سرمقاله
-
دیپلماسی قدرتمند: سپر نامرئی تأمین منافع ملی
هنوز چند روزی از انتشار خبر گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان نگذشته که شاخص‌های بازار سرمایه و نرخ ارز در ایران با واکنشی مثبت مواجه شدند. این تحول اگرچه گذرا، گواهی آشکار بر این واقعیت است که دیپلماسی به اندازه توپ و تانک، ابزاری کارآمد برای تامین امنیت و منافع ملی است. در جهان امروز که ابزارهای تاثیرگذاری بر روابط بین‌الملل متنوع‌تر و پیچیده‌ترشده، نمی‌توان تنها با تکیه بر قدرت سخت به حفظ منافع ملی اندیشید. دیپلماسی، به‌عنوان «سپر نامرئی» یک کشور، نه‌تنها از تنش‌ها می کاهد، بلکه با ایجاد فرصت‌های اقتصادی و سیاسی بستری برای رشد پایدار فراهم می‌کند.
-
علم بهتر است یا تجربه؟
جمله تاریخی «علم بهتر است یا ثروت» دهه‌هاست که همراه نسل‌های متوالی این سرزمین سر کلاس‌های درس بوده است اما بیش‌وپیش از همه، فرزندان دهه ۶۰ کشور با این عبارت انشا نوشته و سر کلاس نمرات ۲۰ را پایین برگه‌هایشان نشانده‌اند. این درحالی است که در روزگار فعلی باید طور دیگری به این جمله پرداخت و اینطور پرسید که «علم بهتر است یا تجربه؟»
-
نبرد اصلی مسقط دیپلماتیک نیست، رسانه‌ای است
معجزه‌ای رخ نخواهد داد!
جمهوری‌اسلامی ایران، پس از ماه‌ها فضاسازی رسانه‌ای غرب و تلاش و تهدید واشنگتن برای تحمیل مدل دلخواه خود، موفق شد سه اصل کلیدی را در دور جدید مذاکرات تثبیت کند: نخست، مذاکره فقط درباره مسئله هسته‌ای است؛ دوم غیرمستقیم‌بودن مذاکرات و سوم تعیین محل آن در مسقط عمان.
-
درآمدی بر یک تصمیم راهبردی
چندسالی است که رهبر انقلاب در آستانه سال نو شمسی و بر اساس دغدغه‌های موجود در نظام اسلامی یا نیازهای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جامعه نامی را برای سال جدید برمی‌گزینند و در زمانی که دل‌ها بیشتر از هر زمانی متوجه است (هنگامه تحویل سال)، از یکایک مردم و مسئولین می‌خواهند به این نام‌گذاری و عمل به درون مایه آن پایبند باشند.
-
بازگشت به اصل بنیادین منافع ملی
در میانه طوفان‌های اقتصادی و امواج خروشان گرانی، آنچه بیش از هرچیز خودنمایی می‌کند، سکوت نجیبانه مردمی است که همچنان پای انقلاب و نظام ایستاده‌اند. این سکوت اما نه از رضایت، که از تحمل و وفاداری است. مردم ایران، با وجود تحمل فشارهای معیشتی بی‌سابقه، ترجیح می‌دهند به جای فریاد، آستین همت را بالا بزنند و با صبری ستودنی، امید را در دل زنده نگه دارند. اینجا اما پرسشی جدی مطرح است: آیا این وفاداری و سکوت، بهانه‌ای برای سهل‌انگاری یا انفعال مسئولان نخواهد شد؟ پاسخ روشن است: نجابت مردم نباید پرده‌ایی بر کاستی‌های مدیریتی باشد، بلکه باید زنگ خطری برای بازاندیشی در شیوه‌های حکمرانی و اولویت‌بندی منافع ملی باشد.
-
روزگار ناترازی و دردسرهای عجیبش
هنوز حال‌وهوای نوروز و تعطیلات در بین عامه مردم به پایان نرسیده است که آغاز قطعی برق در برخی شهرهای کشور در اخبار منتشرشده مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از مردم می‌پرسند که مگر می‌شود هنوز به تابستان نرسیده، شاهد قطعی برق باشیم؟
-
فرهنگ‌سازی اولویت نادیده گرفته شده
فرهنگ به‌عنوان مجموعه‌ای از باورها، ارزش‌ها، آداب‌ورسوم و رفتارهای مشترک در یک جامعه، نقش اساسی در شکل‌گیری هویت ملی و پیشرفت همه‌جانبه یک کشور ایفا می‌کند.
