آگاه: تب دنگی از پشه ناقل آئدس به انسان منتقل می‌شود و برخلاف اکثر پشه‌ها، آئدس فقط در طول روز نیش می‌زند و اوج گزش‌های آن در اوایل صبح و عصر قبل از غروب است. محل پیدایش و سکونت اولیه این پشه ابتدا در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری دنیا بود که با توجه به توسعه فعالیت‌های انسانی، دامنه پراکنش این پشه در سایر نقاط جهان نیز گسترش یافت.
تب دنگی دارای علائمی چون با تب، بثورات پوستی، سردرد شدید و درد طاقت‌فرسا در عضلات و مفاصل مشخص می‌شود که نام آن را «تب شکستن استخوان» نیز می‌نامند و آثار بالینی آن پنج تا هشت روز پس از نیش پشه آلوده ایجاد و اغلب پس از طی یک دوره خفیف در حدود یک هفته منجر به بهبودی کامل می‌شود.
بنا به گزارش سازمان بهداشت جهانی از مارس سال۲۰۲۳، تب دنگی در بیش از ۱۰۰کشور گزارش شد و درحال‌حاضر طبق تخمین این سازمان چهار میلیارد نفر در معرض خطر عفونت دنگی هستند، هرچند تخمین میزان کامل ابتلا به این بیماری دشوار است، زیرا بسیاری از موارد آن خفیف هستند و به‌درستی تشخیص داده نمی‌شود. تب دنگی نام یک بیماری ویروسی است که به آن تب استخوان‌شکن هم گفته‌اند و براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، این بیماری در بیش از ۱۴۰کشور رایج است و سالانه ۵۰ تا ۱۰۰میلیون نفر در سرتاسر جهان به آن مبتلا می‌شوند.
اولین بار به عنوان عوارض تب دنگی در سال۱۹۵۴ مشاهده شد و در سال۲۰۱۳، تخمین زده شد که سالانه ۳۹۰میلیون عفونت دنگی در دنیا اتفاق می‌افتد، که ۵۰۰هزار مورد از این علائم شدید و ۲۵هزار مورد نیز مرگ‌ومیر ناشی از ابتلا به تب دنگی را نشان می‌دهد. بسیاری از مبتلایان به تب دنگی از کشورهای مختلف از جمله امارات، پاکستان، عمان و غیره بوده است.
قباد مرادی، سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز از شناسایی ۲۲۶مورد تب دنگی از ابتدای سال تاکنون خبر داد و گفت: بسیاری از مبتلایان به تب دنگی از کشورهای مختلف از جمله امارات، پاکستان، عمان و غیره است و متاسفانه کشور ما اکنون کاملا مستعد فراگیری این بیماری است. وی اظهار داشت: این کشورها آلوده به تب دنگی هستند و تاکنون ۷۶مبتلا انتقال محلی دارند یعنی کشور ما اکنون کاملا مستعد است که این بیماری فراگیر و به دیگر افراد نیز منتقل شود. سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت به وضعیت بیماری تب دنگی در برخی از شهرها همچون چابهار واقع در استان سیستان و بلوچستان اشاره و خاطرنشان کرد: در شهر چابهار بیش از ۹۰مورد بیماری تاکنون ثبت شده است. وی گفت: موارد تب دنگی در استان‌های فارس، هرمزگان، قزوین، گیلان و اصفهان نیز گزارش شده و ممکن است بخشی از موارد وارده باشد. در شهر چابهار بیش از ۹۰مورد بیماری تاکنون ثبت شده است. مرادی، نگرانی‌ها در خصوص شیوع بیماری دنگی در خطه‌های شمالی و جنوبی کشور را به دلیل انتقال محلی آن جدی‌تر قلمداد کرد و اظهار داشت: تب دنگی ازجمله بیماری‌های نوپدید است و صرفا منحصر به کشور ما نیز نیست و مرگ‌ومیر بالایی ندارد و مرگ‌ومیر آن کمتر از یک درصد است.
