آگاه: یکی از نگرانی‌های اساسی در این روند، خطرات مربوط به کلاهبرداری و مسائل امنیتی است. بسیاری از سایت‌های فروش آنلاین طلا، به‌ویژه در زمان‌هایی که نوسانات قیمت طلا در بازار وجود دارد، به‌شدت تحت‌تاثیر فعالیت‌های مجرمان سایبری قرار می‌گیرند. سایت‌های جعلی که خود را به‌عنوان فروشندگان معتبر طلا معرفی می‌کنند، می‌توانند با استفاده از روش‌های مختلف، اطلاعات مالی و شخصی کاربران را به سرقت ببرند. علاوه‌براین، این سایت‌ها ممکن است به‌جای ارسال طلاهای اصلی و باکیفیت، محصولات تقلبی یا بی‌کیفیت به مشتریان ارسال کنند؛ ازاین‌رو، هشدارهای مکرر پلیس فتا و نهادهای نظارتی برای جلوگیری از کلاهبرداری‌های آنلاین در این صنعت، به‌شدت ضروری است.
هشدارهای پلیس و نهادهای دولتی
باتوجه‌به رشد سایت‌های فروش طلا و افزایش گزارش‌های مربوط به کلاهبرداری‌ها، پلیس فتا و دیگر نهادهای نظارتی بارها به مردم هشدار داده‌اند که در خرید آنلاین طلا احتیاط کنند. در بسیاری از موارد، این هشدارها به‌ویژه درخصوص سایت‌هایی که ادعای قیمت‌های ارزان و تخفیف‌های ویژه دارند، صادر شده است.
در گزارش اخیر پلیس فتا، آمده است که بیش از ۶۰درصد شکایات مرتبط با خرید آنلاین طلا به‌دلیل کلاهبرداری‌های اینترنتی بوده است. پلیس همچنین تاکید کرده است که خرید طلا از سایت‌های معتبر و شناخته‌شده‌ای که دارای نماد اعتماد الکترونیکی هستند، می‌تواند خطرات را به حداقل برساند. حجم بالای تبلیغات آنها در شهر و رسانه‌ها نگران‌کننده است، چراکه احتمال خالی‌فروشی برخی از این اپلیکیشن‌ها وجود دارد.
سردار رحیمی، رییس پلیس امنیت اقتصادی فراجا در این مورد تاکید می‌کند که باتوجه‌به اینکه در اینگونه کسب‌وکارها امکان سوءاستفاده‌های احتمالی وجود دارد، لذا با پیگیری و رایزنی‌های صورت‌گرفته مقرر شد بانک مرکزی با همکاری اتاق اصناف نسبت‌به طراحی سامانه پایش آنلاین، اقدام و با تدوین و ابلاغ ضوابط متقن، نظارت لازم و برخط را بر وبگاه‌ها و تارنماهای فروش برخط طلا داشته باشند. او توصیه می‌کند هموطنان گرامی حتما از سایت‌های معتبر که دارای نشان «اینماد» هستند خریداری و در صورت مشاهده هرگونه تخلف مراتب را با سامانه ۰۹۶۳۰۰ در میان بگذارند. وی ادامه میدهد: با افرادی که در بستر این سایت‌ها بدون مجوزهای لازم فعالیت کرده و همچنین کسانی که اقدام به خالی‌فروشی و اجاره طلا می‌کنند یا به شکل‌های دیگر نسبت‌به انجام تعهدات خود به خریداران کوتاهی کنند به جرم اخلال در نظام اقتصادی برخورد خواهد شد.
رشد قارچ‌گونه سایت‌های فروش طلای آنلاین
بازار آنلاین طلا در سال‌های اخیر شاهد رشد چشمگیری بوده است. طبق آمار، در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، بازار خرید و فروش آنلاین طلا در ایران و جهان به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. طبق گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ایران، میزان خرید و فروش آنلاین طلا در سال‌های اخیر به میزان ۳۰درصد افزایش یافته است و سایت‌های مختلفی در این زمینه فعالیت دارند. این افزایش فروش آنلاین طلا در شرایطی رخ داده که بسیاری از افراد به‌دلیل محدودیت‌های اقتصادی و نوسانات قیمت طلا، تمایل بیشتری به خرید آنلاین پیدا کرده‌اند. این در حالی است که براساس این گزارش، درحال‌حاضر ۹پلتفرم در حوزه خرید آنلاین طلای آب‌شده در کشور فعالیت می‌کنند، تعداد فروشندگان آنلاین طلای تزیینی به چهار پلتفرم می‌رسد، ۱۳صندوق بورسی در حوزه طلا فعالیت می‌کنند. همچنین درحال‌حاضر چندین بانک و پلتفرم وام طلا به مشتریان خود ارائه می‌دهند. زرپاد، میلی، گلدیگا و داریک تنها چند مورد از این سایت‌ها هستند که به‌تازگی نیز شاهد تبلیغات گسترده برخی از این برندها بودیم. هرچند توسعه اینترنت و فضای مجازی حضور در این عرصه را به یکی از موارد موثر و مهم در توسعه کسب‌وکار در این بستر تبدیل کرده و ریسک‌های مربوط به ایجاد کسب‌وکار را در مقایسه با روش فیزیکی آن کمتر کرده اما باید توجه داشت یکی از نکات قابل‌بحث در این حوزه تضمین امنیت معاملات است. باتوجه‌به این مهم که تشخیص عیار طلای آب‌شده به‌خودی‌خود برای عامه مردم کار راحتی به‌شمار نمی‌رود، معامله آنلاین آن می‌تواند ریسک اقتصادی بیشتری به‌دنبال داشته باشد.
