آگاه: دولت دوم موسوی هم همچون دولت اول او، جایی برای زنان نداشت. این دولت که در سال۶۴ شکل گرفت، با ترکیبی تقریبا مشابه دوره قبلی، آغازبه‌کار کرد.
سهم زنان در دولت‌های«پسا جنگ»
سال۶۸ اکبر هاشمی‌رفسنجانی کلید ساختمان پاستور را تحویل گرفت و «دفتر امور زنان» تشکیل شد؛ «شهلا حبیبی» به‌عنوان مشاور رییس‌جمهوری، ریاست آن را برعهده گرفت. فقط یک نهاد جدید در دولت سازندگی به بانوان سپرده نشد، بلکه «فائزه هاشمی» رییس کمیته ملی المپیک شد، مدیرکل بهداشت خانواده در معاونت بهداشتی وزارت بهداشت به «فاطمه رمضانزاده» رسید و «معصومه ابتکار» هم ریاست سکانداری سازمان‌های مردم‌نهاد زنان را برعهده گرفت. اما بااین‌حال هیچ کرسی وزارتخانه‌ای به زنان سپرده نشد!
ماموریت سردار سازندگی سال۷۶ در دولت پایان یافت و وزیر اسبق ارشاد و رییس سابق کتابخانه ملی به‌عنوان راهی میدان پاستور شد. «سیدمحمد خاتمی» در اولین گام، ریاست یکی از مهم‌ترین سازمان‌های دولتی را به یک زن سپرد. «معصومه ابتکار» که سابقه حضور در دولت هاشمی را هم داشت، به‌عنوان رییس سازمان محیط‌زیست به جمع اعضای کابینه هفتم راه یافت و کمی بعدتر، معاون زنان ریاست‌جمهوری هم به آنها اضافه شد. رییس دولت اصلاحات در حکمی که برای «زهرا شجاعی» صادر کرد، بر حضور مستمر او در جلسات هیات دولت تاکید کرد تا بیش از پیش به تحقق شعارهای انتخاباتی خود نزدیک شود.
دوره دوم دولت اصلاحات نیز با همین تعداد از زنان در کابینه آغاز شد. اگرچه عملکرد ابتکار و شجاعی موجب شد که برای یک دوره چهارساله دیگر در سمت‌های خود باقی بمانند، اما نتوانست هیچ تغییری در لیست اعضای کابینه بدهد و در دولت او نیز خبری از انتخاب یک زن به‌عنوان وزیر نشد تا ما به سال۸۴ رسیدیم و «محمود احمدی‌نژاد» با رأی مردم از خیابان بهشت به پاستور رفت و در دوره اول خود(دولت نهم) همانند دولت پیشین حکم ریاست سازمان محیط‌زیست را برای یک بانو «فاطمه واعظ‌جوادی» صادر کرد. احمدی‌نژادی که در دولت اول خود بسیار پرکار و عدالت‌خواه ظاهر شده بود در دولت دهم رویکرد دیگری را در پیش گرفت و به حلقه انحرافی نزدیک شد و به آنها وزن و جایگاه ویژه‌ای در دولتش داد.
تابوی وزیر زن در دولت دهم شکسته شد!
رییس‌جمهوری دولت‌های نهم و دهم البته رویکرد دیگری را هم اتخاذ و برای نخستین بار فهرستی از بانوان را به‌عنوان وزرای پیشنهادی به مجلس معرفی کرد. «فاطمه آجرلو»، «سوسن کشاورز» و «مرضیه وحید دستجردی» را به‌ترتیب به عنوان وزرای پیشنهادی، رفاه و تامین اجتماعی، آموزش و پرورش و بهداشت و درمان به مجلس معرفی کرد، اما در این میان تنها «مرضیه وحید دستجردی» بود که به‌دلیل سوابق روشن و همچنین نام نیک خانواده و پدرش توانست اعتماد مجلسی‌ها را به دست آورد و اولین وزیر زن در تاریخ «پساانقلاب» لقب گرفت. نگاه احمدی‌نژاد تنها به همین یک وزارتخانه هم ختم نشد. او «نسرین سلطانخواه» را به‌عنوان معاونت علمی و فناوری و همچنین «فاطمه بداغی» را به‌عنوان معاون حقوقی‌اش برگزید؛ از این رو تابوی حضور زنان در کابینه در دولت دهم شکسته شد.
روحانی ضریبی به وزیر زن نداد
پس از آنکه احمدی‌نژاد دولت را به حسن روحانی تحویل داد انتظار می‌رفت روحانی اعتدال‌گرا هم در دولت خود از بانوان به‌عنوان وزیر استفاده کند اما اینگونه نشد و «معصومه ابتکار» با بازگشت به سازمان محیط‌زیست، در کنار «شهین‌دخت مولاوردی» معاون امور زنان و «الهام امین‌زاده» معاون حقوقی رییس‌جمهوری نشست. در دولت دوازدهم، مولاوردی دیگر دعوت نشد اما ابتکار از محیط‌زیست به معاونت زنان ریاست‌جمهوری رفت و در میانه راه هم حسن روحانی طی حکمی «زهرا احمدی‌پور» را سکاندار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کرد.
