نگاه روانشناختی به مارپیچ روانی در دل تاریکی

مریم کریمی ـ آگاه مسائل فرهنگی
۲۶ آذر ۱۴۰۳ - ۱۱:۱۵

انیمه سریالی اوزوماکی (Uzumaki) به کارگردانی جونجی ایتو، یکی از شناخته‌شده‌ترین نام‌ها در ژانر وحشت است.

آگاه: سبک خاص و منحصر به فرد این کارگردان، با ترکیب عناصر روانشناختی و بصری، دنیایی پر از ترس و وحشت را خلق کرده است که مخاطبان را به اعماق تاریک‌ترین کابوس‌هایشان می‌کشاند. سریال اوزوماکی، به ترس‌های جهانی مانند ترس از ناشناخته‌ها، ترس از مرگ و ترس از فروپاشی جامعه می‌پردازد و به همین دلیل با مخاطبان بسیاری در سراسر جهان ارتباط برقرار می‌کند. همچنین روایت غیرخطی و پیچیده اوزوماکی، مخاطب را به تفکر و تفسیر داستان وادار می‌کند. انیمه اوزوماکی با روایتی مرموز و ترسناک از یک شهر کوچک ژاپنی که درگیر یک نفرین مارپیچی شده است، مخاطب را به عمق تاریک‌ترین گوشه‌های روان انسان می‌کشاند. این انیمه که اقتباسی از مانگایی به همین نام است، با بهره‌گیری از نمادهای قوی و روایت غیرخطی، تجربه‌ای منحصربه‌فرد و تامل‌برانگیز را برای بیننده رقم می‌زند. 
مارپیچ در اوزوماکی، نمادی فراتر از یک شکل هندسی است. این شکل تکرارشونده و درعین‌حال پیچیده، نماد فروپاشی تدریجی، جنون و مرگ است. مارپیچ‌ها در همه‌جا حضور دارند؛ از طبیعت گرفته تا اجسام ساخته دست بشر و حتی بدن انسان. این تکرار مداوم، حس خفقان و ناامیدی را در بیننده ایجاد می‌کند و او را به دنیایی می‌کشاند که در آن هیچ‌چیز آن‌طور که به نظر می‌رسد، نیست. از دیدگاه روانشناسی، مارپیچ نماد فروپاشی ساختارهای ذهنی و هویت است. این شکل، نشان‌دهنده احساس گم‌شدگی، عدم قطعیت و ترس از ناشناخته‌هاست. همچنین، مارپیچ می‌تواند نمادی از وسواس و تکرار افکار منفی باشد که به‌تدریج فرد را به‌سمت جنون می‌کشاند. یکی از مهم‌ترین مضامین اوزوماکی، ترس از ناشناخته‌ها و پارانویاست. ساکنان شهر کوروزو-چو، با رویدادهای عجیب و غریبی روبه‌رو می‌شوند که هیچ توضیح منطقی برای آنها وجود ندارد. این رویدادها، به‌تدریج اعتماد آنها به یکدیگر و به واقعیت را از بین می‌برد و آنها را به‌سمت پارانویا و بدبینی سوق می‌دهد. پارانویا، یک اختلال روانی است که با بی‌اعتمادی شدید به دیگران و توهم توطئه همراه است.  در اوزوماکی، پارانویا به‌عنوان یک واکنش طبیعی در برابر رویدادهای غیرعادی و ترسناک به تصویر کشیده می‌شود. بااین‌حال، این پارانویا به‌تدریج به یک بیماری همه‌گیر تبدیل می‌شود و کل جامعه را فرامی‌گیرد. در اوزوماکی، جنون جمعی به‌عنوان یک نیروی قدرتمند و مخرب به تصویر کشیده شده است. ساکنان شهر به‌تدریج هویت فردی خود را از دست می‌دهند و به بخشی از یک کل تبدیل می‌شوند. آنها تحت‌تاثیر ترس و ناامیدی، رفتارهای عجیبی از خود نشان می‌دهند و به یکدیگر آسیب می‌رسانند. ازدست‌دادن هویت، یکی از ترس‌های اساسی انسان است. هنگامی که فرد احساس می‌کند که بخشی از یک کل است و هویت فردی خود را از دست داده است، احساس بی‌ارزشی و پوچی می‌کند. این احساس، در اوزوماکی به‌شدت به تصویر کشیده شده است و تاثیرات مخربی بر شخصیت‌های داستان دارد. انیمه اوزوماکی، با استفاده از نمادها و روایت‌های روانشناختی، به عمق تاریک‌ترین گوشه‌های روان انسان نفوذ می‌کند. این انیمه، ترس از ناشناخته‌ها، پارانویا، جنون جمعی و ازدست‌دادن هویت را به‌عنوان برخی از مهم‌ترین چالش‌های انسان معاصر به تصویر می‌کشد. با تماشای اوزوماکی، مخاطب به این نتیجه می‌رسد که حتی در عادی‌ترین شرایط، خطر فروپاشی روانی و ازدست‌دادن هویت وجود دارد.