گزارش «آگاه» از آغاز سی‌وپنجمین رویداد بزرگ فرهنگی کشور را بخوانید:

این شما و این ضیافت فرهنگ

نمایشگاهی که گفته می‌شود از منظر بودجه به خودکفایی رسیده است
۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۱۴:۳۴

مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه کتاب در کشور به‌زودی آغاز خواهد شد و بستری برای مخاطبان و خوانندگان کتاب می‌شود. با آنکه صنعت نشر در سال‌های اخیر احوال خوبی را ثبت نکرده و روزبه‌روز نحیف‌تر شده است اما نهادهای مربوط‌به برگزاری این رویداد تمام توان کاریشان را به جریان انداخته‌اند تا نمایشگاه کتاب تهران با قوت و در مطلوب‌ترین حالت ممکن میزبان انتشارات و مردم باشد. شاید بتوان این دوره از نمایشگاه را نقطه مهمی در چند سال اخیر برگزاری آن دانست، چراکه برنامه‌ریزی‌های عملیاتی و ویژه‌ای در راستای حذف و ارتقای نواقص سال‌های گذشته آن انجام شده است. علاوه‌برآن، باتوجه‌به اینکه این رویداد یکی از پرهزینه‌ترین برنامه‌ها برای دولت است، یاسر احمدوند، رییس نمایشگاه و معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشست خبری پیش از نمایشگاه اعلام کرد که نمایشگاه کتاب تهران به خودکفایی رسیده و سهم پرداختی دولت در تامین هزینه‌های برگزاری آن نسبت‌به گذشته بسیار کاهش یافته است.

آگاه: شمارش معکوس مخاطبان و علاقه‌مندان کتاب برای بازگشایی سی‌وپنجمین نمایشگاه کتاب تهران آغاز شده است. حالا چیزی کمتر از یک روز از آغازبه‌کار نمایشگاه کتاب تهران در محل مصلای تهران باقی مانده است. این نمایشگاه همچون سال‌های اخیر در دو بستر مجازی و حقیقی با شعار «بخوانیم و بسازیم» برگزار می‌شود. بستر مجازی آن از روز ۱۷اردیبهشت به آدرس https://book.icfi.ir/ در دسترس مردم و علاقه‌مندان قرار گرفته است. زمان برگزاری نمایشگاه نیز چنانچه اعلام شده است، از ۱۹ تا ۲۹اردیبهشت به مدت ۱۰روز خواهد بود. ساعت کاری آن هم ۱۰صبح تا ۸شب است. ناشران کتاب که امکان ثبت‌نام در نمایشگاه را از تاریخ ۲۹فروردین تا ۵اردیبهشت داشتند، مجازند کتاب‌های منتشرشده از سال۱۳۹۹ به بعد را در نمایشگاه عرضه کنند. 

تاریخچه

نمایشگاه کتاب تهران اولین‌بار در سال‌۱۳۶۶ با هدف ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی در محل دائمی نمایشگاه‌های تهران برگزار شد. تا اواسط دهه۸۰ نمایشگاه همچنان در این مکان برگزار می‌شد و بعد از آن بود که به مصلای امام‌خمینی‌(ره) انتقال یافت. تاکنون با آنکه مصلی، خانه دائمی این نمایشگاه نبوده است اما جز در دو دوره که در نمایشگاه شهر آفتاب برگزار شده است، تمام دوره‌های دیگر، این مصلی بوده که میزبانی نمایشگاه را برعهده داشته است.

افتتاحیه

آغازبه‌کار نمایشگاه همانطور که ذکر شد، روز چهارشنبه ۱۹اردیبهشت است اما هنوز درباره جزئیات آن اخباری منتشر نشده است. معمولا افتتاحیه این رویداد با حضور رییس‌جمهوری، سید ابراهیم رئیسی برگزار می‌شود. 

سالن‌های نمایشگاه کتاب تهران

نمایشگاه کتاب تهران را بخش کودک و نوجوان، بخش ناشران عمومی، بخش ناشران آموزشی، بخش ناشران دانشگاهی، بخش ناشران خارجی، بخش ناشران دیجیتالی و بخش ناشران بین‌المللی تشکیل می‌دهد. 

