آگاه: به موجب تغییرات ماده ۱۸۲ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی؛ بودجه سالانه در دو مرحله به مجلس ارائه و پس از بررسی بخش اول بودجه، مجلس روز گذشته - بخش دوم - بخش جداول بودجه را رسما مورد بررسی قرار داد.
به گزارش آگاه، پیش از آغاز جلسات صحن علنی برای بررسی جداول لایحه بودجه، انتقادات زیادی درباره افزایش بودجه دستگاه‌های دولتی و حتی افزایش بودجه نهاد ریاست‌جمهوری در جداول ازسوی نمایندگان مطرح شد؛ به‌طوری‌که دیوان محاسبات در گزارش خود پیرو جداول بودجه مطرح کرد: «بررسی جداول بودجه سال۱۴۰۳ نشان می‌دهد هزینه وزارت امور اقتصادی و دارایی بیش از ۲۱۷درصد و سازمان اداری و استخدامی ۱۵۰درصد نسبت‌به سال گذشته افزایش یافته است.» در این اطلاعیه همچنین آمده است: «این در حالی است که وزارت آموزش و پرورش ۲۰درصد و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌های وابسته و تابعه آن ۸/۱۶درصد افزایش هزینه داشته‌اند. دیوان محاسبات کشور بر لزوم اقدام اصلاحی برای رفع تبعیض در این حوزه تاکید دارد.»
افزایش سقف مالیات و اوراق
بخش دوم بودجه البته حائز تغییرات عمده دیگری نیز در بخش مالیات و نیز اوراق بود که پیش از بررسی آن در صحن علنی، مورد انتقاد بسیاری از نمایندگان قرار گرفت. نمایندگان در این بخش تاکید داشتند که منابع وصولی مالیاتی بسیاری از استان‌ها در جداول چندین برابر شده است.
بااین‌حال مجلس در روز گذشته ابتدا کلیات گزارش کمیسیون تلفیق در مورد جداول پنج لایحه بودجه را که به مباحث درآمدی اشاره داشت مورد بررسی قرار داد. به‌طوری‌که در خلال این مباحث، موضوع افزایش سقف درآمدی و مالیاتی استان‌ها در بودجه ازسوی برخی از نمایندگان مطرح شد.
درآمدهای جدول ۵بیشتر شد
حمیدرضا حاجی‌بابایی، رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ درباره انتقادات به افزایش سقف مالیاتی در بودجه سال۱۴۰۳ در صحن مجلس گفت: در جدول ۵ که بحث درآمدها مطرح است، ما در این رابطه که منابع دولت ۱۴۸۵ همت بود، هیچ‌گونه اضافه‌ای بر مالیات‌ها انجام ندادیم. تنها کاری که ما انجام دادیم ۱۰۰همت در مرحله اول سقف مالیات‌ها را بالا بردیم اما مالیات‌ها را افزایش ندادیم. هر واحد مالیات بر ارزش افزوده ۷۵همت است. دولت ۶واحد مالیات بر ارزش افزوده که ۴۵۰همت می‌شود در لایحه ۳۸۵همت پیشنهاد داده است. ما در محاسبه ۶۵همت آن را درست کردیم.
سقف مالیات‌ها را کاهش دادیم
وی اضافه کرد: در دیگر مصوبه، سقف مالیات‌ها را تا ۵۰۰میلیارد تومان برای مناطق کاهش دادیم که قسمتی از آن را در صحن تصحیح خواهیم کرد؛ بنابراین مجلس شورای اسلامی مالیات‌ها را افزایش نداده است، بلکه عین لایحه را مصوب کرده اما در کمیسیون تلفیق حدود هزار میلیارد تومان از درآمدها به درآمدهای استانی برمی‌گردد که در این خصوص برخی از این استان‌ها نسبت‌به این موضوع اعتراض کردند؛ البته برخی از نمایندگان استان‌ها نسبت‌به این وضعیت اعتراضاتی داشتند و جدولی را در این خصوص آوردند و ما آن جدول را بارگذاری کردیم. در بسیاری از استان‌ها به صورت کلان مالیات‌ها کاهش پیدا نکرد اما آن استان‌هایی که مشکل داشتند به آن میزانی که استدلال‌هایشان درست بود آن استان‌ها را کاهش دادند که این جدول۵ گزارش تصحیح‌شده آن است.
