آگاه: محمدرضا عارف در نخستین جلسه «کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه» در دولت چهاردهم که صبح دیروز (چهارشنبه) با حضور وزیر جهاد کشاورزی و معاون علمی رییس‌جمهوری، رؤسای سازمان‌های محیط‌زیست و برنامه و بودجه، استانداران استان‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه و مدیران سازمان‌ها و دستگاه‌های عضو کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه برگزار شد، گفت: مشکل دریاچه ارومیه، تنها یک بحران برای سه استان همجوار دریاچه نیست، بلکه یک بحران ملی است که حل آن هم «عزم ملی» و راهکار ملی، نه محلی را می‌طلبد.
وی با بیان اینکه قبل از شروع کار «کارگروه ملی دریاچه ارومیه»، وضعیت فاجعه‌بار بود، بیان کرد: مشکل دریاچه ارومیه، از مهم‌ترین مسائل ملی امروز ایران است و ما اکنون برای حل آن، به یک عزم ملی نیاز داریم و اکنون زمان آن است که تصمیمات درستی را که در دولت‌های گذشته گرفته شده است عملی کنیم.
معاون اول رییس‌جمهوری افزود: اگر کم‌کاری‌ها را متوجه یکدیگر کنیم، بحران بزرگ‌تر خواهد شد اما باید با جدیت دنبال راهکار باشیم و دیگر نمی‌شود با رویکرد «منطقه‌ای» و «استانی» مشکل را حل کرد، با آنکه استان‌های آذربایجان شرقی و غربی و کردستان که در همسایگی دریاچه هستند نقش برجسته‌ای برای نجات دریاچه دارند اما واقعیت این است که تنها یک عزم ملی می‌تواند ارومیه را نجات دهد.
عارف عنوان کرد: دریاچه ارومیه، تنها دریاچه جهان نیست که با بحران روبه‌رو شده و کشورهای دیگر نیز با چنین بحرانی روبه‌رو بوده‌اند که آن را حل کرده‌اند. اکنون ما نیز باید با استفاده از دستاوردهای این کشورها، بحران دریاچه ارومیه را حل کنیم.
وی با اشاره به بحث چاه‌های آب غیرمجاز و گسترش بی‌ضابطه سطح زیر کشت زمین‌های کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه که در کنار تغییرات اقلیمی به‌عنوان مهم‌ترین دلایل بحران دریاچه ارومیه مطرح می‌شود، گفت: این مسائل باعث شده سطح آب در برخی از نقاط کشور از دو متر به ۵۰۰متر برسد و این بلایی است که بر سر محیط‌زیست و آینده فرزندان ایران آورده شده است. در حق محیط زیست ظلم شده است و جواب ظلم هم مشخص است که چیست.
معاون اول رییس‌جمهوری گفت: اکنون برای حل مشکل، باید حقابه محیط زیست را پیش‌فرض بدانیم، تغییر در الگوی کشت را به‌دقت عملی کنیم و همزمان با این اقدامات، جامعه و کشاورزان را هم توجیه کنیم که چگونه باید از آب به‌درستی استفاده کنند.
عارف خاطرنشان کرد: باید در کنار اقدامات عملی، فرهنگسازی کنیم، از دید دولت چهاردهم، طرح‌های نجات دریاچه ارومیه که در دولت‌های قبل تصویب شده محترم است، اما تلاش می‌کنیم اگر نواقصی در این طرح‌ها وجود دارد آنها را رفع کنیم و اگر نقاط قوتی بوده آنها را تقویت کنیم.
وی با تشکر از یکی از اساتید دانشگاه ارومیه که در این جلسه، پیشنهادات علمی و براساس متدهای جهانی فائو را ارائه کرد گفت: اگرچه کار دانشگاه ارومیه قابل تقدیر است اما تنها نباید به تحقیقات این دانشگاه محدود شد، همه دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور می‌توانند در این زمینه طرح‌های مطالعاتی را شروع کرده و ببینند در سایر نقاط جهان برای رفع این چنین بحران‌هایی چه تدابیری اندیشیده‌اند.
