آگاه: این مردم نگران دست به هر ریسمانی می‌برند که شاید بتوان دردی را با آن کم کرد و حالا فرقی نمی‌کند همستر باشد یا نتورک مارکتینگ. بعید به نظر می‌رسد مدیر یک شرکت بزرگ در مسیر رفتن به جلسه عقد فلان قرارداد مالی، چشم از شیشه جلوی اتومبیل لاکچری‌اش بردارد تا به همسترش ضربه بزند. چه کسی حتی برای یکبار هم همستر را در دست دهک بالایی‌ها دیده است؟ این ۱۲۰میلیون نفری که هم‌اکنون درحال ضربه‌زدن به همستر هستند، می‌دانند ثروتی در انتظارشان نیست اما شاید امید باعث می‌شود همچنان درحال ضربه زدن باشند؛ ضرباتی موزون که این روزها اوضاع اجتماعی را ناموزون ساخته است. این روزها روی هر معضل اجتماعی که دست می‌گذاریم، صدای دو گروه بلند می‌شود؛ آنهایی که از حل نشدن آن معضل امرارمعاش می‌کنند و آنهایی که توان حل مشکل گروه اول را ندارند.

وقتی می‌گوییم دستفروشان چهره شهر را بهم ریخته‌اند، اول صدای خودشان از بیکاری و بی‌پولی بلند می‌شود و از جای دیگر اعتراض مسئولان به گوش می‌رسد که کاری با آنها نداشته باشید و بگذارید هزینه زندگی خود را دربیاورند؛ همان‌هایی این حرف را می‌زنند که با چشم‌پوشی از چند متر در چند متر پیاده‌رو به باور خود یک فرصت شغلی ایجاد کرده‌اند. مدیرانی که می‌دانند در صورت جلوگیری از چنین کسب‌وکارهایی باید شغل مناسبی برای دستفروش بیکار شده ایجاد کنند. (حالا کاری نداریم که بعدا مجوز دستفروشی هم صادر و تبدیل به یک شغل شد.) 

معضل‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی چنان بر بستر معیشت مردم می‌نشینند که گاه تشخیص آن را دشوار می‌کند، مانند این که امروز نمی‌دانیم دستفروشی شغلی کاذب و مزاحم است یا کسب‌وکاری رسمی؟ امروز باور داشته باشیم یا نه‌تنها در تنگنای اقتصادی زندگی می‌کنند، بلکه نگرانی معیشتی هم دست از سر آنها برنمی‌دارد. این تنگناها و نگرانی‌ها گاه بساطی در کنار خیابان می‌گستراند، گاه جایی در ته صف طولانی صرافی برای خرید کمی ارزان‌تر یورو باز می‌کند. از نگرانی وارد شبکه‌های هرمی می‌شویم و از ترس است که حرف‌های کلاهبردار را باور می‌کنیم. همین ترسی که ۱۲۰میلیون نفر را وادار می‌کند به همستر ضربه بزنند و با دیدن سکه‌ها شاید قدری از نگرانی خود را کم کنند. 

اولین سکه‌هایی که پول شدند 

فعال شدن اعمال مجرمانه از بستر رمزارزها از آسیب‌هایی است که معضلات بسیاری را پیش‌روی ساختار قانونی کشور قرار داده است، ازجمله اینکه به‌دلیل پیچیدگی‌هایی که در تدوین این فرآیند وجود دارد، قوانین روشنی برای این شیوه از اعمال مجرمانه وضع نشده است؛ از همین‌رو مجرمان فضای مجازی از خلأ‌های موجود برای رسیدن به اهدفشان بهره‌مند می‌شوند. بدیهی‌ترین شیوه راه یافتن کلاهبرداری با وعده فروش سکه‌های همستر به کاربران مجازی است؛ به‌عنوان مثال در چند روز گذشته آگهی‌هایی در بستر مجازی منتشر شده که منتشرکنندگان آن در قبال دادن سکه‌های مجازی درخواست پول کرده‌اند. افرادی که حاضر می‌شوند پولی در قبال سکه‌های مجازی پرداخت کنند، بازندگان حقیقی هستند، چراکه بعد از واریز پول دیگر کسی به تماس آنها پاسخ نمی‌دهد. 

پلیس: به این بازی خوش‌بین نیستیم

آسیب‌های حقیقی که امکان دارد همستر به دنبال‌کنندگانش وارد کند هنوز به‌صورت روشن شناسایی نشده است. بااین‌حال پلیس فتا درحال بررسی مسیرهایی است که امکان دارد همستر بخواهد به اطلاعات کاربران دسترسی پیدا کند. باوجوداین پلیس درباره خطرهای احتمالی آن به کاربران هشدار می‌دهد. سرهنگ رامین پاشایی، معاون اجتماعی پلیس فتا فراجا می‌گوید: درحال‌حاضر هیچ خوش‌بینی صددرصدی نسبت‌به این بازی وجود ندارد و هیچ کارشناس داخلی و خارجی هم نمی‌تواند با قاطعیت دراین‌باره اظهارنظر کند. آنها تنها اعلام کرده‌اند که این رمزارز را در بستر بلاک‌چین بالا آورده‌اند و قصد دارند آن را در صرافی‌ها لیست کنند، اما شاهدیم که این اتفاق روی نداده است.

