آگاه: در شرایطی که ارتش اوکراین در جبهه شرقی و منطقه دونباس زیر فشار شدید حملات ارتش روسیه بود و قدم‌به‌قدم عقب‌نشینی می‌کرد و همچنین پس از حمله ماه می روس‌ها به استان خارکیف اوکراین انتظار می‌رفت فعلا فرماندهان اوکراینی به فکر تقویت خطوط دفاعی خود باشند، به‌ناگاه اخباری از تهاجم بزرگ این کشور به استان کورسک روسیه منتشر شد. به موجب این حمله، ارتش روسیه به معنای واقعی کلمه غافلگیر شد؛ اندک خطوط دفاعی مستقرشده در مرز استان کورسک روسیه با اوکراین به‌سرعت سقوط کردند؛ حتی گمانه‌زنی اولیه مسئولان امنیتی روسیه در مورد گروه حمله کنند نیز اشتباه بود. آنها تصور می‌کردند که مشابه با حملات سال گذشته میلادی گروه موسوم به «لژیون آزاد روسیه» اقدام به حمله به خاک اصلی روسیه کرده‌اند اما با انتشار تصاویر کاروان‌های بزرگ ارتش اوکراین با تجهیزات اهدایی غرب که مشغول پیشروی در جاده‌های اصلی منطقه مرزی بودند مشخص شد که برآورد اطلاعاتی فرماندهان روس کاملا اشتباه بوده است.
بزرگ‌ترین معضلی که در یک سال اخیر گریبانگیر ارتش اوکراین بوده، کمبود نیروی انسانی و طولانی‌شدن طول جبهه درگیری با ارتش روسیه بوده است؛ روس‌ها به لطف بسیج عمومی نیروها حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰هزار نیروی رزمی در خاک اوکراین مستقر کرده‌اند که به آنها توانایی اجرای عملیات تهاجمی در چند محور را می‌دهد اما در سمت مقابل اوکراینی‌ها به‌دلیل اختلاف سیاسی میان رهبران خود با تاخیر بسیار زیاد به بسیج عمومی روی آوردند که هنوز آموزش‌های لازم این نیروها تکمیل نشده است و خطوط مقدم ارتش اوکراین از کمبود شدید نیرو رنج می‌برد. در چنین شرایطی، اقدام به طراحی یک عملیات تهاجمی ریسک بزرگ و تا حدودی غیرمنطقی محسوب می‌شود؛ اما زلنسکی و فرماندهی نظامی اوکراین با پذیرش این قمار بزرگ دست به حمله به خاک اصلی روسیه در استان کورسک زدند؛ شاید شورش سال گذشته گروه واگنر به رهبری «پریگوژین» و پیشروی سریع تا جنوب مسکو به الگویی برای ارتش اوکراین تبدیل شده است که متوجه شدند ارتش روسیه نیروی رزمی کافی در خاک اصلی خود برای مقابله با یک تهاجم سریع را نداشته باشد. همچنین ارتش اوکراین پیش از شروع حمله زمینی خود، دست به حمله سنگین پهپادی به فرودگاه‌های نظامی روسیه در نزدیکی اوکراین مانند «ورونژ» و «موروزوفسک» زد که به انهدام انبارهای مهمات این پایگاه‌ها و غیرعملیاتی شدن موقت آنها انجامید که در مختل‌شدن پوشش هوایی ارتش روسیه در کورسک تاثیر زیادی داشت.
عبور اوکراین از خط قرمز روسیه
حمله غافلگیرانه اوکراین به خاک روسیه با واکنش‌های جهانی همراه بود؛ «جان سالیوان» سفیر سابق آمریکا در روسیه در گفت‌وگو با شبکه «سی‌ان‌ان» اعلام کرد که اوکراین با حمله به استان کورسکِ روسیه از «خطوط قرمز» عبور کرد و قطعا ولادیمیر پوتین قاطعانه برای بیرون‌کردن نیروهای اوکراین از خاک روسیه اقدام خواهد کرد. وی دراین‌باره گفت: روس‌ها احتمالا فکر می‌کنند که آمریکا نیز در این حمله مشارکت دارد؛ حمله‌ای که آنها اقدامی تروریستی و تحریک‌آمیز می‌نامند و معتقدند اوکراینی‌ها از خطوط قرمز عبور کردند.