رشد سایت‌های فروش
رشد سریع این سایت‌ها نتیجه ترکیبی از چند عامل اصلی است؛ نخست، دسترسی راحت و سریع به محصولات. با گسترش اینترنت و استفاده از دستگاه‌های هوشمند، خرید آنلاین برای بسیاری از افراد بسیار راحت شده است. سایت‌های فروش طلا به مشتریان این امکان را می‌دهند که در هر زمان و مکانی از خدمات آنها استفاده کنند.از سوی دیگر، امکان مقایسه قیمت‌ها برای افراد فراهم است. سایت‌های فروش طلا این امکان را به مشتریان می‌دهند که قیمت‌ها را مقایسه کنند و از تخفیف‌ها و پیشنهادهای ویژه بهره‌مند شوند. این سایت‌ها معمولا تنوع بیشتری در انتخاب طلا و جواهرات دارند که این موضوع باعث جذب بیشتر مشتریان می‌شود. این سایت‌ها به‌راحتی می‌توانند نیاز مشتریان خاص را تامین کنند. از سوی دیگر، افزایش اعتماد مردم به سیستم‌های پرداخت آنلاین، یکی دیگر از دلایل رشد این سایت‌ها به‌شمار می‌آید.
درحالی‌که خرید آنلاین طلا بسیاری از مزایا را برای مشتریان به همراه دارد اما این روند با خطرات و چالش‌هایی نیز همراه است که ممکن است برای مصرف‌کنندگان مشکلات جدی به وجود آورد. طبق گزارش‌های پلیس فتا، در سال‌های اخیر موارد زیادی از کلاهبرداری‌های اینترنتی در حوزه فروش طلا و جواهرات ثبت شده است. این نوع کلاهبرداری‌ها اغلب با فریب مشتریان به خرید طلا با قیمت‌های بسیار پایین‌تر از قیمت بازار انجام می‌شود. پس از پرداخت وجه، مشتری هیچ محصولی دریافت نمی‌کند و در بسیاری از موارد، سایت کلاهبردار دیگر قابل دسترس نخواهد بود.
توصیه مهم در خرید طلای آنلاین
خرید آنلاین طلا و جواهرات نیازمند وارد کردن اطلاعات حساس مانند شماره‌کارت بانکی، آدرس و شماره تلفن است. این اطلاعات اگر ازسوی هکرها یا مجرمان سایبری سرقت شود، می‌تواند به سرقت هویتی و مشکلات مالی برای مشتریان منجر شود. سایت‌های غیرمعتبر معمولا اقدامات امنیتی کافی برای حفاظت از اطلاعات شخصی کاربران خود انجام نمی‌دهند. مردم باید با کسی معامله کنند که ابتدا پروانه کسب او را در بانک کسب‌وکار ایران به آدرس qr. mojavez. ir مشاهده کنند. اگر اسم، عکس و نشانی فرد در آنجا وجود داشت، آن فرد پروانه کسب دارد و می‌توان نسبتا اعتماد بیشتری به او داشت.
امن طلا بخرید
یکی از بزرگ‌ترین خطرات خرید آنلاین طلا، احتمال مواجهه با کلاهبرداران است. سایت‌های زیادی وجود دارند که خود را به‌عنوان فروشندگان معتبر طلا معرفی می‌کنند اما در واقع هیچ‌گونه محصولی برای فروش ندارند و تنها هدفشان سرقت اطلاعات مالی مشتریان است. در خرید آنلاین طلا، مشتری نمی‌تواند به‌طور مستقیم طلا را مشاهده و از اصالت آن اطمینان حاصل کند. این موضوع به‌ویژه زمانی که مشتریان به‌دنبال خرید طلا به وزن یا عیار خاص هستند، می‌تواند مشکل‌ساز شود. بسیاری از سایت‌ها برای جذب مشتریان، قیمت‌های غیرواقعی و بسیار پایین‌تری را برای طلا پیشنهاد می‌دهند که این امر می‌تواند فریب‌دهنده باشد. پس از پرداخت وجه، محصولاتی که به مشتریان تحویل داده می‌شود، معمولا اصالت لازم را ندارند.