 همه فروشنده هستند، پس ارزشی ندارد

سرهنگ پاشایی درباره تفاوت نایت‌کوین با همستر هم عنوان می‌کند: زمانی که بازی نایت‌کوین برای کسب درآمد به راه افتاد، توانست ۲۵میلیون دنبال‌کننده را با خود همراه کند، اما ما حالا شاهد چالشی هستیم که در آن ۱۲۰‌میلیون نفر شرکت کرده‌اند که در آن تعداد زیادی رمزارز وجود دارد. این تعداد رمزارز نشان می‌دهد همه فروشنده هستند و زمانی که شمار فروشندگان زیاد باشد، طبیعتا قیمت آن هم کاهش پیدا می‌کند. از طرفی، همستر در صرافی‌ها لیست نشده و مشخص نیست که ازسوی چه کشوری و با چه هدفی پشتیبانی می‌شود. این‌ها موضوعاتی هستند که باید به آن توجه شود.

شاکیانی که کدهای مخفی خریدند 

معاون اجتماعی پلیس فتا فراجا درباره شکایت‌هایی که علیه همستر ثبت شده هم می‌گوید: درحال‌حاضر کلاهبرداری‌هایی با موضوع همستر در بستر اینستاگرام و تلگرام ثبت شده که براساس آن، افراد کلاهبردار مدعی شده بودند قادرند کدهای مخفی همستر را به فروش برسانند که درحال‌حاضر ۱۸شکایت مطرح‌شده در حال رسیدگی است و احتمال طرح شکایت‌های بیشتر هم وجود دارد. در این پیام‌رسان، مجرمان سایبری در حال مانیتورینگ فضای مجازی هستند و بسترهای مجرمانه را طراحی می‌کنند؛ به‌عنوان مثال، با قراردادن اکانت بازی در پروفایل‌شان، خودشان را پشتیبان بازی معرفی می‌کنند و مدعی می‌شوند می‌توانند شمار سکه‌ها را افزایش دهند که احتمال دارد در این شیوه حساب کاربری دنبال‌کنندگان هک و از آنها کلاهبرداری شود. مجرمان سایبری با نصب مینی‌آپ در گوشی تلفن همراه کاربران به اطلاعات کاربری آنها دسترسی پیدا می‌کنند و احتمال سرقت اطلاعات گوشی تلفن همراه آنها از این طریق وجود دارد.

ردپای همستر در تصادفات رانندگی

درصد تصادفاتی که علتش بی‌توجهی راننده به جلو است افزایش یافته و پلیس ردپای همستر را در آن می‌بیند، طوری که رییس پلیس راهور تهران بزرگ آشکارا می‌گوید: این روزها به‌دلیل فراگیر شدن بازی همستر خطر عدم توجه به جلو به‌دلیل درگیر بودن راننده با این بازی زیاد شده است. سرهنگ سید ابوالفضل موسوی‌پور می‌گوید: ۳۶درصد از تصادفات پایتخت در سال۱۴۰۲ و ۳۸درصد از تصادفات در سال۱۴۰۳ به عدم توجه به جلوی رانندگان متعلق است. ما دلیل اصلی این بی‌توجهی را استفاده از تلفن‌همراه می‌دانیم که به‌تازگی با همه‌گیر شدن بازی همستر شاهد افزایش تصادفات هستیم. بازی همستر جدا از اینکه تمرکز و توجه راننده را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، به‌دلیل استفاده مستمر از حرکات دست و چشم طبیعتا مانع از این می‌شود که راننده نیز به‌شکل تمام و کمال در خدمت رانندگی باشد و پر واضح است که در چنین شرایطی حادثه در کمین راننده و دیگر سرنشینان وسیله نقلیه و سایر خودروهای عبوری است.

بازی همستر قانونی است؟

بستر بازی Hamster Kombat تلگرام است، به همین خاطر مجبور هستیم که فیلترشکن خود را روشن کنیم؛ بنابراین این بازی را نمی‌توان منطبق با قوانین جمهوری اسلامی ایران دانست چرا که «طبق مصوبه مرکز ملی فضای مجازی استفاده از ابزارهای پالایش‌شکن ممنوع است، مگر مواردی که دارای مجوز قانونی باشند.» و بعید است که بازی همستر جزو موارد استثنا قرار گیرد؛ پس ورود به این بازی اگر نگوییم مجرمانه است حداقل می توان گفت که قانونی نیست. موضوع ناشناخته بودن و عدم امکان اطمینان پیدا کردن از معتبر بودن مینی‌اپ‌ها «خطر افتادن به دام کمپین‌های فیشینگ، کلاهبرداری و روش‌های دیگری که اطلاعات کاربر را می‌دزدند، افزایش می‌دهد.» تمام این ناشناخته بودن‌ها باعث می‌شود همستر کامبت یا همه پروژه‌های مشابه آن شبیه به یک کمپین کلاهبرداری به نظر برسد یا دست‌کم فرصتی برای انجام اقدامات کلاهبردارانه فراهم کند. برای مثال به تبلیغات اینفلوئنسرها یا صفحه‌هایی میتوان اشاره کرد که پکیج‌های مربوط به این بازی را می‌فروشند:

«با توجه به این که بعضی اینفلوئنسرها هم این بازی را تبلیغ کرده‌اند و با در نظر داشتن این که اینفلوئنسرها بدون دریافت پول تبلیغ نمی‌کنند، به نظر من این موضوع هم می‌تواند بخشی از یک پروژه کلاهبرداری نه فقط از سمت سازندگان این بازی بلکه از سمت کلاهبردارانی باشد که از طریق فروختن بوستر، پکیج و این موارد مربوط به این بازی قصد خالی کردن جیب مردم و کلاهبرداری از آن‌ها را دارند.»