سال۱۴۰۰ که حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی از صندلی قاضی‌القضات خداحافظی کرد و حکم تنفیذ خود را از رهبر انقلاب گرفت در دولتش یک معاونت ثابت به نام زنان زده شد و آن معاون امور زنان و خانواده رییس‌جمهوری بود که مسئولیتش به «انسیه خزعلی» سپرده شد. هرچند رییس‌جمهوری شهید وزیر زنی را به کابینه‌اش نیاورد اما همواره تاکید می‌کرد که از حضور زنان و جوانان در بدنه دولت و دستگاه‌ها استفاده شود. سرانجام پرواز در ۳۰اردیبهشت رییس‌جمهوری پرکار و مردمی شهید شد و انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری کلید خورد و در نهایت با رأی مردم «مسعود پزشکیان» به‌عنوان نهمین رییس‌جمهوری ایران انتخاب شد. پس از انتخاب وی بحث‌های فراوانی پیرامون حضور زنان و اقوام در دولت مطرح شده و قرار است به آنها ضریب خوبی داده شود.
سید شهاب‌الدین طباطبایی، دبیرکل حزب ندای ایرانیان از اعضای ارشد ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان ۲۹تیرماه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری ضمن بیان این مطلب، گفته بود: اگر ما می‌گوییم زنان، چون سابقه این وجود دارد که از آنان استفاده درست و مناسب در جایگاه‌ها نشده است، اگر می‌گوییم اهل سنت، برای اینکه نسبت‌به جمعیت از آنها استفاده درست در مناصب مدیریتی نشده است. در شرایط مساوی وقتی دو نفر امتیازات مشابه کسب کنند، آن تبعیض مثبت یا آن امتیاز کمک می‌کند که این تبعیض تاریخی را جبران کنیم. حال باید پرسید، آیا برداشت زنان هم همین‌گونه است؟
«نیلوفر چینی‌چیان» استاد دانشگاه با اذعان به اینکه در حوزه مشارکت نوین دارای نقص و کاستی هستیم، می‌گوید: زمانی که مشکلی به وجود می‌آید به فکر چاره‌اندیشی می‌افتیم. اینکه زنان بخواهند در حوزه‌های سیاسی مشارکت داشته باشند باید قبل از انتخابات و نه پنج‌روز مانده به آن، چاره‌اندیشی کرد تا شاهد افزایش مشارکت نوین زنان در عرصه‌های سیاسی و مدیریتی باشیم. او تاکید می‌کند: تنها درخواست و مطالبه از رییس‌جمهوری منتخب آن است که در سطح تصمیم‌گیری، از زنان کارآمد براساس شایستگی و تخصص استفاده شود زیرا این مسئله می‌تواند به مدیریت بهتر کشور کمک کند.
راهکارهای یک جامعه‌شناس زن به رییس‌جمهوری منتخب
«فهیمه نظری» جامعه‌شناس هم در گفت‌وگو با خبرنگار ما به کارآمدی و توانمندی افراد در کابینه اشاره می‌کند و می‌گوید: برخی مشکلات پیش روی ایران راه‌حل‌های سریع نداشته و راهبردهای بلندمدت و راه‌حل‌های پایدار برای رسیدگی به مسائل ساختاری موردنیاز است. پزشکیان باید برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری بلندمدت را در زمینه‌های کلیدی مانند آموزش، بهداشت، اشتغال، مسکن، توسعه اقتصادی و زیرساخت‌های مربوط به آنها را در اولویت قرار دهد تا زمینه رشد و پیشرفت پایدار را فراهم کند.
وی اضافه کرد: از نظر راه‌حل‌های فوری برای مشکلات، مهم است که بدانیم هیچ گوی جادو یا راه‌حل‌های سریعی وجود ندارد که بتواند یک‌شبه به چالش‌های پیچیده و عمیقا ریشه‌دار رسیدگی کند. بااین‌حال، اقداماتی وجود دارد که می‌توان در کوتاه‌مدت برای رسیدگی به مسائل مبرم و امدادرسانی به مردم گام برداشت.
این جامعه‌شناس با بیان اینکه از راه‌حل‌های فوری، تمرکز بر اصلاحات اقتصادی و اقدامات محرک برای مقابله با چالش‌های اقتصادی کشور است، گفت: رییس‌جمهوری منتخب و تیم او می‌تواند سیاست‌هایی را که باعث ایجاد شغل، جذب سرمایه‌گذاری و حمایت از کسب‌وکارهای کوچک برای تحریک رشد و بهبود استانداردهای زندگی برای مردمان عادی می‌شود، اولویت‌بندی کند. با اجرای اقدامات هدفمند اقتصادی، می‌تواند به کسانی که در مواجهه با مشکلات اقتصادی مواجه‌اند، تسکین فوری دهد.
نتیجه‌گیری...
از آنجا که تیم رییس‌جمهوری منتخب و شورای راهبری انتخاب کابینه چهاردهم بر حضور همه زنان و اقوام در دولت آینده تاکید دارند باید به این نکته مهم هم توجه داشته باشند که تمامی اعضای دولت باید برمبنای سنجه‌های ایمان، کارآمدی، انقلابی، امیدوار به آینده، مشهور به پاکدستی و صداقت، دارای نگرش ملی و برخوردار از اعتقاد عمیق به جمهوری اسلامی انتخاب شوند. اگر براساس این سنجه‌ها حضور زنان بیشتر شد، باید قطعا از آن استقبال کرد و اگر در حوزه‌های دیگر نتیجه‌ای دیگر حاصل شد باید آن را پذیرفت. به مدیریت دستگاه اجرا نباید نگاه جنسیتی و قومی داشت؛ همه ایرانیان با سلایق، دیدگاه‌ها به دنبال پیشرفت و تعالی کشور هستند.