آگاه: برنج؛ دومین محصول استراتژیک پس از گندم در کشور محسوب می‌شود که در برنامه هفتم بر خودکفایی ۹۰درصدی تولید برنج در راستای ارتقای امنیت غذایی و کاهش وابستگی سفره خانوار به آن سوی مرزها ‌تاکید شده است که مسئولان وزارت جهاد و تشکل‌های تولیدی اذعان می‌کنند که دستیابی به این امر مهم در داخل دست‌یافتنی است. براساس آمار گمرک در پنج‌ماهه امسال تا قبل از دوره ممنوعیت ۴۹۱هزارتن برنج وارد کشور شد و حدود ۱۰۰هزارتن برنج در گمرکات کشور رسوب کرده است که به رغم پیگیری‌های مکرر نمایندگان استان‌های ساحلی و واردکنندگان برنج مبنی بر ترخیص این میزان برنج در دوره ممنوعیت یا کاهش دوره ممنوعیت، این امر محقق نشد که در نهایت بازار برنج با نوساناتی روبه‌رو شد که مسئولان وزارت جهاد و رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون علت این امر را کمبود تصنعی مطرح می‌کنند.بررسی‌های میدانی از بازار نشان می‌دهد که قیمت برنج خارجی و ایرانی با نوساناتی روبروست که هر یک از فروشندگان دلایل خاص خود را مطرح می‌کنند، اما آنچه حائز اهمیت است آنکه قیمت برنج ایرانی نسبت به ابتدای فصل ۲۵ تا ۳۰ درصد و برنج خارجی ۳۰ تا ۵۰ درصد بسته به برندهای مختلف تغییر قیمت داشته است که بنابر اعلام مسئولان وزارت جهاد مبنی بر افزایش تولید و احتساب سرانه مصرف و رسیدن به خوداتکایی، انتظار می‌رود که جلوی نوسانات بازار گرفته شود یا با بررسی مجدد آمار و ارقام تولید، در صورت کمبود برنج وارد شود تا سفره دهک‌های ضعیف جامعه دچار آسیب نشود. چندی پیش هم مجمع نمایندگان استان‌های ساحلی و جنوب کشور در مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای به رییس‌جمهور عنوان کردند که ممنوعیت واردات برنج باعث کمبود شدید و گرانی برنج و فشار بر اقشار کم‌درآمد استان‌های ساحلی و مرزی شده است و خواستار ترخیص برنج‌های رسوبی در گمرکات شدند اما وزارت جهاد طبق قانون حاضر به ترخیص برنج وارداتی در فصل ممنوعیت نشد.
رضا کنگری، رییس اتحادیه بنکداران موادغذایی از توزیع ۲۰۰تن برنج خارجی با هدف تنظیم بازار خبر داد و گفت: وزارت جهاد با هدف تنظیم بازار ۲۰۰تن برنج با نرخ ۳۳هزارتومان در اختیار بنکداران قرار داده است تا با نرخ ۳۵هزارتومان و هرکیسه ۱۰کیلویی ۳۵۰هزارتومان به مصرف‌کننده نهایی توزیع کنند که به‌دلیل رعایت نشدن حاشیه سود منطقی، نامه‌نگاری صورت گرفته است که در صورت اعلام سود منطقی و توزیع در سطح بازار ،امیدواریم که همانند بازار شکر جلوی التهابات گرفته شود.

کمبود عرضه، عامل اصلی افزایش ۵۰درصدی
در این راستا مسیح کشاورز، دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج گفت: در فصل برداشت، دولت هیچ اقدامی برای کاهش دوره ممنوعیت یا ورود بارهای رسوبی به بازار نداشت که این امر منتج به کمبود جدی و افزایش ۵۰درصدی قیمت برنج خارجی در بازار شد که نمایندگان استان‌های جنوبی به این قضیه اعتراض کردند.
به گفته او، مقدار کمی برنج ازسوی بازرگانی دولتی وارد بازار شده اما بعید است که بتواند در کاهش قیمت در بازار اثرگذار باشد، چراکه افزایش قیمت برنج خارجی منجر به افزایش ۲۰ تا ۳۰درصدی قیمت کالای هم ردیف همچون برنج پرمحصول ایرانی است. دبیر انجمن تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان برنج از افزایش ۳۰درصدی قیمت برنج ایرانی نسبت‌به ابتدای فصل برداشت خبر داد و گفت: هم‌اکنون هرکیلو برنج پرمحصول زیر ۱۰۰هزارتومان و ارقام کیفی بالای ۱۰۰هزارتومان در بازار عرضه می‌شود. همچنین قیمت مشخصی برای برنج خارجی نمی‌توان اعلام کرد، چراکه در مغازه‌ها به‌دلیل کمبود نرخ‌های سلیقه‌ای و گاهی افزایش ۶۰ تا ۷۰درصد اعمال می‌شود.
