آگاه: در تفکر غالب بر جمهوری اسلامی که از دین اسلام و شعوب آن و تشیع بالاخص نشأت گرفته، تضارب آرا در یک نگاه و جدل در وجه دیگر میتواند راهگشا و روشنگر باشد. سیاسیون که همواره از قطبی و جناحیسازی منتفع شده و بدین وسیله اغلب مردمِ گرفتار در چنبره روزمرگی را متوجه خود و امیال خویش میسازند از برگزاری مناظره بیش از سایر حوزهها استقبال میکنند. این روزها در هر شبکه تلویزیونی کاندیدایی نشسته و خود را در معرض نگاه و تفکر مردم قرار میدهد و گاه در برنامه میزگرد به دو تن از کارشناسان معتمد خود تکیه داده و گاه روی مبلمانی در شمایل جدید به ارائه خویش و راهکارهای خود برای مشکلات گوناگون کشور و مردم میپردازند.
اکنون که چند دور از مناظرات کاندیداهای ریاستجمهوری چهاردهم از نگاه مردم گذشته، میتوان گفت چیزی جز شعار و گاهی نیز راهحلهای کاغذی ارائه و دریافت نشده است. وقتی کاندیدایی میکوشد تا مناصبی را که کاندیدای دیگر در آن بوده یادآوری کند و عملکردش را در آن مناصب زیر سوال ببرد، در واقع مخاطب را وامیدارد تا عملکرد خود گوینده را نیز مورد واکاوی قرار دهد.
آنچه در شمار ویژگیهای ماهوی مناظره باید درآید گفتوگوی دو به دو است که دو نفر یا چند نفر در مقابل یکدیگر قرار میگیرند ولی در مناظرات منتشره این روزها این خصوصیت هویتی مناظره نادیده گرفته شده است و در واقع مخاطبان خود را در مواجهه با سخنرانیهای سرد انتخاباتی و وعدههایی میبینند که در بسیاری موارد حتی به چالش کشیده نمیشوند. اگر این خصوصیت بنا بر صلاحدید از دایره برگزاری تبلیغات انتخاباتی خارج شده، باید عنوان برنامه جاری نیز تغییر یابد.
وقتی پاسخهای نامزدهای ریاستجمهوری به محک تعقل و تخصص علما یا ابنای جنس آنها گذاشته نمیشود، چگونه میتواند چیزی بیشتر از وعده گاوآهن و تراکتور یا شام و ناهار انتخاباتی در انتخابات شورای شهر و روستا باشد یا حتی وعده رویایی طلا و مجانیهای دیگری. وقتی هیچ مرجعی برای مطالبه وعدههای شعاری و کاذب وجود ندارد، حاصل جامعه از رأی دادن به یک وعده تنها نومیدی است و تسری غمناک آن. پس صواب آن است که بر شعار و وعده مردان سیاست و روندگان راه جمهور نظارت صورت گیرد و از همان تریبونی که ادعایی مطرح میشود، مسیر رسیدن به آن نیز مطالبه شود تا همه چیز به عیان در پیشگاه مردم قرار گیرد.
۳ تیر ۱۴۰۳ - ۱۱:۰۶
منا محمدنژاد ـ مناظره انتخاباتی حاوی ظرفیتی است که میتواند عدهای را با یکی از شخصیتهای حاضر در مناظره همراه سازد و او را ببرد تا بر دستهای جمعیت به پایه و منزلتی برسد وصفناشدنی. جدل که پایه اصلی مناظرات و به نوعی جرقهای است که از چخماق آرای متضاد میجهد و خود را در علم جای نهاده و برای الزام خصم به روش مقبول و پسندیده در نزد عامه مردم به کار گرفته میشود؛ مناظره نیز روش بحثی بر پایه استدلال و تعامل است که طی قرنها بشر آن را برگزید تا بتواند خود را در مواجهه با مخالف در محک تفکر مخاطبان قرار دهد؛ قالبی که امروز توانسته در دنیای مدرن نیز جای خود را در موضوعات مختلف باز کند.