یکی از تبعات تهاجم اوکراین به خاک روسیه، پایان مذاکرات صلح بود؛ ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه در این رابطه گفت: تا زمانی که اوکراین به هدف قراردادن غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی روسیه ادامه دهد، مذاکرات صلحی میان دو کشور نمی‌تواند برگزار شود. پوتین عنوان کرد: ظاهرا دشمن در تلاش است تا مواضع خود در گفت‌وگوهای آتی را بهبود ببخشد اما چه مذاکره‌ای می‌توانیم با کسانی داشته باشیم که به حمله به غیرنظامیان و اهداف غیرنظامی پرداخته یا باعث تهدید تاسیسات هسته‌ای می‌شوند. ما چه گفت‌وگویی می‌توانیم با آنها داشته باشیم؟
در واکنش به این اقدام پوتین، همتای اوکراینی او یعنی زلنسکی در سخنانی اظهار کرد که حمله نیروهای اوکراین به منطقه کورسک روسیه اهمیت امنیتی برای این کشور دارد. زلنسکی گفت: روسیه جنگ را به‌سوی دیگران کشاند و اکنون جنگ به خانه آنها می‌رود. اوکراین همیشه فقط خواهان صلح بوده و قطعا برقراری صلح را تضمین خواهیم کرد.
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه روز دوشنبه ۲۲مرداد درست یک هفته پس از تهاجم ارتش اوکراین به کورسک، در مصاحبه‌ای تعهد داد که دشمن را از مرزهای روسیه بیرون خواهد راند. در همین راستا «الکسی اسمیرنوف» فرماندار کورسک نیز خبر داد که حدود ۱۲۱هزار نفر از مناطق جنگی خارج شدند که تعداد کل این افراد را به ۱۸۱هزار نفر می‌رساند. اسمیرنوف همچنین بیان کرد که ۲۸روستا به کنترل ارتش اوکراین درآمده است و مساحتی به عمق ۱۲کیلومتر و عرض ۴۰کیلومتر در اختیار مهاجمان قرار دارد.
واکنش آمریکا
«جو بایدن» رییس‌جمهوری آمریکا روز چهارشنبه ۲۴مرداد در نخستین اظهاراتش درباره حمله اوکراین به کورسک روسیه گفت: من به‌طور منظم با کارمندانم هر چهار یا پنج ساعت در شش یا هشت روز گذشته صحبت کرده‌ام و این یک معضل واقعی برای ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه ایجاد کرده است. به نقل از شبکه خبری راشاتودی، وی ادامه داد: «ما در تماس مستقیم و مداوم با اوکراینی‌ها بوده‌ایم. این تمام چیزی است که می‌خواهم درمورد آن بگویم». براساس این گزارش، به نظر می‌رسد رییس‌جمهوری ایالات‌متحده اشاره می‌کند که واشنگتن در برنامه‌ریزی تهاجم کی‌یف به منطقه کورسک نقش داشته است. این اظهارات ازسوی رییس‌جمهوری ایالات متحده در حالی مطرح شده که «جوزپ بورل» رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دوشنبه گفته بود کی‌یف از «حمایت کامل» اتحادیه از حمله به کورسک برخوردار است. همچنین در خلال تهاجم اوکراین به روسیه، آمریکا مبلغ ۱۲۳میلیون دلار دیگر به اوکراین کمک نظامی کرد. ازسوی‌دیگر، سناتور «لیندسی گراهام» هم روز دوشنبه ۲۲مرداد به کی‌یف رفت و حمله اوکراین به کورسک را «جسورانه» و «زیبا» توصیف کرد. وی همچنین از خلبانان بازنشسته غربی خواست تا در نیروی هوایی اوکراین ثبت‌نام کنند و جنگنده‌های اف -۱۶ ناتو را علیه روسیه به پرواز درآورند.
در همین راستا، نیکولای پاتروشف، دستیار رییس‌جمهوری روسیه اعلام کرد که تهاجم اوکراین به منطقه مرزی «کورسک» با مشارکت آمریکا، ناتو و سرویس‌های ویژه غربی برنامه‌ریزی شده بود. به گفته پاتروشف، حمله ارتش اوکراین به کورسک به‌دلیل «درک کی‌یف از فروپاشی قریب‌الوقوع خود» انجام شد.
نقش اروپا در تسلیح اوکراین
براساس گزارش رسانه‌های انگلیسی، اوکراین از تانک‌های تدارکاتی بریتانیا در حمله خود به کورسک روسیه استفاده می‌کند. اسکای‌نیوز و رسانه‌های دیگر گزارش دادند که این تانک‌های چلنجر۲ است که توسط لندن به کی‌یف ارائه شده است. دولت انگلیس، ازجمله، یک اسکادران متشکل از ۱۴تانک چلنجر۲ را از زمان آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ به ارتش اوکراین تحویل داده است. کی‌یف همچنین موشک‌های کروز طوفان سایه را از لندن دریافت کرد. براساس گزارشی در تایمز، بن‌والاس، وزیر جنگ محافظه‌کار وقت انگلیس که در زمان تحویل تسلیحات بر سر کار بود، به کی‌یف اجازه داد تا از این تجهیزات برای حملات علیه روسیه استفاده کند.