-
قدرت واقعی در اراده مردم است
در دور دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، ایران و بسیاری از کشورهای جهان با یکی از چالش‌برانگیزترین دوره‌های روابط خارجی خود مواجه هستند و در روزهای اخیر شاهد تهدیدات گوناگون ازسوی مقامات آمریکایی علیه کشورمان هستیم، از تهدید به تحریم‌های ثانویه گرفته تا تشدید تحریم‌های که برای هر کشوری فلج‌کننده است، اوج‌گیری تهدید به تهاجم نظامی که با هدف تحت فشار قراردادن ایران طراحی شده‌اند، نه‌تنها نتوانستند اراده ملی را تضعیف کنند، بلکه بار دیگر بر نقش محوری مردم ایران در تعیین سرنوشت کشور تاکید دارند.
-
سرمایه‌گذاری برای تولید؛ تجلی عقلانیت مومنانه در برابر استیصال تکنوکراتیک
در مواجهه با برخی تحلیل‌های رایج اقتصادی که از رهگذر شاخص‌های آمارمحور و گزارش‌های تکنوکراتیک به نتایج بدبینانه‌ای درباره امکان سرمایه‌گذاری در تولید در ایران می‌رسند، نیازمند بازتعریف جایگاه عقلانیت در گفتمان انقلاب اسلامی هستیم. نگاه غالب در این تحلیل‌ها بر مبنای برآیندی از نارسایی‌ها، ناکارآمدی‌ها و اختلالات زیرساختی بنا شده است. این نگاه، بدون درک عمیق از ظرفیت‌های بنیادین ملت ایران، عملا به پذیرش وضع موجود به‌مثابه وضع مطلوب می‌انجامد و چشم‌انداز تحول را به روی جامعه می‌بندد.
-
نقشی که روی سنگ ترسیم نشد
رهبر انقلاب در تاریخ ۲۱اردیبهشت سال ۱۴۰۱ در دیدار معلمان فرمودند: «مخاطبین شما معلمان در بهترین سن تاثیرپذیری و تربیت‌پذیری هستند؛ مخاطبین شما کسانی هستند که آنچه را شما یادشان می‌دهید تا آخر عمر فراموش نمی‌کنند؛ این خیلی مهم است.
-
فرهنگ بلاگری تهدیدی برای گفتمان انقلاب!
«مقاومت شکست خورد!»، «حزب‌الله تمام شد!»، «وعده صادق نمایشی بود!» و «عملیات عین‌الاسد فیک بود»؛ از اینگونه جملات تا تندترین اظهارنظرها علیه مجلس به‌دلیل اعتماد به کابینه پیشنهادی دولت و همکاری با نهادهای اجرایی، این روزها در برخی محافل و ازسوی افرادی با ادعای انقلابی‌گری، مطرح می‌شود و البته واکنش رهبر انقلاب را در پی داشته است.
-
تکلیف کاملا روشن است
یکی از دیدارهای مهم و قابل‌توجه رهبر انقلاب در طول سه دهه گذشته حضور در جمع دانشجویان و گوش فرادادن به نکات و مطالب آنهاست. این رویه‌ای است که حتی در دوره محدودیت‌های کرونایی هم به‌صورت برخط برگزار شد. سبک و سیاق این دیدارها به این صورت بوده است که دانشجویان به نمایندگی تعدادی را برمی‌گزیدند و آنها در برابر رهبر انقلاب به ایراد سخنرانی و بیان نکات می‌پرداختند و پس از آن رهبر انقلاب پیرامون نکات مطروحه یا با محوریت مطالب جدید مواردی را مطرح می‌کردند.
-
حل بحران در انتظار یک تصمیم
نظام آموزشی هر کشوری نقشی حیاتی در شکل‌دهی آینده جامعه ایفا می‌کند. در ایران، کنکور سراسری به‌عنوان مهم‌ترین ابزار گزینش دانشجویان، سال‌هاست موضوع بحث‌های فراوانی بوده است.