منظور: بار مالیاتی سبک‌تر است
داوود منظور، رییس سازمان برنامه‌وبودجه که در جلسه روز گذشته مجلس حضور داشت، درباره برخی نگرانی‌های نمایندگان در خصوص مالیات، تصریح کرد: بار مالیاتی سال۱۴۰۳ نسبت‌به سه سال گذشته سبک‌تر است، زیرا برخی معافیت‌هایی که در سال‌های گذشته وجود داشت، حذف شده است اما باید به این نکته توجه کرد که فشاری به مودیان مالیاتی وارد نمی‌شود. رییس سازمان برنامه و بودجه افزود: ۷۸۰هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی در سال قبل وصول شد که پیش‌بینی ما این است که امسال این عدد با اتفاقات جدیدی که رخ می‌دهد به ۹۵۰هزار میلیارد تومان برسد که باتوجه‌به همه موضوعات رشد ۳۰درصدی درآمدهای مالیاتی بسیار معمول است. این در حالی است که محمد وحیدی، نماینده مردم بجنورد در این زمینه تاکید کرد: سقف مالیات‌ها برای برخی از استان‌ها بسیار سخت‌گیرانه اعمال شده است و باید جلوی این شرایط در بودجه را گرفت.
تکلیف اوراق سال ۱۴۰۳
همچنین به گفته برخی از نمایندگان، سقف اوراق در بخش دوم لایحه بودجه افزایش پیدا کرده است که می‌توانست تاثیر بدی بر عملکرد بازار سرمایه بگذارد.
حاجی‌بابایی نیز درباره رویکرد دولت در زمینه افزایش سقف اوراق در بخش دوم بودجه، در مذاکرات صحن علنی روز گذشته گفت: دولت ۷۵همت خلاف مصوبه قبلی ما قصد فروش اوراق داشت که در بودجه ۲۵۴همت فروش اوراق پیش‌بینی شده بود؛ لذا اگر ۷۵همت به آن اضافه شود به ۳۲۰همت می‌رسید؛ بنابراین این رویکرد خلاف قانون بود و این میزان فروش اوراق بدنه پولی کشور را به‌شدت تضعیف می‌کرد؛ لذا ما این بخش ۷۵همت را برداشته و مالیات‌ها را افزایش ندادیم که در کنار آن ۶۵همت مربوط به مالیات بر ارزش افزوده جبران می‌کند و ۱۱همت نیز از محل افزایش نیز به آن اضافه می‌شود.
متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان از اول فروردین لازم‌الاجراست
در ادامه مجلس با جدول۷ این لایحه که با عنوان «اعتبارات دستگاه‌های اجرایی ذیل دستگاه‌های سیاستگذار در سال۱۴۰۳» بود، مخالفت کردند و صحن مجلس وارد بررسی پیشنهادات نمایندگان درخصوص مفاد این جدول شد. حمیدرضا حاجی‌بابایی در جریان بررسی جدول۷ لایحه بودجه نیز خاطرنشان کرد که متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان از اول فروردین‌ماه لازم‌الاجراست منتها بعد از رفع ایرادات شورای نگهبان در دستورکار قرار می‌گیرد. اما نمایندگان در جلسه روز گذشته مجلس با اختصاص اعتبار یک‌هزار و ۵۰۰میلیارد تومانی برای ترمیم حقوق کارکنان وزارت کشور هم موافقت کردند.
رفع مشکلات حقوقی در جدول شماره ۷
حمیدرضا حاجی‌بابایی در جریان تصویب جدول۷ لایحه بودجه در صحن مجلس گفت: جدول۷ مطابق با دیدگاه کارشناسی دولت به مجلس ارسال شده است اما باتوجه‌به مشکلات دانشگاه‌ها ۱۵۰۰میلیارد به‌منظور توزیع اعتبار میان دانشگاه‌هایی که مدنظر کمیسیون آموزش و تحقیقات بود در نظر گرفتیم. همچنین دوهزار و ۵۰۰میلیارد تومان به وزیر علوم اختصاص یافت تا مشکل حق‌التدریس هر دانشگاه را حل کند و دوهزار میلیارد دیگر نیز به وزیر بهداشت داده شد؛ بنابراین نمی‌توان از یک وزارتخانه پولی را برداشت و به وزارتخانه دیگری داد. بنابراین بیشتر از این نمی‌توان به جدول شماره۷ دست زد و تنها کاری که ما انجام دادیم مورد توجه قراردادن دانشگاه‌ها، کمیته امداد و بهزیستی، معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش بود و به آنها کمک کردیم.