احتمال شیوع تب دنگی در فصل سرما
مرادی بر لزوم هوشیاری همه دستگاه‌ها درخصوص شیوع و گسترش تب دنگی تاکید و تصریح کرد: مردم و دولت باید فضاهای مستعد رشد لارو این پشه را از جمله گودال‌های آب، فاضلاب‌های روباز و حتی ظروف گلدان‌ها را پاکسازی کنند.
وی تاکید کرد که یکی از نقاط انتقال تب دنگی شهر چابهار بوده و تاکنون نزدیک به ۱۰۰نفر به این بیماری مبتلا شدند و شاهد انتقال محلی این بیماری هستیم و چون عامل انتقال همچون بیماری مالاریا، پشه است، تاکنون بیش از ۷۰۰نقطه از مناطق عامل این بیماری شناسایی شده است. مرادی خاطرنشان کرد: در مواجهه با این بیماری، شناسایی سریع بیماران و تحت مراقبت و درمان قرار دادن آنها امری ضروری است و نباید بیماران در فضای باز قرار بگیرند چرا که ممکن است بدن آنها توسط پشه گزیده شود و به بدن سایر افراد انتقال یابد.
سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: براساس اطلاعات واصله، بیماری‌یابی بسیار وسیعی در چابهار صورت گرفته است و تا شعاع ۵۰۰متری محل زندگی فرد بیمار را به وسیله مه‌پاشی ترکیبی از سم و گازوئیل پاکسازی می کنند و اطرافیان فرد بیمار نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند. وی ادامه داد: تاکنون آموزش‌های اختصاصی برای مردم و برای مدیران و مسئولین در منطقه چابهار داده شده و مدیرکل آموزش و بهداشت وزارت بهداشت نیز چهارمین بازدید خود را از منطقه چابهار انجام داده است تا موارد را از نزدیک بررسی کند. یکسری آموزش‌های عمومی از جمله اینکه چگونه لباس بپوشند و آب‌های راکد را چگونه پاکسازی کنند و چگونه پشه‌بند ببندند نیز به مردم داده شده است.
بیماری تب دنگی داروی خاصی ندارد
به گفته مرادی، بیماری تب دنگی داروی خاصی ندارد، همچنین واکسن این بیماری به صورت محدود و برای موارد خاصی تزریق می‌شود. این واکسن به صورت گسترده و در همه کشورها در دسترس نیست، پس بهترین راه جلوگیری از گزیده شدن توسط پشه در شهرستان‌هایی که آلوده هستند و باید نهایت مراقبت را انجام دهیم.
تغییر اقلیم مهم‌ترین عامل شیوع پشه آئدس
محمد اسماعیل مطلق، رییس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تغییر اقلیم را مهم‌ترین عامل شیوع پشه آئدس و بیماری‌های مربوط به آن در کشور دانست و گفت: اگر تمام دستگاه‌ها پای کار نیایند، همه‌گیری گسترده‌ای در انتظار کشور است. وی با بیان اینکه تغییر اقلیم روی هوا، آب و غذا بیشترین تاثیرات را داشته است، افزود: شیوع گسترده پشه آئدس و بیماری‌های ناشی از آن در دنیا و ایران نیز مربوط به همین تغییر اقلیم است و اگر تمام دستگاه‌ها و سازمان‌های کشور به وظایف پیشگیرانه خود که توسط سازمان پدافند غیرعامل به آنها ابلاغ شده توجه و عمل نکنند، شاهد همه‌گیری گسترده این پشه و بیماری‌هایش در کشور همانند کشورهای برزیل و امارات، خواهیم بود. مطلق ظهور بیماری‌های نوپدید و بیداری بیماری‌های خفته را نیز ناشی از تغییر اقلیم دانست و گفت: پشه آئدس پیش از انقلاب در خرمشهر مشاهده شده بود ولی خفته بود و امروز دوباره بیدار شده و اکنون در بندرلنگه به بیماری بومی تبدیل شده است.