آگاه: رهبر انقلاب اسلامی در نخستین دیدار رییس‌جمهوری و دولت چهاردهم، با شکرگزاری تشکیل سریع دولت با همت رییس‌جمهوری و کمک ارزنده مجلس، نکات مهمی را همچون رعایت اولویت‌های فوری از جمله تورم و گرانی، چگونگی انتخاب مدیران و همکاران، حضور در میان متن مردم، ضرورت حکمرانی قانونمند در فضای مجازی و توجه به تولید به عنوان کلید حل مشکلات اقتصادی، بیان کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تمجید و تکریمِ حرکت پرشکوه اربعینی مردم، هفته دولت را تبریک گفتند و با گرامیداشت یاد شهیدان رجایی و باهنر و همچنین شهید رئیسی و همراهانش، ابراز امیدواری کردند هفته دولت در همه سال‌های طولانی خدمت دولت چهاردهم، هفته امید و مژده و گزارش‌های شادی‌بخش باشد.
ایشان تشکیل به‌موقع دولت را لطف پروردگار و نعمتی بزرگ خواندند و از همه کسانی که بعد از حادثه تلخ شهادت آقای رئیسی و همراهانش به اداره عادی کشور و برگزاری انتخاباتی امن و سالم کمک کردند - ازجمله دست‌اندرکاران دولت قبل، رسانه ملی و دیگر دستگاه‌ها- تشکر کردند.
مشورت با رهبر انقلاب
رهبر انقلاب در بیان چگونگی مشورت رییس‌جمهوری با ایشان درباره کابینه گفتند: بنده تعدادی را که می‌شناختم و یا در مورد صلاحیت آنها از منابع مورد وثوق مطمئن شده بودم، تایید و بر برخی اسامی تاکید کردم اما درباره تعداد بیشتری که نمی‌شناختم گفتم نظری ندارم که ایشان توانست مجلس را قانع کند و برای همه رأی اعتماد بگیرد.
ایشان افزودند: امروز همه وزیران محترمی که مورداعتماد رییس‌جمهوری و مجلس قرار گرفته‌اند، مقامات عالی‌رتبه کشورند و وظیفه همه، حمایت و کمک برای موفقیت آنهاست.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در اولین نکته خطاب به دولت جدید، فرصت خدمت به مردم و تلاش برای پیشرفت کشور را نعمت بزرگ الهی برشمردند و افزودند: این امانت خدا و مردم را قدرشناسی کنید و بدانید فرصت چهار سال خدمت به‌سرعت برق و باد می‌گذرد؛ البته در همین مدت هم می‌توان کارهای بزرگی کرد. همچنان که امیرکبیر در مدت سه سال کارهای بزرگی انجام داد و رئیسی عزیز هم در حدود سه سال خدمت برخی پایه‌گذاری‌های خوبی انجام داد که ان‌شاءالله ثمره آن به کشور خواهد رسید.
رهبر انقلاب اسلامی در دومین نکته، شناخت داشته و ظرفیت‌ها را شرط کارآمدی دولت دانستند و گفتند: مثال‌های زیادی وجود دارد که در گذشته برخی مسئولان، استعدادها و ظرفیت‌های داخلی را نشناختند یا باور نداشتند و ازاین‌جهت ضررهایی به کشور وارد شد.
ایشان ظرفیت‌های طبیعی و فراوان و ارزشمند، موقعیت جغرافیایی، قرارگرفتن میان چهارراه شمال و جنوب و غرب و شرق جهان و سواحل طولانی را از جمله ظرفیت‌های مادی خواندند و افزودند: ایمان مذهبی و سیاسی مردم و استعدادهای انسانی و میلیون‌ها جوان تحصیل‌کرده، ثروت بی‌بدیلی است که اگر آنها را بشناسیم و از فکر و نیرویشان استفاده کنیم، بسیاری از مشکلات حل می‌شود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ملت ایران را دارای ظرفیت نابغه‌سازی خواندند و با اشاره به نامدارانی چون خواجه نصیرالدین طوسی، ابن‌سینا، ملاصدرا و زکریا رازی گفتند: اینها نشانه ظرفیت بیکرانِ پروازِ فکری ملت ایران است و اکنون نیز می‌توانیم از جوانان بااستعداد کشور، نابغه پرورش دهیم.
رهبر انقلاب، ظرفیت‌های سیاسی، عمق راهبردی و قدرت منطقه‌ای را از دیگر ظرفیت‌های ایران برشمردند و افزودند: تجربه‌های مثبت و منفی ۴۵سال اخیر نیز جزو ارزنده‌ترین نکات است که باید موردتوجه قرار گیرد.
