکفایی رسیدهایم و در حیطه کاغذ سفید یا تحریر که برای مطالعه است، خودکفا نشدهایم. وارد کردن کاغذ هیچ ایرادی ندارد، زمانی که نفت صادر میکنیم باید یه جایگزینی مانند کاغذ داشته باشیم. از ابتدای سال۱۴۰۳، بهغیر ارز ۲۸هزار و ۵۰۰تومانی که ارز مصوب هیات دولت برای کاغذ است، ارز نیمایی به هیچ واردکننده کاغذی داده نشده است. کاغذهای بسیاری خریداری شده و در کمرگ مانده و در معرض رطوبت قرار گرفته است اما چون دولت ارز را نمیدهد اجازه ترخیص داده نمیشود.