آگاه: در چند هفته اخیر، آنچه بر سر اوکراین رفته و تصمیمسازیهای دولتهای غیر برای این کشور سرخط اخبار و تحلیلهای سیاسی بوده است. اوکراین که در یک دهه گذشته با ترغیب و تهدیدهای پنهان و آشکار آمریکا درگیر جنگ با روسیه شد حالا در شرایطی قرار گرفته است که غیر از زمین و منابع ارزشمند طبیعی، آبروی سیاسی خود را هم ازدسترفته میبیند. این اتفاق زمانی روی داد که ولادیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین که زمانی خود را پرچمدار اروپا و آمریکا در خط مقدم مبارزه با روسیه و پوتین میدید حالا در اتاق بیضی کاخ سفید و در حضور خبرنگاران و لنز دوربینها، ازسوی ترامپ، رییسجمهور ایالاتمتحده تمسخر و حتی تهدید میشود و البته نمیتواند کاری از پیش ببرد و آخر سر هم از کاخ سفید اخراج میشود.
آنچه جمعهشب برای زلنسکی روی داد به قدری در سپهر سیاسی جهان غریب بود که صدای بیشتر متحدان اروپایی اوکراین را درآورد و کارشناسان و رسانههای سراسر جهان به تحلیل رفتار ترامپ و چرایی و علل این اتفاق پرداختند. رفتار اخیر ترامپ در برابر زلنسکی و اظهارات او نسبتبه اقدامات و کنشهای کشورهای اروپایی در هفتههای اخیر موجب شده است تا جبهه جدید اروپایی هم در برابر سیاستهای ترامپ شکل بگیرد. این در شرایطی است که به نظر میرسد ترامپ برای کنترل چین و از دور خارجکردن آن رو به سیاست دههها قبل آورده تا آمریکا و روسیه پرچمداران تصمیمگیری و تصمیمسازی جهانی باشند. در این میان حالا اروپا هم باید برای آینده سیاسی خود به فکر چاره باشد و تصمیم بگیرد که آیا میخواهد همچنان زیر بلیت آمریکا به حیات خود ادامه دهد یا بهعنوان مجموعهای از کشورهای توسعهیافته و ثروتمند باید بتواند برای خود تصمیمسازی کند.
آنچه این روزها در عرصه سیاست جهانی به وجود آمده اتفاقاتی محیرالعقول است که شاید تا همین چند سال قبل کسی به فکرش هم خطور نمیکرد اما الان تبدیل به واقعیتهای جهان شدهاند. وضعیتی شکننده در روابط بینالملل به وجود آمده است که هر لحظه امکان دارد با تلنگری بهکلی فروبریزد و البته در این وضعیت کشورهایی میتوانند سربلند بیرون بیایند که یاد گرفته باشند روی پای خود بایستند و در مسیر مقاومت باشند. این روزها شاید زیاد شنیده یا خوانده باشید که هِنری کسینجر، وزیر خارجه اسبق آمریکا زمانی گفته بود: «دشمنی با آمریکا شاید خطرناک باشد اما دوستی با آمریکا مرگبار است.»
همه این اتفاقات در شرایطی روی داده و موجب تعجب سیاستمداران جهان شده که رهبر انقلاب سه سال قبل به وضعیت اوکراین و تسلیم بودن آن در برابر آمریکا اشاره کرده و درباره سرنوشت آن نکاتی را مطرح کرده بودند. حالا همان سخنان و پست منتشرشده در شبکه اجتماعی ایکس مورد توجه قرار گرفته که هیچکس همچون حضرت آیتالله خامنهای نتوانسته است به ماهیت پلید و ذات بدنهاد آمریکا پی ببرد و به همین دلیل است که در کمتر از یکماه قبل فرموده بودند: مذاکره با آمریکا «هوشمندانه، عاقلانه و شرافتمندانه» نیست.
فصل جدید سیاست جهانی
رضا ظریفی ـ دبیر تحریریه
۱۱ اسفند ۱۴۰۳ - ۲۲:۴۷
جهان سیاست در ۴۸ساعت اخیر شاهد صحنهها، اتفاقات و رفتارهایی بوده است که خود بهتنهایی میتواند فصل جدید سیاست جهانی را رقم بزند.