پرورش مدیران با انگیزه
تبیین نکات ضروری در انتخاب همکاران دولت جدید، سومین نکته سخنان رهبری در این دیدار بود. ایشان گفتند: همکاران جوان، مؤمن، انقلابی، متعهد و پرانگیزه را انتخاب کنید تا گره‌ها را باز کنند و با پرورش آنها در مدیریت‌های رده‌های مختلف از پایین، به‌تدریج نسلی از مدیران برجسته و پرانگیزه برای فردای کشور شکل گیرد.
رهبر انقلاب به رییس‌جمهوری توصیه کردند: صد جوان با این خصوصیات را به کار گیرید و در پایان دولت، صد مدیر قوی و آماده تحویل دهید که این کار بسیار بزرگی خواهد بود؛ البته شهید رئیسی هم در این زمینه توفیقاتی داشتند.
ایشان در نکته بعدی با اشاره به اشارات رییس‌جمهوری به موضوع کارشناسان، تاکید کردند: درباره استفاده از کارشناسان عقیده راسخ دارم؛ چراکه این کار ضمن پیشبرد کشور و رضایت مردم، حکمرانی را خردمندانه و اندیشه‌ورزانه می‌کند و از دایره کار محفلی، رفاقتی و توصیه‌ای نجات می‌دهد.
رهبر انقلاب درعین‌حال تاکید کردند: در استفاده از کارشناسان باید مراقب بود که ته‌نشین‌های ذهنی غلط در لباس و ادبیات کارشناسی خود را تحمیل نکند.
ایشان با استناد به فرمایش امیرمومنان(ع) افزودند: در مشورت و خواستن نظر کارشناسی نباید با بخیل، ترسو و حریص مشورت کرد؛ چراکه خلقیات رفتاری آنها در رأی کارشناسی و مشورت‌هایشان اثر می‌گذارد و مشکل ایجاد می‌کند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، ایمان، صداقت، شناخت و اعتقاد به توانمندی‌های داخلی و ملی را ویژگی‌های ضروری کارشناس مفید برشمردند و گفتند: کارشناسی که به‌دنبال نسخه‌های نسخ‌شده و قدیمی و بی‌اعتبار خارجی است، هیچ فایده‌ای ندارد.
رهبر انقلاب در توصیه‌ای دیگر مسئولان دولت را به حضور در بین مردم سفارش کردند و گفتند: به این حرف‌ها که اگر سفر استانی کردید بگویند پوپولیسم و عوام‌گرایی است، توجه نکنید چراکه اطلاع از متن زندگی مردم با کارتابل و گزارش‌های کتبی امکان‌پذیر نیست، حتی اگر گزارش‌های خوبی باشد؛ بنابراین سفر استانی و حضور در بین مردم از جمله روستاها و تصمیم‌گیری براساس مشاهدات و شنیده‌ها را دنبال کنید.
نکته مهم بعدی که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اهمیت آن را جزو بیّنات نظام و انقلاب دانستند، مسئله عدالت بود.
ایشان با اشاره به تصویب و اجرای برنامه‌ها و قوانین مختلف، تعیین تاثیر آنها در تحقق عدالت را بسیار مهم برشمردند و خاطرنشان کردند: چند سال قبل مسئله پیوست عدالت را مطرح کردیم و گفتیم که برای هر قانون و تصمیم مهم باید پیوست عدالت تهیه شود که مرحوم آقای رئیسی نیز مقداری در این زمینه پیش رفت و کارهایی انجام داد اما نیمه‌کاره ماند.
رهبر انقلاب، پیوست عدالت را نه یک کار اداری و فرم کاغذی و تشریفاتیِ ضمیمه به قوانین بلکه یک امر واقعی و در متن قوانین و برنامه‌ها خواندند و افزودند: پیوست عدالت یعنی مراکزی مانند سازمان برنامه‌وبودجه که تصمیم‌سازی یا آماده‌سازی لوایح و قوانین را برعهده دارد و یا گروهی از طرف رییس‌جمهور موظف شوند که تاثیر برنامه‌ها و قوانین را بر شاخص‌های عدالت اجتماعی از جمله فاصله طبقاتی بسنجند و در صورت افزایش شکاف طبقاتی، آن قسمت از برنامه را حذف کنند.
