۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۱۲:۵۷

لیلی معرفی - خبرنگار اجتماعی: پدیده سگ‌گردانی و نگهداری سگ در فضای عمومی و شهری معضلی است که هنوز هیچ اقدام موثری برایش انجام نشده است. صاحبان سگ‌ها به هنگام پیاده‌روی از هر نژاد و هر سایزی قلاده سگ‌ها را باز می‌کنند و در اعتراض دیگران به این کار واکنش شدید نشان داده و تهدید می‌کنند. آنان حتی از پلیس نمی‌ترسند و به کار خود ادامه می‌دهند. اگر هم شاکی شوید، انگ بی‌فرهنگی را به شما می‌چسبانند. اینکه از کدام بازار تجارت سیاه این سگ‌ها را خریداری کرده یا می‌خواهند سبک زندگی غربی‌ها را کپی کنند هم به کنار. حداقل به حقوق شهروندی دیگران احترام بگذارند. در این گزارش به چرایی راهیابی سگ‌ها به خانه‌های ایرانی و قوانین تصویب‌شده در کشور درباره این موضع می‌پردازیم.

آگاه: در کنار برخورد نکردن جدی با پدیده سگ‌گردانی و نگهداری سگ در فضای عمومی و شهری، تبلیغات نقش موثری در افزایش این ناهنجاری داشته است. از یک‌سو، عدم تبلیغات صحیح برای آگاهی‌بخشی و ترویج عواقب آن و از سویی دیگر، علنی بودن تبلیغات مربوط به خرید و فروش و خدمات مربوط به این حیوان مواردی هستند که باعث ترویج این فرهنگ غلط شده است. درواقع تبلیغات یک نقش اساسی را ایفا می‌کند و تاثیرگذاری بسیار بالایی در بازدارندگی و حتی اقبال عمومی دارد. آنطور که مشخص است در نظام حقوقی کشور، قانون مشخصی برای حفاظت از امنیت و بهداشت عمومی در مقابل پدیده نگهداری از حیوانات تدوین نشده‌ است.

در اردیبهشت ۱۳۹۰ بود که برخورد با سگ‌گردانی به مجلس شورای اسلامی کشیده شد و نمایندگان به‌دنبال طرحی برای ممنوعیت داشتن سگ و جریمه صاحبان این حیوان بودند. در بهمن ۱۳۹۷ نیز رییس وقت پلیس تهران اعلام کرد که با هماهنگی دادستان تهران هرگونه سگ‌گردانی داخل شهر تهران، معابر و پارک‌ها ممنوع است و با صاحبان سگ و خودروهای حامل سگ برخورد می‌شود. درنهایت مصوبه اخیر شورای شهر تهران برای طرح «جداسازی محل گردش حیوانات خانگی از محل بازی کودکان در بوستان‌های شهر تهران» نیز تنها بخشی از این مسئله را مورد بررسی قرار داد و سگ‌گردانی در بقیه اماکن عمومی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت؛ بنابراین نیاز است که درخصوص خرید و فروش «سگ»، نگهداری و گرداندن آن در سطح شهر، قوانین مشخصی درنظر گرفته شود تا همه این ابهامات را برطرف سازد.مطالبه قریب‌به‌اتفاق جامعه مقابله جدی با سگ‌گردانی‌هایی است که هم ناقل بیماری‌های زیادی هستند، هم چهره شهر را زشت  و هم حقوق مردم را در زمینه‌های متعدد نقض کرده‌اند. متاسفانه باید نوشت که سهل‌انگاری با این مطالبه به‌حق مردمی باعث شده ‌است که دیگر معدود سگ‌گردان‌ها با سگ‌های خود هم چهره شهر را عوض کنند، هم به گسترش بیماری‌ها دامن بزنند و هم با ریشخند، نقض حقوق عامه کنند.

خرید و فروش «سگ» آزاد، گرداندنش ممنوع!