«بهمن آرمان»، اقتصاددان و کارشناس طلا و بورس به «آگاه» می‌گوید: رشد سایت‌های فروش طلای آنلاین در چند سال اخیر به دلایل مختلفی برمی‌گردد. اول از همه، راحتی و دسترسی آسان به این سایت‌هاست. مردم می‌توانند به‌سرعت قیمت‌های مختلف طلا را مقایسه کنند و بدون نیاز به حضور فیزیکی در فروشگاه‌ها، خرید کنند. همچنین، نوسانات قیمت طلا در بازار باعث شده که بسیاری از خریداران به‌دنبال خرید با قیمت پایین‌تر باشند و این امر بسیاری از آنها را به‌سمت سایت‌های آنلاین سوق داده است. از طرف دیگر، گسترش اینترنت و استفاده از گوشی‌های هوشمند باعث شده که این خریدها راحت‌تر از قبل انجام شوند.
او با تاکید بر اینکه رشد سریع سایت‌های فروش طلا به معنای رقابت سالم در بازار نیست، ادامه میدهد: درحالی‌که بسیاری از سایت‌ها رقابت سالمی دارند اما برخی از آنها برای جذب مشتری به استفاده از روش‌های فریب‌دهنده می‌پردازند. یکی از روش‌های رایج، فروش طلا به قیمت‌های بسیار پایین‌تر از بازار است که به نظر می‌رسد مشتریان زیادی را جذب می‌کند اما این قیمت‌ها معمولا جعلی هستند و مشتری پس از خرید متوجه می‌شود که کالای دریافتی با قیمت واقعی بازار تطابق ندارد؛ بنابراین، رقابت در این بازار باید تحت نظارت دقیق‌تری قرار گیرد تا مصرف‌کنندگان از کلاهبرداری‌ها و مشکلاتی مانند این در امان باشند.
آرمان توضیح میدهد: اولین توصیه من این است که همیشه از سایت‌هایی خرید کنند که معتبر و شناخته‌شده باشند. اگر سایت جدیدی را پیدا کرده‌اند، ابتدا باید تحقیق کرده و نظرات کاربران قبلی را بررسی کنند. همچنین، بهتر است قیمت‌ها را با سایت‌های معتبر دیگر مقایسه کنند و درصورتی‌که قیمت‌ها به‌طور غیرمعمولی پایین بود، شک کنند. از طرف دیگر، به‌هیچ‌عنوان نباید اطلاعات شخصی یا مالی خود را در سایت‌هایی که از امنیت کافی برخوردار نیستند، وارد کنند. درنهایت، بهترین راه خرید طلا از سایت‌های دارای نماد اعتماد الکترونیکی و پرداخت امن است.او بر این باور است که برقراری یک سیستم نظارتی قوی و شفاف برای شناسایی سایت‌های غیرمعتبر بسیار پراهمیت است. مهم است که هم مصرف‌کنندگان و هم فروشندگان آموزش‌های لازم را دریافت کنند تا از خطرات احتمالی آگاه شوند. یکی دیگر از اقدامات موثر، اجرای استانداردهای امنیتی و صدور مجوز برای سایت‌های فروش آنلاین است تا از فعالیت‌های کلاهبردارانه جلوگیری شود. به‌علاوه، ایجاد سامانه‌ای برای گزارش‌دهی تخلفات و کلاهبرداری‌ها ازسوی مصرف‌کنندگان می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.
او با تاکید بر اینکه برای جلوگیری از چنین تهدیداتی، ابتدا باید سایت‌های فروش طلا از نظر امنیتی مورد بررسی قرار گیرند، ادامه میدهد: اولین علامت یک سایت امن، استفاده از پروتکل (HTTPS) است که نشان میدهد ارتباطات کاربر با سایت رمزنگاری شده است. علاوه‌براین، بررسی نماد اعتماد الکترونیکی و خواندن نظرات کاربران قبلی می‌تواند کمک‌کننده باشد. همچنین، توصیه می‌شود که از کارت‌های بانکی مجازی برای انجام تراکنش‌ها استفاده کنند تا اطلاعات شخصی‌شان محافظت شود.
آرمان بر این باور است که با رشد این صنعت و افزایش تعداد سایت‌های فروش طلا، نظارت دقیق‌تر و جدی‌تر از سوی نهادهای دولتی و پلیس فتا ضروری است. بسیاری از کلاهبرداری‌ها به‌دلیل فقدان نظارت کافی انجام می‌شود. از طرفی، همکاری بین نهادهای دولتی و شرکت‌های خصوصی فعال در این حوزه می‌تواند به ایجاد استانداردهای امنیتی کمک کند. به‌طورکلی، نیاز به یک سیستم نظارتی قوی برای جلوگیری از فعالیت سایت‌های جعلی و افزایش اعتماد عمومی به این نوع خریدها احساس می‌شود.