آگاه: فضای مجازی برای بسیاری از کاربران مفید بوده، البته نباید مضرات آن را نادیده گرفت. در فضای مجازی میتوانیم گمنام باشیم یا حتی یک هویت جدید برای خودمان داشته باشیم و شاید این همان ویژگی محبوب کلاهبرداران است. دوستی در فضای مجازی به شکلهای مختلفی انجام میشود، دلیل دوست شدن در مجازی هم میتواند احساس انزوای اجتماعی در زندگی واقعی، زندگی دور از دیگران در گروه همسالان خود و... باشد. دوستیابی آنلاین خطرات متعددی را به همراه خود دارد که میتواند تاثیرات گوناگونی را چه در طولانیمدت و چه در کوتاهمدت بر زندگی بگذارد.
پروفایلهای تقلبی پدیده رایجی است که معمولا در برنامههای دوستیابی استفاده میشود. هویت جعلی بهمنظور فریب دادن شخصی دیگر برای افشای اطلاعات یا تصاویری از خود استفاده میشود. با ایجاد رابطه یک فرد جوان ممکن است احساس کند میتواند به این شخص اعتماد کند و بنابراین اطلاعات شخصیاش را بازگو میکند که این اطلاعات میتواند آنها را در معرض خطر قرار دهد، مانند جزئیاتی که مکان آنها را نشان میدهد، به کدام مدرسه میروند یا همچنین اطلاعات خصوصی که میتواند برای باج گرفتن و کنترل آنها در آینده مورد استفاده قرار گیرد.
اگر یک جوان در زندگی واقعی احساس تنهایی کند، ممکن است برای یافتن دوستی به فضای مجازی روی آورد. اگرچه ممکن است نکات مثبت زیادی را به همراه داشته باشد اما برای برخی از جوانان ممکن است خطرات زیادی را به همراه داشته باشد، اشتیاق به احساس تعلق، ناراحتی و احساس عصبانیت برخی از عواملی هستند که ممکن است یک جوان را در برابر هدف قرارگرفتن ازسوی گروههای افراطی آسیبپذیر کند.
دختری ۲۰ساله که از قربانیان دوستی در فضای مجازی است میگوید: در شبکههای اجتماعی با فردی آشنا شده بودم که خود را پسری جوان ۲۵ساله و با تحصیلات عالی معرفی کرد. چند ماهی ارتباط داشتیم و من او را تنها فرد مورداطمینان خود میدانستم، زیرا خوبی درک میکرد و حرفهایم را گوش میداد. تقریبا از تمام اطلاعات شخصی و خانوادگی ما اطلاع داشت. این ارتباط پنهانی ادامه داشت تا زمانی که شروع به اخاذی و باجگیری و تهدید به پخش تصاویر و افشای اسرار خانوادگی میکرد. مبلغی را بهصورت نقد درخواست کرد با شرط اینکه همه تصاویر را از تلفن همراهش پاک میکند، به محل قرار رفتم خودرویی کنار خیابان پارک شده بود، هنگامی که کیف پر پول تحویل دادم با آقایی حدودا ۵۰ساله روبهرو شدم و آنجا بود که متوجه شدم گول فضای مجازی را خوردهام و خودش را با هویت جعلی به من معرفی کرده بود.
تهدید در فضای مجازی جرم است
تهدید به انتشار اطلاعات خصوصی کاربران در فضای مجازی طبق ماده۶۶۹ قانون مجازات اسلامی جرمانگاری شده و قابل پیگیری است. براساس قانون مجازات اسلامی و قانون جرایم رایانهای، تهدید، ایجاد هراس برای اخاذی مالی یا کامجوییهای غیراخلاقی در موبایل یا شبکههای اجتماعی قابل پیگیری حقوقی است. انجام عملی که ممکن است موجب ضرر آبرویی یا شرافتی یا افشای اسرار خانوادگی شود، خواه تهدیدکننده به این واسطه، تقاضای مال به قصد اخاذی کرده یا نکرده باشد، جرم صورت گرفته است. کسی شما را تهدید به افشای اطلاعات خصوصی شامل انتشار عکسها، متن چتها، صدای ضبطشده و فیلم کرده باشد، حتی اگر هرگز آن عمل را انجام ندهد (که در اکثریت مواقع این تهدیدات هرگز عملی نمیشوند)، ارتکاب جرم «تهدید» ازسوی او قطعی و برای شما قابل شکایت و پیگیری است. کارشناسان پلیس فتا بهصورت شبانهروزی آماده خدمترسانی به هموطنان هستند و شهروندان میتوانند در صورت نیاز به مشاوره در خصوص موضوعات سایبری، از طریق سایت پلیس فتا به آدرس www.cyberpolice.gov.ir با کارشناسان پلیس در ارتباط باشند.