آگاه: توسعه فرهنگ و ابزارهای رسانه‌ای به شیوه نوین
در بخش اول لایحه بودجه سال۱۴۰۴، موارد مربوط به مقوله فرهنگ در دو تبصره آموزش، پژوهش و فرهنگ و نیز تبصره عوارض و مالیات آمده است. نکته قابل‌توجه در این بخش از لایحه بودجه۱۴۰۴، توجه به موضوعات رسانه‌ای در بخش آموزش، پژوهش و فرهنگ است. در این زمینه، مطبوعات و رسانه‌های نوین مورد توجه قرار گرفته‌اند که نشان‌دهنده حمایت از جریان پویای توسعه در بخش رسانه دارد. اینکه در لایحه بودجه، به انواع رسانه‌ها با نگاه توسعه زیرساخت‌ها توجه شده، در راستای تقویت و پیشبرد عمومی فرهنگ است که هر روز، نیازمند ابزارها و نگاه‌هایی به‌روز و چه بسا مدرن و جهانی است؛ بنابراین، در این بخش حمایت‌های گسترده‌ای از زیرساخت‌ها و فعالان این حوزه برنامه‌ریزی شده است.
علاوه براین، توجه لایحه به بخش سواد رسانه‌ای یکی از الزامات فرهنگی اجتناب‌ناپذیر دوره کنونی است و تخصیص بودجه و زیرساخت‌های آموزشی برای آن، از مواردی است که قابل توجه و گامی رو به جلو است. در این راستا باید گفت، یکی از ستون‌های مستحکم جنگ نرم در هر دولت و کشوری، بخش سواد رسانه‌ای آدم‌های آن جامعه است که نیازمند به‌روزرسانی مستمر و همگام با تغییر و تحولات رسانه‌هاست که مداوم در حال نوسازی و به‌روز شدن است و هر ابزاری دوره‌ای داشته و همه در خدمت دوره تکامل جهان رسانه‌های نوین هستند؛ بنابراین حرکت در راستای سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی بر رسانه‌های نوین در نهایت در خدمت پیشبرد اهداف داخلی دولت‌هاست. برای تامین این مهم، توجه لایحه بودجه به توسعه و آموزش سواد رسانه‌ای گامی مثبت ارزیابی می‌شود.
در همین رابطه، در بند اول بخش «ث» شناسه بودجه‌ای ۷۰۱۱۲ تبصره هشت لایحه بودجه که به آموزش، پژوهش و فرهنگ اختصاص دارد، صراحتا آمده است: ماده۷۶ قانون برنامه هفتم پیشرفت و در راستای ارتقای اخلاق و فرهنگ اسلامی و همچنین ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، حمایت از تحکیم خانواده و جمعیت و رفع موانع رشد و شکوفایی بانوان اقدامات زیر انجام می‌شود: شرکت‌های موضوع بند «پ» این قانون و شرکت‌هایی که دولت (یا شرکت‌های دولتی یا شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت) دارای عضو هیات‌مدیره بوده مکلف‌اند در اجرای تکالیف قانون و مقرراتی مربوط، حداقل ۴۰درصد از هزینه امور مسئولیت‌های اجتماعی خود را در مقاطع سه‌ماهه به میزان ۲۵درصد به حساب «مسئولیت‌های اجتماعی و محرومیت‌زدایی» به نام سازمان برنامه و بودجه کشور در خزانه‌داری کل کشور واریز کنند، تا به‌صورت تجمیعی و مطابق برنامه عملیاتی و در راستای اجرای اهداف برنامه هفتم پیشرفت، صرف تولید محتوای فرهنگی، برنامه ترویج ازدواج، حمایت از خانواده، برنامه‌های جوانی جمعیت، برنامه توانمندسازی بانوان و آسیب‌زدایی از زنان و خانواده، تامین شیر مدارس، تقویت سرمایه انسانی دانش‌آموزان با اولویت مناطق محروم، دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل، حمایت از نخبگان و مدارس استعداد درخشان، هم‌افزایی و ارتقای فعالیت‌ها و تولیدات فرهنگی، هنری و ورزشی از قبیل موضوعات قرآنی، برنامه‌ها و فعالیت‌های ستاد ملی جمعیت، اعتکاف، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، مرمت بناهای تاریخی، اردوهای زیارتی و راهیان نور و پیشرفت، اردوهای جهادی، گردهمایی‌ها، یادواره‌ها و گلزارهای شهدا، طرح مسجدمحوری، کمک به مساجد، ارتباط حوزه و دانشگاه، گروه‌ها و مجامع تخصصی مردمی، نمایشی، مطبوعاتی، رسانه‌ای نوین، نشر و کتاب، ترویج فرهنگ کتابخوانی و تولید محتوای فرهنگی فاخر فارسی در فضای مجازی، گردشگری، پروژه‌های مناطق محروم، حاشیه شهرها و سکونت‌گاه‌های غیررسمی توسعه و آموزش سواد رسانه‌ای کند.
معافیت مالیاتی در عرصه فرهنگ
موضوع معافیت مالیاتی در حوزه‌های فرهنگی از دیگر دغدغه‌مندی‌های فعالان این حوزه است؛ بنگاه‌های رسانه‌ای به دلیل خاستگاه فرهنگی خود و سهمی که در تعمیم فرهنگ عمومی کشور دارند، نقش چندانی در بازار گردش اقتصادی ندارند و علاوه‌برآن، با مشکلات متعددی در حوزه‌های کارکردی خود نظیر تامین کاغذ، پشتیبانی فنی برای مطبوعات کاغذی و برخط و بیمه مواجه هستند که مجموع این موارد سبب می‌شود تا انتظار داشته باشیم این بنگاه‌ها در بحث‌های مالیاتی مشمول معافیت شوند.
بر مبنای این بخش از لایحه بودجه فرهنگی ۱۴۰۴، فعالیت‌های رسانه‌ای دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از معافیت مالیاتی مستقیم برخوردار خواهند شد. این مهم در بخش «ث» شناسه بودجه‌ای ۷۰۱۱۲ بخش عوارض و مالیات آمده با این صراحت ذکر شده است: میزان معافیت درآمد مشمول مالیات سالانه مستغلات اشخاص فاقد درآمد موضوع ماده۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحی سال۱۳۸۰ و میزان معافیت درآمد مشمول مالیات سالانه مالیات بر درآمد مشاغل موضوع ماده۱۰۱ قانون مذکور مبلغ دومیلیارد (۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تعیین می‌شود. همچنین درآمد سالانه مشمول اشخاص موضوع بند «ل» ماده۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم تا معادل دوبرابر سقف مالیاتی ماده۸۴ قانون مذکور معاف است و مازاد بر آن حسب مورد به نرخ قانون مالیات‌های مستقیم مشمول مالیات است. فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی و قرآنی دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های ذی‌ربط و موسسات رسانه‌ای حسب مورد دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران از معافیت مندرج در بند «ل» ماده۱۳۹ قانون مالیات‌های مستقیم برخوردار خواهند بود. با این حال، با انتشار بخش دوم لایحه بودجه سال۱۴۰۴، جزئیات بیشتر بودجه‌ای در این بخش منتشر می‌شود که در پی آن، می‌توان تحلیل و گزارش‌های دقیق‌تری در این زمینه انجام داد.
علاوه‌بر آن، مرکز پژوهش‌های مجلس اقدام به انتشار گزارشی از کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ با عنوان «بودجه ۱۴۰۴ به زبان ساده» کرده است تا برای تمام شهروندان قابل مطالعه و پیگیری باشد. این گزارش در وبسایت پژوهش‌های مجلس برای دریافت در دسترس است.