۱۱ آذر ۱۴۰۳ - ۱۱:۱۷

وزارت نیرو مکانیزم تعرفه‌گذاری و تاثیر آن بر قبوض برق مشترکان را برای اطلاع و آگاهی مردم تشریح کرد. به‌تازگی ابهاماتی درباره چرایی افزایش تعرفه سالانه برق در نیمه دوم سال جاری مطرح شده است، گمانه‌ها و اظهارنظرهایی که گاهی با واقعیت همخوانی ندارد و ضروری است جزئیات این قانون، مکانیزم تعرفه‌گذاری و تاثیر آن بر قبوض برق مشترکان را برای اطلاع و آگاهی مخاطبان تشریح کرد.

آگاه: تعرفه مشترکان برق هر سال براساس قوانین و ضوابط مصوب و تعیین‌شده از سوی مجلس شورای اسلامی و با رویکرد اختصاص یارانه بیشتر به مشترکان کم‌مصرف و الزام مشترکان پرمصرف به کاهش مصرف و رعایت الگو تعیین می‌شود.
در سال جاری نیز تعرفه برق مشترکان براساس ضوابط مصوب در قانون «مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق» که در سال ۱۴۰۱ ابلاغ شده محاسبه و روی قبض مشترکان اعمال شده است.
بر این اساس تعرفه‌های بخش خانگی در دو بخش تعرفه مشترکان کم‌مصرف (مشترکان با مصرف کمتر از الگو یعنی ۳۰۰کیلووات ساعت در تابستان و ۲۰۰کیلووات در دوره سرد سال و همچنین میزان تعیین‌شده برای مناطق گرمسیری کشور) و مشترکان پرمصرف (با مصرف بالاتر از الگو) به تفکیک مناطق مختلف عادی و گرمسیری (تحت‌تاثیر دما و رطوبت) افزایش یافته است.
تعرفه‌هایی که مبنای محاسباتی آن ضرایبی از هزینه تامین برق (شامل هزینه‌های تولید، ترانزیت و سوخت) است که نسبت‌به سال‌۱۴۰۲ برای هر کیلووات ساعت ۲۰۷تومان افزایش داشته است. این یعنی هزینه تامین برق در سال ۱۴۰۲ معادل ۵۴۷۲ریال بوده که در سال جاری به ۷۵۴۲ریال رسیده است.
مستند به این گزارش و به استناد قانون مورداشاره، ۷۵درصد از مشترکان در مناطق مختلف، مشترکان کم‌مصرفی هستند که تعرفه برق آنها مشمول یارانه می‌شود و با احتساب هزینه سوخت و عوارض ارزش افزوده حداکثر معادل ۲۰درصد هزینه تامین برق را پرداخت می‌کنند.
به‌عنوان‌مثال صورت‌حساب یک مشترک در مناطق عادی با مصرف ۲۰۰کیلووات ساعت مصرف برق (در سطح الگو در فصل سرد سال) با لحاظ هزینه تامین برق، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض برق در سال جاری برای دوره دوماهه معادل ۳۰هزار تومان خواهد بود که نسبت‌به سال گذشته حدود هفت‌هزار و ۵۰۰تومان افزایش داشته است، میزان افزایشی که برای ۷۵درصد از مشترکان یا در همین حد یا کمتر از آن قبوض برق صادر شده است.
باتوجه‌به اینکه الگوی مصرف برق بسته به مناطق مختلف در فصل گرم سال به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌یابد و در بالاترین حالت در مناطق گرمسیری مانند خوزستان به ۲۵۰۰ کیلووات ساعت در ماه می‌رسد، برای یک مشترک ساکن در منطقه گرمسیری نیز با ۲۵۰۰کیلووات ساعت مصرف برق در فصل گرم، با لحاظ هزینه سوخت، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض برق صورت‌حسابی معادل ۱۳۳هزار تومان صادر می‌شود که فقط پنج درصد هزینه تامین برق اختصاص یافته به مشترکان این مناطق را پوشش می‌دهد.
آمار و ارقام ناچیزی که در فصل سرد حدود ۷۵درصد مشترکان و در فصل گرم نیز حدود ۸۰درصد مشترکان را شامل می‌شود و عملا این مشترکان تعرفه‌های ناچیزی را بابت مصرف برق خود پرداخت می‌کنند.
به این موارد باید افزود که تمامی مشترکان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی نیز تا میزان الگوی مصرف از پرداخت بهای برق معاف هستند و برق آنها رایگان محاسبه می‌شود.
این در حالی است که براساس قانون مشترکانی که بالاتر از الگوی مصرف تعیین شده، برق مصرف کنند به‌صورت پلکانی مشمول هزینه‌های بیشتری خواهند شد که با هدف الزام این مشترکان به کاهش مصرف تا سطح الگوی رایج مصرف است.
در واقع ۲۵درصد دیگر مشترکان که مشترکان پرمصرف محسوب می‌شوند، به استناد قانون مشمول تعرفه‌های پلکانی هستند و مصارف مازاد بر الگوی آنها به‌صورت غیریارانه‌ای محاسبه می‌شود. اگرچه این افراد نیز به‌منظور ایجاد فرصت تطبیق با تعرفه‌ها و الگوهای جدید همچنان مشمول تخفیف قابل‌توجهی هستند که به‌مرورزمان این میزان تخفیف‌ها کاهش می‌یابد.
بر همین اساس، اگر یک مشترک در فصل سرد که الگوی مصرف برق ۲۰۰کیلووات است، اقدام به مصرف برق تا چهار برابر بیشتر از الگو یعنی ۸۰۰کیلووات ساعت کند، مشمول قبض برقی حدود دومیلیون تومان خواهد شد که نسبت‌به سال گذشته افزایش ۵۵۰هزارتومانی دارد.
بنابراین تعرفه‌های ابلاغی با نگاه تشویق مشترکان پرمصرف به مدیریت و کاهش مصرف و درعین‌حال اعطای یارانه به مشترکان کم‌مصرف تدوین شده است. ازاین‌رو مشترکان پرمصرف می‌توانند به‌منظور اجتناب از دریافت قبوض سنگین برق نسبت به کاهش مصرف برق تا سطح الگو و نزدیک به آن اقدام کنند.