معاون اول رییس‌جمهوری در ادامه با تشکر از اقدامات صورت‌گرفته برای کاهش ۴۰درصدی در مصرف آب گفت: سازمان محیط زیست و سایر دستگاه‌های ذیربط باید با جدیت در این حوزه وارد شده و بررسی کنند که چگونه می‌توان هم صنعتی شد و هم محیط زیست را حفظ کرد.
عارف در این جلسه همچنین دستور داد با همکاری استانداران سه استان حاشیه حوضه آبریز دریاچه ارومیه، مسئولان وزارت نیرو، جهاد کشاورزی، معاونت علمی ریاست‌جمهوری، سازمان برنامه‌وبودجه، سازمان محیط‌زیست و سایر دستگاه‌ها و سازمان‌های ذیربط بررسی‌های لازم درباره اقدامات گذشته و راهکارهای علمی برای نجات دریاچه ارومیه صورت گرفته و ظرف مدت یک ماه، برنامه مدونی برای این حوزه آماده شود.
معاون اول رییس‌جمهوری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت دریاچه ارومیه برای ایران افزود: خلبان پروازی که از روی دریاچه ارومیه عبور می‌کرد به من گفت: هر وقت از روی این دریاچه پرواز می‌کنم، با دیدن آنچه به روز دریاچه آمده است، واقعا بهم می‌ریزم و این حسی است که همه مردم ایران درباره این نقطه از ایران دارند، دریاچه ارومیه متعلق به چند استان نیست، بلکه نقشی ملی دارد و همه مردم ایران نسبت به آن این احساس را دارند.
در ابتدای این جلسه، استانداران سه استان آذربایجان شرقی، غربی، کردستان، مسئولان وزارتخانه‌های نیرو، وزیر جهاد کشاورزی، رییس سازمان برنامه و بودجه کشور و یکی از اساتید پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه و مدیران طرح ملی نجات دریاچه ارومیه و رییس سازمان محیط‌زیست کشور به بیان اقدامات صورت‌گرفته برای نجات دریاچه پرداختند.
معتمدیان، استاندار آذربایجان غربی در توضیح اقدامات صورت‌گرفته برای نجات دریاچه ارومیه گفت: در دو حوزه سخت‌افزاری و نرم‌افزاری اقدامات مهمی صورت گرفته است، به‌گونه‌ای که طرح نجات دریاچه ارومیه، اکنون مهم‌ترین پروژه زیست‌محیطی غرب آسیاست که بر اساس طرح آن، آب در سه فاز به دریاچه ارومیه انتقال یافته است.
وزیر جهاد کشاورزی نیز در این جلسه با بیان آنکه تلاش برای نجات دریاچه ارومیه از ۱۶سال قبل به یک گفتمان ملی تبدیل شده است، گفت: یکی از مهم‌ترین راه‌های نجات، تجهیز زمین‌های کشاورزی به سیستم آبیاری تحت فشار است که خوشبختانه کشاورزان خودشان هم به این نتیجه رسیدند که باید حتی با صرف هزینه و سرمایه‌گذاری، آب را به‌درستی مصرف کرد و اکنون با تدابیری که صورت‌گرفته، زمینه برای اجرای پروژه‌های سیستم آبیاری تحت فشار مساعد است و اگر در بودجه سنواتی، سهمی برای پرداخت هزینه‌ها به کشاورزان صورت گیرد، مشکل تا حد قابل‌توجهی حل خواهد شد.
وی همچنین خواستار بازنگری در ساختار کارگروه و تقویت ساختار و اصلاح روش‌ها شد.
سرمست، استاندار آذربایجان شرقی نیز در این جلسه با بیان آنکه تغییر نگرش نسبت به دریاچه ارومیه، باید سیستمی باشد گفت: «بخشی‌نگری» نمی‌تواند به رفع بحران کمکی کند، ما اکنون نیازمند ساختاری «فرااستانی» و «مدیریت ملی» هستیم.
استاندار کردستان نیز با بیان آنکه برای انجام هر کاری باید رضایت اجتماعی حاصل شود، گفت: برای حل بحران دریاچه ارومیه باید با مردم و جامعه همکاری کرد و می‌توان با جلب اعتماد عمومی تصمیمات اتخاذشده را عملیاتی کرد.