حمله اوکراین به کورسک؛ مصداق «تروریسم»
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، اقدامات صورت‌گرفته ازسوی نیروهای مسلح اوکراین در کورسک را مصداق «تروریسم» خوانده و می‌گوید: این حمله به کورسک ازسوی نیروهای مسلح اوکراین تروریستی است. حمله ازسوی تروریست‌ها صورت گرفته است. شلیک به‌سوی نیروگاه اتمی زاپوریژیا و استفاده از پهپاد به‌مثابه تروریسم هسته‌ای است که نشان‌دهنده ذات و سرشت ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین است و مشخص می‌کند که او از غرب برای انجام اقدامات جنایتکارانه دستور می‌گیرد. این اقدام تروریستی هسته‌ای بار دیگر نشان داد رژیم زلنسکی که به پشتوانه غرب به ماجراجویی‌های جنایت‌کارانه‌تر ادامه می‌دهد و تسلیحات مرگبار و حمایت مالی منظم دریافت می‌کند، چه خطری را برای کل جهان به همراه دارد.
اما روز پنجشنبه ۲۵مرداد، همزمان با نبرد نیروهای روس با اوکراینی‌هایی که به منطقه «کورسک» نفوذ کرده‌اند، وزارت دفاع روسیه از پیشروی نیروهای این کشور در جبهه شرقی اوکراین خبر داد. در همین راستا، وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد: یگان‌های گروه زاپاد روسیه کنترل مواضع بیشتری را در منطقه به‌دست گرفتند و ارتش اوکراین تا ۴۷۰سرباز خود را در این منطقه از دست داد. خبرگزاری اسپوتنیک نیز به نقل از وزارت دفاع روسیه گزارش کرد: واحدهای گروه وستوک روسیه مواضع خود را در امتداد خط مقدم بهبود بخشیدند و ارتش اوکراین ۱۰۵سرباز خود را از دست داد. این وزارتخانه از خسارات دیگر ارتش اوکراین ازجمله نابودی خودروهای جنگی «برادلی» ساخت آمریکا و خودروی زرهی «مکس‌پرو» خبر داد. وزارت دفاع روسیه همچنین افزود سامانه‌های پدافند هوایی این کشور ۱۲موشک هیمارس و ۳۵پهپاد اوکراینی را سرنگون کردند.
بنابراین، مسکو با وجود دستاوردهای غافلگیرکننده کی‌یف در منطقه کورسک روسیه، به پیشروی در پوکروفسک واقع در شرق اوکراین ادامه می‌دهد. پوکروفسک منطقه‌ای است که به یکی از پایگاه‌های مهم اوکراین تبدیل شده و رییس اداره نظامی این شهر در روز پنجشنبه ۲۵مرداد دستور تخلیه فوری شهر را اعلام کرد و خبر از نزدیکی روسیه به این شهر داد. به نظر می‌رسد روسیه چندین هزار نیرو را از نبردهای خط مقدم در اوکراین منتقل کرده تا مانع از پیشروی اوکراین در کورسک شود اما همچنان به پیشروی در شرق اوکراین ادامه می‌دهد. یکی از مهم‌ترین دلایل اوکراین از حمله به خاک روسیه جلوگیری از پیشروی روسیه در فتح این شهر بوده است، چراکه این شهر دارای موقعیتی راهبردی است و در صورت سقوط آن مسیر برای فتح راحت‌تر و سریع‌تر دیگر مناطق هموار می‌شود و حتی حمله اوکراین به خاک روسیه نیز مانع از پیشروی روسیه نشده است.
همچنین باید به این نکته نیز اشاره کرد که اوکراین ۱۰۰۰کیلومترمربع از خاک روسیه را تصرف کرده به این امید که روسیه ۱۰۰.۰۰۰کیلومترمربع از خاک اوکراین را پس بدهد آن هم در حالی که مساحت اوکراین ۶۰۰.۰۰۰کیلومترمربع است و مساحت روسیه ۱۷.۰۰۰.۰۰۰کیلومترمربع؛ به‌عبارت‌دیگر ۰.۰۰۵درصد خاک روسیه در برابر ۱۸درصد خاک اوکراین.