نمایشگاه کتاب کودک

این قسمت از نمایشگاه که حالا با حضور نشرهای کودک و نوجوان کشور با قوت خوبی در این رویداد حاضر می‌شود، همچون سال گذشته برای ثبت خاطرات زیبا و تجربه‌ای ماندگار از نمایشگاه برای بازدیدکنندگان کودک، غرفه‌هایی را به برنامه‌های آموزشی، تفریحی و سرگرمی اختصاص داده است. غرفه‌های یادشده در اماکن روباز قرار دارد و برنامه‌هایی چون نقاشی، شعرخوانی و برنامه‌های هیجان‌انگیز و شاد را برای کودکان برنامه‌ریزی کرده است.

حضور کتابفروشان برای سال دوم

ایده حضور کتابفروشان در نمایشگاه کتاب تهران برای اولین‌بار در سال۱۴۰۲ عملیاتی و اجرا شد. کتابفروشان برای حضور در این بخش نمایشگاه ملزم به ثبت‌نام در سامانه اینترنتی بازار کتاب هستند. در سال گذشته، این رویداد ۲۱۰کتابفروشی حضور داشته و کتاب فروختند. ثبت‌نام برای این قشر نیز از اول اردیبهشت آغاز و تا پنجم همین ماه ادامه داشت. 

ناشران دیجیتال متقاضی حضور در نمایشگاه نیز همچون گذشته تنها می‌توانند در بخش فیزیکی این نمایشگاه حضور یابند و آثار مربوط‌به چهار سال گذشته تاکنون را عرضه کنند. 

ناشران خارجی

در بخش بین‌الملل نمایشگاه تعداد ۶۰ناشر خارجی و تعداد ۵۰هزار عنوان کتاب را عرضه می‌کنند که گفته می‌شود این تعداد در سال گذشته ۴۵هزار عنوان کتاب بوده است. 

از موارد برجسته در بخش بین‌الملل نمایشگاه، برگزاری «رویداد نشر ایران» است که در روزهای ۲۴، ۲۵ و ۲۶ اردیبهشت با هدف معرفی نشر ایران به ناشران و کارگزاران خارجی برنامه‌ریزی شده است. در این رویداد ۲۰مهمان از کشورهای منطقه حضور دارند و برنامه‌هایی چون بازدید از مراکز چاپ و فروش کتاب با حضور ناشران برگزار می‌شود. 

مهمان ویژه نمایشگاه تهران که تا چند روز پیش قرار بود کشور هند باشد، از حضور در این نمایشگاه به‌دلیل مشکلاتی بازماند و کشور یمن به‌عنوان مهمان ویژه جایگزین آن شد. 

بهبود از سال‌های قبل

همزمانی برگزاری نمایشگاه مجازی با نمایشگاه حضوری | این اتفاق از سال گذشته به جریان افتاده و هماهنگی دو بخش نمایشگاه را تا حد خوبی رقم زده است. علاوه‌برآن، در راستای تسهیل هرچه بیشتر مراحل بسته‌بندی و ارسال کتاب‌ها از نمایشگاه به تمام نقاط کشور و رساندن آنها به دست مردم، تمهیدات جدیدی ازجمله به‌کارگیری ظرفیت بیشتری نسبت‌به سال‌های پیش از اداره پست کشور اندیشیده شده است. تسهیل حضور مردم | علاوه‌بر آنکه ظرفیت محل عمومی پارک خودروها تا پنج‌هزار عدد افزایش یافته، وسیله‌های حمل‌ونقل عمومی نیز در داخل نمایشگاه برای رفاه در رفت‌وآمد کودکان و سالمندان قرار داده شده است. اضافه‌برآن، از لحاظ ظاهری نیز در راستای حفظ آراستگی و نظم بصری نمایشگاه، تمام غرفه‌ها در محل‌های مسقف جانمایی شده و کارگاه‌های تعمیرات موقت نیز از محل نمایشگاه جمع‌آوری شده است. 

حضور کتابفروشان در نمایشگاه | این رویداد که تا سال۱۴۰۱ خالی از حضور کتابفروشان بود و بنابراین قشر مهمی از چرخه صنعت نشر از برپایی آن بهره‌ای نمی‌برد، از یک دوره پیش برای اولین‌بار میزبان کتابفروشان شده و امسال نیز برای دومین سال پیاپی ظرفیت ثبت‌نام را برای حضور این گروه در دسترس قرار داده است. باید دید که استقبال کتابفروشان از نمایشگاه سی‌وپنجم کتاب چگونه خواهد بود.