آگاه: کودکان از مراحل اولیه رشد، بهطور طبیعی نسبتبه چهرهها از خود کشش نشان میدهند. خطوط و حالتهای چهره نقش اساسی در رشد شناختی و هیجانی آنها دارد. آینه ابزار موثری است که کنجکاوی آنها را برمیانگیزد و از این رشد حمایت میکند و دریچهای منحصربهفرد برای تعامل با تصاویر خود و رشد خودآگاهی در اختیار کودکان قرار میدهد.
کودکان وقتی به آینه نگاه میکنند چه میبینند؟
همانطور که بینایی کودک شما در سال نخست بهتدریج بهبود پیدا میکند، لذت و بهره او از بازی در مقابل آینه افزایش مییابد. این تعامل با آینه در مراحل مختلف رشد توسعه خواهد یافت:
دوماهگی: کودک شما میتواند حتی در ماههای اول زندگی شروع به نگاه کردن به آینه (ایمن و نشکن) کند، علیرغم اینکه دید او هنوز تار است.
چهارماهگی: کودک با رسیدن به ماه چهارم میتواند تصاویر را با چشمانش دنبال کند و علاقه آشکاری به بازی در مقابل آینه نشان میدهد، بهویژه در آن هنگام از روز که زمان قرار دادن او روی شکم است (Tummy Time).
ششماهگی: کودک شروع به تشخیص چهرههای آشنا میکند، به احساساتی مانند لبخند زدن پاسخ میدهد و از تماشای خود در آینه لذت میبرد.
دوازدهماهگی: دید کودک به دید بزرگسالان نزدیک میشود. این مسئله به او اجازه میدهد حالتهای چهره را واضحتر ارزیابی کند. یادگیری را میتوان با نام بردن اعضای بدن و بیان احساسات هنگام بازی در مقابل آینه تقویت کرد.
تاثیر آینه
آینه را میتوان به ابزاری سودمند برای رشد کودکان تبدیل کرد؛ چراکه به آنها فرصت میدهد تا با روشهای جدیدی خود را کشف کنند و با خودشان آشنا شوند. متخصصان به فواید بسیار زیاد بازی با آینه بهویژه در توسعه مهارتهای اجتماعی، حرکتی و زبانی و همچنین تقویت هویت شخصی اشاره میکنند.
خوداکتشافی و شکلگیری هویت
آینه با تقویت خودآگاهی و شکل دادن به هویت نقش اساسی در رشد کودکان ایفا میکند. کودک با تماشای انعکاس خود بهتدریج شروع به درک فردیت خود میکند و به این ترتیب هویت و استقلال عاطفی خود را پایهگذاری میکند.
توسعه مهارتهای حرکتی
بازی با آینه از طریق تشویق کودکان به انجام حرکاتی که هماهنگی چشم و دست را تقویت میکند و همچنین بهبود مهارتهای حرکتی ظریف و آگاهی فضایی به رشد مهارتهای حرکتی کودکان کمک زیادی میکند.
استقلال کودک
مفهوم «بازی با آینه» نقش اساسی در افزایش خودآگاهی کودکان دارد که همچنین به استقلال عاطفی آنها از والدینشان مانند مادر کمک میکند.
رشد زبان و ارتباط
بازی با آینه به تقویت رشد زبان و ارتباط در کودکان کمک میکند؛ به این ترتیب که آنها شروع به کشف زبان با شناسایی اعضای بدن و تقلید صداها و کلمات میکنند و این امر واژگان و درک اولیه آنها را افزایش میدهد.
ایدههایی جالب برای بازی با آینه:
آشنایی با اجزای صورت: از فرزندتان بخواهید به اجزای مختلف صورتش مانند بینی، گوشها و چشمها اشاره کند. همچنین میتوانید به صورت خود یا صورت او اشاره کنید و هر عضو را با صدای بلند نام ببرید. این فعالیت به کودک کمک میکند تا نام اعضای بدن را یاد بگیرد و خودآگاهی او افزایش یابد.
تقلید و شکلکها: روبهروی آینه بایستید و شکلک دربیاورید یا صورتتان را به حالتهای مختلفی مانند خنده یا تعجب دربیاورید و از فرزندتان بخواهید از شما تقلید کند. این کار به بهبود مهارت تقلید و افزایش آگاهی کودک از حالتهای چهرهاش کمک میکند.
استفاده از عروسک برای نمایش: یک نمایش ساده با استفاده از عروسک یا اسباببازیهای کوچک جلوی آینه ترتیب دهید و از کودک بخواهید حرکت آن را از طریق آینه دنبال کند. این کار میتواند به درک رابطه میان بازتاب او و بازتاب اشیای دیگر کمک کند و خودآگاهی و کنش و واکنش او را افزایش دهد.
بازی تطبیق هیجانی: احساسات خاصی مانند «شادی، غم، عصبانیت» را انتخاب کنید و این احساسات را جلوی آینه بروز دهید و از فرزندتان بخواهید از شما تقلید کند. این فعالیت به او کمک میکند کلمات را به احساسات پیوند دهد و آگاهی او را از احساسات افزایش دهد.
آشنایی با لباسها و رنگها: از کودک خود بخواهید با لباسهایی با رنگهای مختلف جلوی آینه بایستد و از او در مورد رنگهای لباسش بپرسید. این فعالیت یادگیری رنگها و خودآگاهی را تقویت میکند.