ایشان با اشاره به اطلاع از تولید نرم‌افزاری به دست گروهی از جوانان دانشگاهی درخصوص انطباق برنامه‌ها و قوانین با پیوست عدالت، مسئولان را به دعوت از این گروه و استفاده از محصول آنها در صورت مفیدبودن توصیه و تاکید کردند: عدالت با گفتن و بیان مکرر زبانی محقق نمی‌شود بلکه انگیزه و ورود در میدان می‌طلبد که خوشبختانه این انگیزه در رییس‌جمهور وجود دارد و باید به‌گونه‌ای عمل شود که هیچ مسئولی نتواند از راه منتهی به عدالت، تخلف کند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در توصیه هفتم، رعایت اولویت‌ها باتوجه‌به منابع و فرصت محدود و کارهای زیاد پیش رو را موردتوجه قرار دادند و افزودند: برخی اولویت‌ها مربوط به مسائل فوری است مانند مسئله تورم و گرانی است که باید به صورت مناسبی آنها را حل کرد اما برخی اولویت‌ها ناظر به مسائل زیرساختی است که اگر امروز از آن غفلت شود ۱۰سال بعد باید به‌ناچار آن کار را آغاز کرد.
ایشان انرژی هسته‌ای را از جمله اولویت‌های زیرساختی و ضروری برای آینده کشور دانستند و با ناوارد دانستن برخی اظهارات تردیدآمیز درباره فواید آن، گفتند: کشور نمی‌تواند خود را از یک مسئله علمی، فنی و پیشرفته دنیا محروم کند و با عقب افتادن از این مسیر سال‌ها بعد به‌دنبال آغاز آن باشد.
رهبر انقلاب، طرح‌های دولت در زمینه تکمیل مسیرهای شمال- جنوب و شرق- غرب را باتوجه‌به ظرفیت‌های ارتباطی مهم کشور یکی دیگر از اولویت‌های غیرقابل صرف‌نظر خواندند و افزودند: مسئله امنیت غذایی، خودکفایی در گندم، روش‌های نوین آبیاری در کشاورزی، توسعه بخش‌های بالادستی نفت و استفاده هر چه ممکن از امکانات برای به‌کارگیری شیوه‌های جدید استخراج نفت و گاز و همچنین تولید محصولات متنوع و پرشمار در بخش‌های پایین‌دستی از دیگر اولویت‌های مهم پیش روی کشور است.
موضوع فضای مجازی، نکته هشتم رهبر انقلاب خطاب به دولتمردان بود. ایشان گفتند: امروز فضای مجازی دیگر مجازی نیست بلکه واقعیت روبه‌توسعه در زندگی مردم است؛ بنابراین، در فضای مجازی باید حکمرانی قانونمند وجود داشته باشد.
ایشان تعبیر سابق خود از فضای مجازی کشور به رها و ول بودن را ناشی از نبود حکمرانی قانونمند خواندند و گفتند: اگر در این زمینه خلأ قانونی دارید، قانون موردنیاز را ایجاد کنید و بر اساس آن زمام کار را به دست بگیرید، همچنان که در همه دنیا با جدیت این کار را می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که اکنون می‌بینید که فرانسوی‌ها آن فرد را به‌خاطر نقض حکمرانی خود بازداشت کرده‌اند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تاکید کردند: نقض حکمرانی قابل‌قبول نیست. کشور در اختیار شما است و در قبال آن وظیفه و مأموریتی دارید و نباید اجازه دهید حکمرانی شما را نقض کنند.
ایشان با اشاره به روشن بودن مبنای حرفشان درباره فضای مجازی و درعین‌حال اصرار برخی افراد بر سوءبرداشت یا فهم غلط، گفتند: اگر فضای مجازی در کشور قانونمند شود، تبدیل به فرصت می‌شود اما بدون حکمرانی قانونمند، به تهدید تبدیل خواهد شد.
رهبر انقلاب در بحث فضای مجازی، بار دیگر مسئله مهم هوش مصنوعی و شتاب عجیب و حیرت‌آور این فناوری در دنیا را موردتوجه قرار دادند و گفتند: اکنون دستگاه‌های نظامی و غیرنظامی ما در حال بهره‌برداری از این فناوری هستند اما این استفاده نباید ما را فریب دهد زیرا صرف بهره‌برداری امتیاز نیست، بلکه باید بر لایه‌های عمیق و متنوع این فناوری مسلط شد.
ایشان عقب ماندن از تسلط بر لایه‌های عمیق هوش مصنوعی را موجب ایجاد یک محدوده انحصاری دیگر مانند انرژی اتمی به دست کشورهای مسلط بر این فناوری دانستند و افزودند: فرصت‌طلبان و قدرت‌طلبان دنیا در آینده یک آژانس هوش مصنوعی ایجاد می‌کنند و اجازه ورود کشورهای دیگر به برخی بخش‌ها و لایه‌های آن را نخواهند داد.
