آگاه: عراقچی در مراسم بزرگداشت نوروز ۱۴۰۴ این را هم گفت که ایران قبلاً در قالب برجام مجموعه تدابیر داوطلبانه‌ای را برای اطمینان‌بخشی در مورد ماهیت برنامه هسته‌ای خود اتخاذ کرد، اما این آمریکا بود که به‌صورت یکجانبه از آن توافق خارج شد. اکنون ایران با برخورداری از آن تجربه، حاضر است بر اساس منطق اعتمادسازی به ازای رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، گفت‌وگو در مورد برنامه هسته‌ای خود و رفع تحریم‌ها را پی‌گیرد.
روایتی از جزئیات پاسخ رهبر انقلاب به ترامپ
علاوه بر او، سرلشکر پاسدار محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح هم یکشنبه ۱۷ فروردین ماه در جمع فرماندهان، مدیران و کارکنان ستاد کل نیروهای مسلح و قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء، به موضوع مذاکرات پرداخت و روایتی از جزئیات پاسخ رهبر انقلاب به نامه رئیس دولت آمریکا ارائه کرد و با تاکید براینکه مذاکره مستقیم نخواهیم کرد، اما مذاکره غیرمستقیم ایرادی ندارد، تصریح کرد: شما بدقول‌ترین و بدعهدترین طرف در مذاکرات گذشته بودید و لذا هیچ اعتمادی به شما وجود ندارد. تدابیر ایشان بر این مبنا بود که ما آغازگر جنگ نیستیم؛ هرگونه تهدید را با تمام قوا پاسخ خواهیم داد؛ به دنبال آرامش در منطقه هستیم؛ در مسئله هسته‌ای به دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم و نیازهای ملت خودمان را در هسته‌ای دنبال می‌کنیم؛ مذاکره مستقیم نخواهیم کرد، اما مذاکره غیرمستقیم ایرادی ندارد؛ شما بدقول‌ترین و بدعهدترین طرف در مذاکرات گذشته بودید و لذا هیچ اعتمادی به شما وجود ندارد.
این پاسخ معقول و بسیار حکیمانه به این جهت است که هم مردم ما و هم مردم جهان بدانند که راهبرد جمهوری اسلامی ایران، دفاع از منافع خود و پیشرفت و حرکت به سمت افق‌های ترسیم شده است. جمهوری اسلامی ایران جنگ طلب نیست، اما قلدری و زورگویی را نمی‌پذیرد و در مقابل آن ایستادگی خواهد کرد.
البته فقط دو مسئول کشوری و لشکری نبودند که به تازگی درباره درخواست اخیر رئیس جمهور آمریکا برای مذاکره با جمهوری اسلامی ایران موضع گیری کرده بودند، چرا که مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری هم ۱۰ فروردین ماه در جلسه هیات دولت با اشاره به اینکه پاسخ جمهوری اسلامی ایران به نامه رئیس جمهور آمریکا، از طریق کشور عمان به دست آنها رسیده است، گفت: در این پاسخ اگر چه موضوع مذاکره مستقیم میان دو طرف رد شده، اما عنوان شده مسیر مذاکره غیرمستقیم باز است.
مذاکره با آمریکا از نگاه رهبری
ایران هیچگاه زیر میز مذاکره نزده و نخواهد زد اما طرف مقابل (آمریکایی‌ها و غرب) بارها خلف وعده کرده‌اند و نمونه اخیر آن برجام و خروج ترامپ از برنامه جامع اقدام مشترک بود، این درحالی است که رهبر انقلاب از زمان شروع مذاکرات در عصر دولت تدبیر و امید بارها مواضع شان را به صراحت پیرامون مذاکرات بیان کرده بودند. ایشان در یک سخنرانی در سال ۹۴ فرموده بودند: « [درباره مذاکره با آمریکا] جداً دغدغه دارم؛ این دغدغه ناشی از آن است که طرف مقابل به‌شدت اهل فریب و دروغ و نقض‌عهد و حرکت در خلاف جهت صحیح است؛ طرف مقابل این‌جوری است. یک نمونه‌اش در همین قضیه اتفاق افتاد؛ بعد از آنکه که مذاکره‌کنندگان ما مذاکره‌شان تمام شد، بعد از چند ساعت بیانیه کاخ سفید منتشر شد در تبیین مذاکرات. این بیانیه‌ای که آنها منتشر کردند که اسمش را می‌گذارند «فکت‌شیت» در اغلب موارد خلاف واقع است؛ یعنی روایتی که اینها دارند از مذاکرات و از تفاهم‌هایی که انجام گرفته است می‌کنند، یک روایت مخدوش و غلط و خلاف واقع است. من البته هیچ‌وقت نسبت به مذاکره با آمریکا خوش‌بین نبودم. نه از باب یک توهم بلکه از باب تجربه؛ تجربه کردیم. حالا اگر یک روزی ما که در آن روز قاعدتاً نخواهیم بود شماها ان‌شاءالله در جریان حوادث و جزئیات و یادداشت‌ها و نوشته‌های این روزها قرار بگیرید، خواهید دید که این تجربه ما از کجا حاصل شده؛ تجربه کردیم.»
از آن دوره تا مقطع فعلی دو دولت دیگر در ایران روی کار آمده‌اند (دولت شهید جمهور و دولت چهاردهم) باز در هر دوره پالس‌هایی مبنی بر نشست و برخواست آمریکایی‌ها با ایرانی‌ها دریافت می‌شد تا سرانجام ترامپ دوباره به کاخ سفید بازگشت و نامه‌ای را از واشنگتن برای شخص اول در ایران فرستاد. پاسخ او صریح و سریع داده شد، مذاکره با دولت آمریکا عاقلانه، شرافتمندانه و هوشمندانه نیست. قطعاً باید حق را به نظام جمهوری اسلامی داد؛ نمی‌توان سیاست و راهبردی دولتی که فقط به دنبال فشار حداکثری و تحریم دولت و ملت ما است و به‌خصوص سردار دل‌ها «حاج قاسم» را از ما گرفت را نادیده گرفت و به راحتی از کنارآن گذشت و با او پای میز مذاکره نشست. با این حال بهترین تصمیم ایران، مذاکره غیرمستقیم با آنهاست. اگر هم حرفی برای گفتن داشته باشند که بسیاربعید است، در مذاکرات غیرمستقیم منتقل خواهند کرد.
احمد راستینه، نماینده مجلس در این باره می‌گوید: ترامپ عزمش را جزم کرده تا تمام شعارهای دروغین نظام لیبرال دموکراسی را به چالش بکشاند. امروز دیگر حتی برای روشنفکرهایی که سنگ آمریکا را به سینه می‌زدند روشن شده که آمریکا به هیچ معاهده بین‌المللی پایبند نیست و آمریکا برخلاف همه دروغ‌هایی که در صحنه دیپلماسی به افکار عمومی جهان ارائه می‌دهد در برابر معاهدات بین‌المللی بزرگ‌ترین عهدشکن و بزرگ‌ترین ناقض معاهدات بین‌المللی است. بالاخره موضوع مذاکرات غیرمستقیم می‌تواند مقدمه‌ای برای دریافت مطالبات و امتیازات آنها باشد، ضمن آنکه سنجه و شاقولی برای راستی آزمایی تعهد و عملگرایی طرف مقابل و اعتقاد واقعی به مذاکره برای حل و فصل مسایل و مشکلات ارزیابی می‌شود.