-
آسیب‌شناسی مضر
سالیان سال، در باور عوام و حتی در گفته‌های متخصصان و کارشناسان جامعه‌شناسی، مردم ایران از نظر فرهنگی، به‌عنوان آسیب‌شناسی، به حجمی از بی‌اخلاقی‌ها و بداخلاقی‌ها متهم شده‌اند و فرهنگ ایشان را چنان یاد کرده‌اند که گویا این مردم عزیز، نقطه قوتی ندارند و به‌کلی عقب‌مانده و جا مانده‌اند. از آن‌سو، مردم دیگر کشورها، چنان خوب و به‌به و چه‌چه‌اند که باید آنان را روی سر، گذاشت و حلوا حلوا کرد و نشان مردم ایرانی داد که ببینید در دنیا چه خبر است! یاد بگیرید که چنین باشید و چنان کنید.
-
راه را ایمن برانیم
هفته گذشته پیش‌فروش بلیت قطارهای نوروزی به‌صورت اینترنتی انجام و در چند دقیقه تمام ظرفیت فروش آن به پایان رسید. براساس آنچه مدیرعامل راه‌آهن اعلام کرد ۳۲میلیون درخواست خرید بلیت ثبت شد که از این تعداد تنها ۲/۲میلیون نفر موفق به تهیه بلیت اینترنتی شدند.
-
موج رسانه‌ای ترامپ و بازی تحکم‌آمیز مذاکره با ایران
از زمان بازگشت دونالد ترامپ به صحنه سیاست و تلاش برای احیای نفوذ خود در دور دوم ریاست‌جمهوری، یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی او، ایجاد جَو رسانه‌ای حول مسئله ایران بوده است.
-
دقیقا کجاییم؟
روزگاری نه چندان دور، تلویزیون تنها دو شبکه داشت؛ برنامه‌های این دو شبکه از حدود ساعات ۴ و ۵ شروع می‌شد و حداکثر تا ۱۰ و ۱۱ شب ادامه داشت و بعد برفک بر صفحه نقش می‌بست. با توسعه همه‌جانبه همه موارد زندگی و تکنولوژی مسیرهای متفاوتی را تجربه کردیم، ویدیو، ماهواره، دستگاه‌های پخش لوح فشرده (سی‌دی و دی‌وی‌دی) و حالا درگیر سکوهای پخش نمایش خانگی هستیم.
-
فراروایت یک قاب تاریخی
در کتاب «فراروایت و ارباب حلقه‌ها» منتشر شده در نشر اطراف می‌خوانیم: «فراروایت روایتی است خودارجاع. اگر روایتی توجه خواننده را به اینکه دارد یک داستان می‌خواند، جلب کند یا به عمل آفرینش داستان اشاره کند، متنی فراروایی به وجود می‌آید.
-
مهربان باشیم!
اسلام به عنوان یک دین جامع، همواره بر مهربانی، رحمت و همدلی تاکید فراوانی داشته است. این تاکید در ماه مبارک رمضان، باتوجه‌به فضیلت‌های ویژه این ماه، شدت بیشتری می‌یابد. قرآن کریم مهربانی را از صفات الهی می‌داند و انسان‌ها را به الگوگیری از آن فرامی‌خواند: «وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَیٰ وَالْیَتَامَیٰ وَالْمَسَاکِینِ» (نساء:۳۶) (خدا را بپرستید و چیزی را شریک او قرار ندهید و به پدر و مادر و خویشاوندان و یتیمان و بینوایان نیکی کنید.)
-
عصر رسانه ضدفرهنگ
برای مقابله با فعالیت‌های ضدفرهنگی در عصر رسانه‌های نوین و دسترسی‌های گسترده، باید اقدامات متنوع و عمیقی انجام داد. ابتدا باید هویت فرهنگی و ملی را از طریق سیستم‌های آموزشی، رسانه‌ها و برنامه‌های عمومی تقویت کرد.
-
جهان در گذار: چالش‌های نظم نوین و جایگاه ایران
در شرایطی که جهان شاهد بازتعریف نظم بین‌المللی و تغییر موازنه قدرت میان بازیگران اصلی است، ایران به‌عنوان کشوری با موقعیت ژئوپلیتیک حساس و تاثیرگذار در غرب آسیا، نیازمند تدوین یک استراتژی هوشمندانه، انعطاف‌پذیر و اصولی در عرصه سیاست خارجی است. تحولات اخیر، از نزدیکی دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین تا تشدید تنش میان آمریکا و اوکراین با حمایت اروپا از کی‌یف، همگی نشان‌دهنده بستر متلاطمی است که ایران باید با درایت از آن عبور کند. اگرچه روی‌کارآمدن مجدد ترامپ می‌تواند به تشدید فشارهای آمریکا بر ایران منجر شود اما در دل این چالش‌ها، فرصت‌هایی نهفته است که با اتکا به دیپلماسی فعال و چندجانبه‌گرایی می‌تواند راهبرد ملی ایران را تقویت کند.