سگ‌ها آزادانه خرید و فروش می‌شوند و در بازارهای مخصوص به خود و حتی شبکه‌های اجتماعی معامله می‌شوند. در چنین شرایطی مسئله ممنوعیت سگ‌گردانی آنها مطرح می‌شود که عده‌ای نسبت‌به آن معترض هستند. «حامد سلیمی»، فعال حقوق حیوانات نیز در این‌باره به خبرنگار «آگاه» می‌گوید: «درحال‌حاضر قانونی برای ممنوعیت سگ‌گردانی وجود ندارد و خرید و فروش این سگ‌ها به‌راحتی و آزادانه انجام می‌شود، آن وقت چطور می‌توان از صاحبان سگ‌ها انتظار داشت که آنها را به بیرون از خانه نیاورند؟» او ادامه می‌دهد: «در پایتخت و کلانشهرها، بازار مخصوص خرید و فروش سگ داریم، شما هر سگ از هر نژادی که بخواهید را می‌توانید به‌راحتی آب خوردن، خریداری کنید. حتی سگ‌های وارداتی که ارز زیادی را از کشور خارج می‌کند نیز به‌راحتی معامله می‌شوند.» این فعال حقوق حیوانات می‌گوید: «درحال‌حاضر دنیا به این سمت می‌رود که خرید و فروش سگ‌ها را ممنوع کند، من هم با این موضوع موافق هستم، زیرا که در این صورت پرورش سگ‌ها به قصد تجارت ممنوع خواهد شد و سگ‌های خارجی که گاهی قیمت آنها به ۴۰میلیون تومان می‌رسد نیز وارد کشور نمی‌شود. در این شرایط اگر کسی قصد نگهداری از سگی را داشت می‌تواند به پناهگاه حیوانات مراجعه کند و یکی از آنها را به خانه ببرد! اما وقتی مسئولان، منشأ اصلی این مسئله را رها کرده‌اند، چطور می‌توانند درباره ممنوعیت سگ‌گردانی صحبت کنند؟» او به حقوق حیوانات و آسیب‌هایی که متوجه آن‌ها می‌شود نیز اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد: «گاهی شاهد آن هستیم که سگ بزرگی را در آپارتمان ۴۰متری نگهداری می‌کنند و توجهی به سلامت حیوان نمی‌کنند. یا دمای شهری که سگ را در آنجا نگه می‌دارند برای حیوان مناسب نیست اما به این مسائل اهمیت نمی‌دهند و گاهی به‌دلیل پز دادن و به‌اصطلاح باکلاس نشان دادن خود، حیوان را آزار می‌دهند و هیچ‌کس هم نیست که از حقوق آنها دفاع کند!»

تقلید نصفه و نیمه از غرب!

در همین رابطه مهرداد احمدی، آگاه مسائل اجتماعی می‌گوید: «یکی از موارد حقوق شهروندی که ارتباط مستقیم با امنیت شهروندی و آسایش افراد جامعه دارد، مسئله سگ‌گردانی است که در سال‌های اخیر به یک معضل شهری تبدیل شده و بارها آسیب‌های روحی، روانی و جسمی فراوانی برای شهروندان در نقاط مختلف کشور را ایجاد کرده ‌است.» او ادامه می‌دهد: «هر کسی می‌تواند آزادانه و در چارچوب قوانین و مقررات هر کاری انجام دهد، می‌تواند صاحب یک حیوان یا یک سگ باشد اما وقتی آن حیوان برای شهروندان مزاحمت ایجاد می‌کند، درنتیجه حق و حقوق آنها را ضایع کرده ‌است و باید برای آن فکری کرد.»

این جامعه‌شناس اظهار می‌دارد: «بسیاری از افراد به تقلید از غربی‌ها، سگی را در بغل می‌گیرند و در سطح شهر می‌چرخند. درصورتی‌که حتی نگهداری از سگ و گرداندن آن در اماکن عمومی، نکات و چارچوب‌هایی دارد اما متاسفانه ما هنوز در این زمینه پخته نشده‌ایم و آن را بلد نیستیم؛ بنابراین فرهنگ‌سازی در این خصوص از الزامات حل این معضل است.»