آگاه: این فیلم در جدول اکران نوروزی حضور دارد و در حال حاضر برای مخاطب عمومی و علاقهمند به سینمای ژانر ورزش روی پرده نقرهای میرود. در همین راستا با عطا پناهی، تهیهکننده فیلم گفتوگو کردهایم تا درباره این اثر نو در سینمای ایران بیشتر بدانیم.
ایده اولیه فیلم از کجا آمد؟ پیشنهاد ازسوی سازمان اوج بود؟
حدود دو سال پیش، ایده اولیه فیلم در استودیو بادبان مطرح شد. ایده را به طرحی اولیه تبدیل کردم و آن را به جاهای مختلفی بردم. یکی از آنها سازمان اوج بود که با آغوش باز از طرح استقبال کرد. در نهایت وارد فاز تدوین فیلمنامه شدیم. من پیش از آن کارهای کوتاهی از علی ثقفی دیده بودم و از سابقه مستندسازی ورزشی او اطلاع داشتم؛ بنابراین به سراغ او برای کارگردانی و نویسندگی اثر رفتم. علی ثقفی فیلمنامه را نوشت و بارها و بارها آن را بازنویسی کردیم و نسخ زیادی خروجی از فیلمنامه داشتیم. در نهایت به نسخه مطلوبی از فیلمنامه رسیدیم. در این مرحله قرارداد تولید بسته شد و مراحل تولید فیلم آغاز شد.
با توجه به اینکه برخی گفتند چهره مرحوم پرویز دهداری واقعی نبود آیا هماهنگ کرده بودید با افرادی که در فیلم بودند؟ مثلا دختر پرویز دهداری یا بقیه فوتبالیستها که بعد از اکران فیلم در این باره گله داشتند؟
پژوهش مفصلی برای ساخت اثر انجام شده بود؛ از تحقیق مروری و کتابخانهای گرفته تا مطالعه جزء به جزء تمام مجلات و روزنامههای مرتبط با وقایع و اتفاقات فیلم و علاوهبر آن نیز، ساعتها مصاحبه و گفتوگو با فوتبالیستهای پیشکسوت و شاگردهای مرحوم پرویز دهداری و همدورهایهای او انجام شده است. همچنین از حضور و اطلاعات دختر مرحوم پرویز دهداری، شیدا دهداری نیز بیبهره نبودیم اما طبیعی است که به نفع درام و برای جذابیت قصه در بعضی از صحنهها و سکانسها تغییراتی دادیم. بههرحال فیلم مستند نیست و سینمای داستانی است با این حال تلاش بر این بوده است که به واقعیت و اصل وقایع پایبند و وفادار باشیم. بسیاری از افراد در این حوزه از جمله فوتبالیستهای پیشکسوت بهعنوان مثال جواد زرینچه آمدند، فیلم را تماشا کردند و به اتفاق فیلم را پسندیدند و به قول خودشان، خاطرات آن دوران برایشان زنده شد. با اینحال دوستانی هم بودند که معترض بودند و آنطور که من از مصاحبهشان برداشت کردم، یا فیلم را ندیدهاند یا در ایران نیستند و نمیتوانند فیلم را تماشا کنند. بههرحال من از همین فرصت استفاده میکنم تا از آنها دعوت کنم در هر زمانی که دوست داشتند به همراه دوستان و نزدیکانشان بیایند و فیلم را ببینند و من فکر میکنم بعد از آن نظرشان درباره فیلم تغییر میکند.
دوستانی که انتقاد یا گله داشتند در جریان تولید و مصاحبههایی که اشاره کردید دخیل بودند؟
من نمیخواهم نام کسی را بیاورم اما در مرحله پژوهشی تولید کار، علی ثقفی ارتباط گستردهای با افراد مربوط و بازیکنان گرفت که برخی یا در ایران نبودند یا علاقهای به همکاری و همراهی نشان ندادند.