-
فصل جدید سیاست جهانی
جهان سیاست در ۴۸ساعت اخیر شاهد صحنه‌ها، اتفاقات و رفتارهایی بوده است که خود به‌تنهایی می‌تواند فصل جدید سیاست جهانی را رقم بزند.
-
سند امت‌سازی اسلامی
برای معرفی مجموعه‌ها و گروه‌های انسانی از لغات و عبارات مختلفی استفاده می‌شود؛ لغاتی همچون قوم، قبیله، عشیره، جامعه، طایفه، ملت و امت. هر کدام از این موارد به جنبه‌ای از این مجموعه‌های بشری و انسانی دلالت می‌کند. به عنوان مثال جامعه به گروه‌های انسانی می‌گویند مشروط بر این که دارای تعامل انسانی پایدار باشند که از نظر سرزمینی، حاکمیت یا انتظارات فرهنگی با هم وجه اشتراک دارند. یا در تعریف قوم تصریح می‌کنند که مجموعه‌ای از انسان‌ها با برخی ارتباطات قوام یافته که البته بیشتر آنها ارتباطات خونی است کنار هم شکل گرفته‌اند. عشیره هم با نزدیکی معنایی به قوم بر افرادی اطلاق می‌شود که با هم ارتباطات خونی و نژادی دارند. به‌هرحال اینگونه مفاهیم ریشه در ابعاد جغرافیایی، روابط خونی و نژادی دارد.
-
جوانی جمعیت چالش‌ها و فرصت‌ها
جمعیت جوان ایران همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های ملی این کشور شناخته می‌شد. در دهه‌های اخیر، ایران تجربه گذار جمعیتی چشمگیری را پشت سر گذاشته است؛ از رشد سریع جمعیت در دهه‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ تا کاهش نرخ باروری به زیر سطح جایگزینی (حدود ۷/۱فرزند برای هر زن) در سال‌های اخیر.
-
مقاومت در نسل آینده
فرهنگ مقاومت در تعلیم و تربیت نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند و تاثیرات عمیقی بر رشد فردی و اجتماعی افراد دارد.
-
-
حالمان را خوب کنیم
این روزها اگر خانواده‌هایی بتوانند دور هم جمع شوند تا صله‌رحمی انجام شود و دیدارها تازه، معمولا با حسرت از چند سال قبل و ایام جوانی و نوجوانی خود یاد می‌کنند. گویی که همه دوست دارند به‌نوعی در خاطرات خود زندگی کنند. این روزها همه نوستالژی‌باز شده‌اند.
-
پیروز بی سلاح
هفتم اکتبر و زمانی که عملیات طوفان الاقصی آغاز شد، همه‌چیز برای یک فضاسازی و پروپاگاندای عظیم صهیونیستی - آمریکایی آماده بود. خبرسازی‌هایی مثل قطع سر نوزادان صهیونیست یا تجاوز به زنان صهیونیست، موجی از همدلی با صهیونیست‌ها را در میان برخی کشورهای جهان ایجاد کرد اما حماس نه بیانیه تکذیب صادر کرد و نه روبه‌روی دوربین درباره این شایعات سخن گفت. درحالی‌که رسانه‌های حامی رژیم اشغالگر هر شب حامیان فلسطین را روی آنتن می‌آورد و از آنها استنطاق می‌کرد که آیا حمله ۷اکتبر را محکوم می‌کنند یا خیر؟
-
سرنوشت قابل پیش‌بینی چنگیز قرن ۲۱
«همچنان که آسمان بیش از یک خدا ندارد، زمین نیز بیش از یک خدا ندارد و آن خدا هم منم: چنگیزخان.»
-
امنیت فرهنگی
تامین آرامش مردم در حوزه فرهنگ یکی از ضروری‌ترین نیازهای هر جامعه است، زیرا فرهنگ به‌عنوان بستر اصلی هویت، ارزش‌ها و باورهای یک جامعه، نقش تعیین‌کننده‌ای در ایجاد احساس امنیت و آرامش روانی و اجتماعی افراد دارد.