رهبر انقلاب در توصیه نهم، کلید حل مشکلات اقتصادی کشور را در تولید و تقویت و افزایش عرضه دانستند و گفتند: با تقویت و جدی‌گرفتن مسئله تولید، مشکلات تورم، اشتغال و ارزش پول ملی حل می‌شود.
ایشان لازمه پیشرفت تولید ملی را کمک دولت و بهبود مسائلی از جمله محیط کسب‌وکار خواندند و با اشاره به دیدار چند ماه قبل خود با جمعی از کارآفرینان، گفتند: توانایی‌های در اختیار فعالان بخش تولید شگفت‌آور است که البته همه آنها معتقدند برای تقویت تولید، به کمک دولت احتیاج دارند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در توصیه‌ای دیگر با اشاره به خطر پیری زودهنگام جمعیت کشور، بر ضرورت پویایی و انعطاف سیاست‌ها متناسب با نیازهای کشور تاکید کردند و گفتند: وزیر بهداشت به‌طورجدی مسئله جمعیت را پیگیری کند و با اقدامات لازم از جمله نظارت بر شبکه بهداشت جلوی موانع افزایش جمعیت را بگیرد؛ چرا که کشور به جمعیت جوان احتیاج دارد و در صورت دچارشدن به عاقبت تلخ پیری جمعیت، دیگر علاجی وجود ندارد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در توصیه یازدهم، نهراسیدن از موانع را مورد تاکید قرار دادند و با اشاره به این واقعیت که هیچ برنامه و کاری بی‌مانع نیست، افزودند: گزینه اول بعضی‌ها در برخورد با موانع، عقب‌نشینی است اما این رویکرد خطاست و باید از مانع عبور کرد و یا آن را دور زد و البته بعد از انجام همه کارها، گاهی یک عقب‌نشینی تاکتیکی هم ممکن است لازم باشد اما نباید به محض برخورد با مانع از حرف و رأی خود عقب‌نشینی کرد.
ایشان در نکته‌ای دیگر با تاکید بر اینکه به دشمن نباید امید بست و منتظر آن ماند، گفتند: این واقعیت در سخنان رئیس‌جمهور و اظهارات چند روز قبل وزیر امور خارجه نیز وجود داشت؛ البته این منافاتی ندارد که در جایی با دشمن تعامل کنیم بلکه مسئله این است که نباید به او امید بست و اعتماد کرد.
آخرین و سیزدهمین توصیه رهبر انقلاب به دولتمردان، توصیه به معنویت و ارتقای ایمان و اعمال عبادی، انس بیشتر با قرآن و تضرع به درگاه پروردگار بود.
ایشان با اشاره به الگو بودن مسئولان در چشم مردم و کارکنان دستگاه‌ها، توجه بیش از پیش به رفتارها را در دولتمردان ضروری دانستند و برای دولتمردان در خدمت به اسلام و مردم و ایران، موفقیت آرزو کردند.
کابینه مشورتی برای سیاست های کلی نظاام
در ابتدای این دیدار دکتر مسعود پزشکیان با گرامیداشت یاد شهیدان دولت و خدمت به‌ویژه آقای رئیسی، دولت چهاردهم را کابینه‌ای مشورتی با مشارکت همه جناح‌های سیاسی و کمیته‌های تخصصی برشمرد که با شعار وفاق و همدلی و برای اقدام در چارچوب سیاست‌های کلی نظام، سند چشم‌انداز و برنامه هفتم تشکیل شده است.
رییس‌جمهوری با بیان اینکه اعضای هیئت دولت چهاردهم بر رعایت اصولی چون حق و عدالت هم‌پیمان شده‌اند، «رسیدگی به مناطق محروم» و «توجه به کسانی که دیده نمی‌شوند» را دو کارویژه مهم دولت خود خواند و گفت: قدم اول در مسیر اصلاح امور کشور، وحدت، همدلی، اعتصام به حبل‌الله و انسجام تحت هدایت‌های رهبری است تا بتوانیم در برابر تمام مشکلات و دشمنانمان بایستیم.
آقای پزشکیان افزود: رضایتمندی مردم از مسئولان به رفتار «منصفانه و با احترام» با آنها بستگی دارد، نه تحریم‌های ظالمانه دشمنان.
رییس‌جمهوری در پایان سخنانش با اشاره به ضرورت پرهیز از اختلافات نفسانی، تاکید کرد: اگر در داخل کشور و در میان امت اسلامی ید واحده شکل بگیرد، آمریکا، اروپا و دیگر کشورهایی که ظالمانه از جنایت‌های رژیمِ نسل‌کش صهیونیستی حمایت می‌کنند، ناکام خواهند ماند.