آقای عابدزاده چطور؟ او فیلم را دیده است؟
ایشان هنوز فیلم را ندیدهاند به این دلیل که در ایران نیستند و من خیلی دوست دارم که هرچه زودتر شرایطی فراهم شود که ایشان فیلم را ببینند و نظرشان را بگویند. با اینحال، گویا برای آقای عابدزاده روایت کردهاند که قرار است برای بازی در فیلم از ایشان دعوت شود، درحالیکه ما جایی چنین چیزی را نگفتهایم. بااینحال پژوهشی که درباره شخصیت ایشان انجام شده قابل استناد و بر مبنای واقعیت است و احترام و علاقه منتقدان و فوتبالدوستان نسبت به شخصیت آقای عابدزاده در فیلم نیز، گواه آن هست.
فیلم رویکردهای همهجانبهای به موضوع داشت؛ مثلا نگاه دفاع مقدسی، ملیگرایی و ... آیا همه این ابعاد در ایده اولیه مطرح بودند یا آنکه با پیشنهاد سازمان سینمایی اوج به فیلم اضافه شدند؟
اساس و طرح اولیه فیلم کاملا بر مبنای ایده خود ما یعنی من و علی ثقفی بود. ازسوی سازمان سینمایی اوج هیچ اعمال فشار و دخل و تصرفی نبود و هر آنچه اتفاق افتاد همکاری و همراهی و همفکری بود.
با توجه به تماتیک ورزشی فیلم و اینکه مخاطب خاص خودش را دارد و با این حال برای مخاطب عام نیز میتواند جذاب باشد، آیا ویژگی یا رویکرد خاصی در بعد فنی و پرداخت موضوع و شخصیتها در فیلم مدنظر داشتید؟
از طرفی کاراکتر پرویز دهداری به حد کافی پتانسیل و قابلیت آن را دارد که مخاطب را جذب کند و به دنبال خود در قصه جلو ببرد. دهداری شخصیت سینمایی جذابی است؛ آدمی است که برای اصولش میجنگد، عاشق وطنش است و برای سربلندی وطنش از هیچ کاری فروگذار نمیکند و مولفههای دیگر، مثل نوع ارتباطش با خانواده و شاگردانش و بسیاری ویژگیهای جالب و جذاب دیگر. مجموع همه اینها به خلق یک شخصیت جذاب منتج شد که با بازی درخشان آقای سعید پورصمیمی در سینمای ایران ماندگار شد.
به لحاظ فنی و تکنولوژیکال چطور؟ نقطه عطف یا دستاوردی در تولید اثر وجود داشت؟
در موضوع فیلمبرداری کار خاص و متفاوتی رقم خورد، بهخصوص در یکسوم نهایی فیلم با خلاقیت وحید ابراهیمی که صحنههای بسیار خوبی به تصویر کشید. همچنین، هادی اسلامی که در جلوههای ویژه بصری نامزد دریافت سیمرغ شد و اتفاق جدیدی را در فیلم رقم زد. همینطور موسیقی و آهنگسازی فیلم، طراحی صحنه و لباس و گریمهای باورپذیری که در اثر بود کاملا در خدمت فیلم بود و درنهایت مجموع اینها به رقم خوردن اتفاقی جدید در سینمای ژانر ورزش و در مجموع در سینمای ایران منتهی شد.
برخورد و بازخورد مخاطب عمومی با شما بعد از اکران عمومی فیلم چطور بود؟
در جشنواره فیلم فجر ما موفق شدیم تا حد خوبی نبض مخاطب را پیدا کنیم. تماشاگران فیلم و منتقدان خیلی به ما لطف داشتند و نظرات مثبتی به فیلم داشتند. این موضوع تا حدی خیال ما را برای اکران عمومی و مردمی فیلم راحت کرد که مخاطب عمومی سینما نیز فیلم را دوست خواهد داشت. بهزودی نیز فیلم به اکران آنلاین خواهد رسید و این برای ما موجب خوشحالی است، از این جهت که مردم خوب شهرستانها که دسترسی به امکانات سینمایی مطلوب یا سانس مورد نظرشان نداشتند، این فرصت را داشته باشند تا فیلم را ببینند.
برای روشن شدن ابعاد موضوع برای مخاطب و اینکه از حواشی و شایعات جلوگیری شود میپرسم، ماجرای شکایت و ادعای سرقت ادبی به چه نتیجهای رسیده است؟
وکیل سازمان اوج از مسیر قانونی پیگیر این موضوع هستند.