سهراب سهرابی، مجری طرح برنج وزارت جهاد گفت: امسال سطح زیرکشت برنج کشور ۷۵۰هزار هکتار است که از این سطح امسال چهارمیلیون و ۵۰۰هزار تن شلتوک تولید شد که از این میزان دومیلیون و ۷۰۰هزارتن برنج سفید به‌دست می‌آید که نسبت‌به سال۱۴۰۰ رقمی بالغ بر ۳۵درصد و سال قبل ۲۰۰هزارتن تولید افزایش داشته است.
او با بیان اینکه به واردات برنج نیازی نداریم، افزود: براساس آمار سرانه مصرف سالانه مجموع تولید برنج موردنیاز با احتساب ذخایر استراتژیک سه‌میلیون و ۲۰۰هزار تن است که با وجود شرایط مساعد تولید و واردات ۵۰۰هزارتن برنج قبل از دوره ممنوعیت دیگر به واردات نیازی نداریم. سهرابی با تاکید بر احتساب ذخایر استراتژیک از محل تولید داخل افزود: براساس قانون ۲۵۰هزار تن باید ذخیره استراتژیک داشته باشیم که در راستای حمایت از شالیکاران این میزان باید از محل تولید داخل تامین شود و پیشنهاد ما این است که ذخایر از ارقام پرمحصول باشد. مجری طرح برنج با بیان اینکه ۹۰۰هزارتن از مجموع تولید به ارقام پرمحصول و مابقی ارقام کیفی اختصاص دارد، گفت: براساس مصوبه شورای قیمت‌گذاری، قیمت برنج گروه یک ۷۵هزار تومان، گروه دو ۷۲ و گروه سه ۷۰هزار تومان تعیین شده است. براساس اعلام انجمن واردکنندگان، ماهانه ۱۲۰هزارتن برنج خارجی در کشور موردنیاز است که افزایش قیمت برنج خارجی به‌دلیل کمبود و اثر گذاری آن بر بازار ارقام پرمحصول و کیفی ایرانی، سفره ۶دهک جامعه را تهدید می‌کند.

امسال در تولید برنج به خودکفایی رسیده‌ایم
براساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، انبارهای کارخانه‌های شالی‌کوبی و کشاورزان مملو از برنج است؛ به‌طوری‌که اکنون کشاورزان دغدغه فروش این محصول را دارند اما انجمن واردکنندگان به سبب کمبود برنج خارجی در سطح بازار بر ترخیص برنج‌های مانده در گمرک به‌منظور کاهش التهابات بازار تاکید دارند.
در ادامه قاسم پیشه‌ور، رییس اتاق اصناف کشاورزی گفت: براساس برآوردهای صورت‌گرفته، امسال در سه استان شمالی و ۱۵استان مابقی، سه‌میلیون و ۲۰۰ تا سه‌میلیون و ۳۰۰هزار تن برنج تولید می‌شود که بر این اساس در تولید برنج به خودکفایی رسیده‌ایم. او با بیان اینکه به واردات برنج نیازی نداریم، افزود: باتوجه‌به میزان تولید و موجودی برنج مانده در انبارها و کارخانجات شالیکوبی برنج، کمبودی در عرضه نداریم، این درحالی است که در برخی سال‌ها همچون سال۱۴۰۱ به بهانه تنظیم بازار و حمایت از حقوق تولیدکننده و مصرف‌کننده یک‌میلیون و ۸۰۰هزار تن برنج بیش از میزان و ظرفیت نیاز انبارهای استراتژیک وارد شد، هرچند بارها اعلام کرده‌ایم که اگر ۵۰درصد ارز واردات به تولید داخل تخصیص داده شود، در تولید داخل خودکفا می‌شویم‌. پیشه‌ور ادامه داد: بنابر اعلام مرکز آمار سرانه مصرف برنج ۲۷ تا ۳۰کیلوست، درحالی‌که انجمن واردکنندگان هنگام واردات میزان واردات ۴۰کیلو اعلام می‌کنند. اما به‌طورکلی امسال به‌دلیل رسوب برنج در انبارها، برنج تولیدی در کارخانه‌های شالیکوبی مانده است.
رییس اتاق اصناف کشاورزی قیمت کنونی هرکیلو ارقام محلی کیفی با ۱۰درصد شکستگی در استان‌های شمالی را ۸۵ تا ۹۰هزار تومان و ارقام پرمحصول را ۷۰ تا ۷۵هزار تومان اعلام کرد و گفت: با احتساب ۱۰ تا ۲۰درصد سود باید در خرده‌فروشی‌ها عرضه شود. گزارش و بررسی‌های میدانی حاکی از آن است که بازار برنج با نوساناتی روبه‌روست که دستگاه‌های نظارتی و بازرسی وزارت جهاد با اعمال نظارت دقیق بر سطح بازار و انبارها باید جلوی التهابات قیمت را بگیرند تا دلالان و واسطه‌گران نتوانند بیش از پیش بر گرانی‌ها دامن بزنند.