رییس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه این را هم گفت که جدول شماره۷ بار بزرگی است که در صورت تغییر اساسی در آن تا یک ماه دیگر نیز نمی‌توان آن را جمع کرد، چراکه هر جا دست بزنیم یک انقلاب و اعتراض عمومی ایجاد می‌کند و ما فقط توانستیم جاهایی را که ضعف بودجه‌ای داشتند، کمی تقویت کنیم. مشکل خدمتگزاران و کارکنان مدارس و کارمندان جهاد کشاورزی و دیگر موارد اضطراری را حل کردیم.
بودجه ۲همتی برای اجرای مصوبات سفر رییس‌جمهوری
در خلال بررسی جداول لایحه بودجه در صحن مجلس، غلامرضا نوری قزلجه، نماینده بستان‌آباد در اخطار اصل۵۳ مربوط به پرداختی‌ها، گفت: آقای رییس‌جمهور و همکاران در این جدول ردیفی درخصوص اجرای مصوبات سفر آقای رییس‌جمهور آورده شده که نزدیک به دو همت اعتبار به آن اختصاص داده شده و ۷۵۰میلیارد تومان آن هزینه‌ای است. هزینه‌ها در بخش هزینه‌ای و جداول بودجه آورده شده است، در جایی از بودجه عنوان شده که تقریبا ۹۵هزار همت به دولت داده می‌شود تا همگی به‌صورت هزینه‌های بلاعوض به‌عنوان هزینه سفر صرف شود؛ اختصاص ردیف اعتباری برای سفر رییس‌جمهوری بدعت محسوب می‌شود که با عدالت بودجه‌ریزی و اقدامات کارشناسی همخوانی ندارد. نمایندگان مجلس که برای نخستین‌بار جداول بودجه را زیر ذره‌بین قرار داده بودند، روز گذشته جدول ۵ ، ۷ و ۹ را بررسی کرده و برای آن تعیین تکلیف کردند.
تقویت بودجه کمیته امداد و بهزیستی
رحیم زارع در گفت‌وگو با آگاه، با اشاره به توجه جداول بودجه به حوزه‌های معیشتی مردم، گفت: در جریان بررسی جداول بودجه سال جاری حوزه‌هایی همچون بهسازی روستاها، پرداخت طلب پیمانکاران راه‌های روستایی، صندوق ملی مسکن، کمک بلاعوض به بیماران نیازمند، ساخت منازل سازمانی در فراجا و کمیته امداد و بهزیستی را تقویت کردیم.
زارع افزود: باتوجه‌به اینکه نخستین سالی است که جداول بودجه به‌صورت مجزا بررسی می‌شوند و این تجربه اول مجلس است باید این کار را با حوصله و طمأنینه بیشتر انجام می‌دادیم، این در حالی است که سقف منابع در مرحله نخست بسته شده بود و فقط ایرادات مجمع تشخیص مصلحت نظام را رفع کردیم؛ به‌عنوان مثال، ۲۵هزار از ۴۰هزار میلیارد برای طرح‌های تملک دارایی و ۱۵هزار میلیارد دیگر نیز برای موضوعات هزینه‌ای اختصاص دادیم اما باتوجه‌به اینکه سقف بسته شده بود ما از محل جابه‌جایی ردیف‌ها برخی از مصوبات کمیسیون‌های تخصصی را اجابت کردیم، مانند احکام آورده شده در تبصره‌ها در قسمت نخست بودجه برای نیروهای مسلح که جداول اعمال شد؛ بنابراین باتوجه‌به شرایط خاص منطقه در این برهه زمانی چنین مصوبه‌ای اتفاق خوبی بود که رقم خورد.