آگاه: در نگاه مقام معظم رهبری، کتاب و کتابخوانی از اهمیت فراوانی برخوردار است و باید یکی از ارکان زندگی خانوادهها و جامعه اسلامی باشد. بااینحال وضعیت کتابخوانی در کشور ما مطلوب نیست و بارها مقام معظم رهبری ناراحتی خود را از این مسئله ابراز کردهاند. بسیاری از افراد در جامعه دنبالکننده منویات مقام معظم رهبری هستند. اگر اندوه ایشان از وضع مطالعه برای این افراد مهم است باید تغییری در شیوه مطالعه خود ایجاد کنند. تصویری که اخیرا از رهبر انقلاب در کتابخانه شخصیشان منتشر شده، کتابهایی را نشان میدهد که با نگاهی گذرا به عناوین آنها میتوان فهمید ایشان تنها به مطالعه درباره یک حوزه نمیپردازند و در تمام ابعادی چون فلسفه، عرفان، تاریخ، ادبیات، موسیقی، اجتماعی، فرهنگی و... مطالعه دارند و در تمام زمینهها مطالعه دارند این امر موجب شده تا ایران اسلامی اکنون مقتدرترین و امنترین و از همه مهمتر عزتمندترین کشور منطقه است چراکه رهبر معظم انقلاب به عنوان عالیترین مقام کشور دست از مطالعه و کتابخوانی نکشیدهاند.
از کتابخانه رهبری تا مسئولان کتابنخوان!
نگاهی به عناوین کتابهایی که در تصویر تازه منتشر شده از رهبر انقلاب در کتابخانه شخصی ایشان دیده میشوند در نوع خود جالبتوجه و قابلتأمل است. تصویر این کتابخانه تنها بخشی از کتابخانه ایشان است که با آنها انس و الفتی دیرینه دارد. ما امروز میتوانیم مدعی باشیم کتابخوانترین شخصیت سیاسی جهان امروز رهبر انقلاب هستند. در میان کتابخوانهای حرفهای کمتر کسی را میتوانید پیدا کنید که هم ادبیات جهان موضوع علاقهمندیهای او باشد و طیفی وسیع از کتب داستانی داخلی و خارجی را درنوردیده باشد و هم در مطالعه اندیشه، علم و فلسفه دستی بر آتش داشته باشد. چه بسیار سیاستمدارانی که از آنها بهعنوان کتابخوان در تاریخ یاد شده، اما تکبعدی بودن حوزه مطالعه آنها غیرقابلانکار است. چه خوب میشد اگر سیاستمداران ما هم نه در حرف بلکه در عمل اهل مطالعه بودند و شبها با کتاب سر بر بالین میگذاشتند و مشتری کتاب و مبلغ کتابخوانی بودند. این روزها که سیوپنجمین دوره از نمایشگاه کتاب تهران دایر است، چقدر خوب میشد که هر کدام از مدیران فرهنگی و سیاستمداران ما در قوای سهگانه از مجلس شورای اسلامی گرفته تا قوه قضاییه و دولت دستکم یک کتاب به مردم معرفی میکردند و میتوانستند دستکم ۱۰کتاب خوب را معرفی کنند. کتاب مقوله بسیار مهمی است و جایگاه مخصوصی دارد که با هیچچیز دیگری پرشدنی نیست؛ بنابراین باید کتاب را ترویج کرد تا مردم به کتابخوانی عادت کنند و کتاب وارد زندگی آنها شود.
روشهای مطالعه رهبری
مقام معظم رهبری برای کتابخوانی اهمیت زیادی قائل هستند. بهطوریکه شخص ایشان یکی از کتابخوانهای حرفهای است. ایشان در طول شبانهروز حداقل یک کتاب ۲۰۰ تا ۳۰۰ صفحهای را مطالعه میکنند. یعنی غیر از مطالعات علمی و واجب روزانه یک کتاب دیگر هم مطالعه میکنند. ایشان دو نوع مطالعه دارند؛ یک مطالعه روزانه دارند از قبیل مطالعه علمی، حوزوی، نظامی، سیاسی و... که مطالعه علمی و دقیق است. یک مطالعه ایشان هم مطالعه پیش از خواب است، در این زمان ایشان به مطالعههای سبک میپردازند رهبری درباره مطالعه کتاب در خانه چنین میفرمایند: «در منزل خودِ من، همه افراد، بدون استثنا، هر شب درحال مطالعه خوابشان میبرد، خود من هم همینطورم. نه اینکه حالا وسط مطالعه خوابم ببرد. مطالعه میکنم؛ تا خوابم میآید، کتاب را میگذارم و میخوابم. همه افراد خانه ما، وقتی میخواهند بخوابند حتما یک کتاب کنار دستشان است. من فکر میکنم که همه خانوادههای ایرانی باید اینگونه باشند، توقع من این است.» رهبری هر کتاب را در یک صفحه خلاصه میکنند و تقریظ هم مینویسند. یکی از عادتهای کتابخوانی ایشان این است که با اتمام مطالعه کتاب، نظر خود را در حد یک صفحه درباره کتاب نوشته آن را بههمراه کتاب در قفسه کتابخانه قرار میدهند، بهگونهای که برای خواننده آگاهی از نظر ایشان درباره کتاب بهسرعت با خواندن آن کتاب امکانپذیر است همه دستاوردهای بشر در سراسر عمر جهان، تا آنجا که قابل کتابت بوده است، در میان نوشتههایی است که انسانها پدید آوردهاند و میآورند.
زمانهایی آزاد برای مطالعه
رهبری یک راهکار عملی برای مطالعه کتاب معرفی میکنند، آن هم مطالعه در مترو یا اتوبوس است. ایشان دراینباره میفرمایند: «افرادی که کار روزانه دارند اداری، کاسب، روستایی، کشاورز و امثال اینها، اگر مثال شب یا بین روز به خانه میآیند، بخشی از زمان را ولو نیمساعت برای کتاب خواندن بگذارند، چقدر کتابها را در همین نیمساعتها میشود خواند. بنده خودم دورههای بیست و چندجلدی کتابها را در همین فاصلههای ۱۰دقیقه، ۲۰دقیقه، یکربع ساعت، خواندهام!... شاید من از صدها جلد کتاب همینطور در این فاصلههای کوتاه استفاده کرده باشم. بسیاری را هم میشناسم که اینطور هستند، من یک دوره کتاب هشتجلدی را در اتوبوس مطالعه کردم، این بایستی یک سیره و سنت رایجی بین مردم ما بشود که کتاب را بخوانند و به بچههایشان یاد بدهند. خانمها در خانهها کتاب بخوانند و معلومات را فرابگیرند.»
پرفروشترین، تنها در سه روز
برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب با شعار «بخوانیم و بسازیم» از تاریخ ۱۹ تا ۲۹اردیبهشت در مصلای تهران یکی از رویدادهای مهم فرهنگی کشور است. این نمایشگاه برای مخاطبان و کتابدوستان و هم برای ناشران و نویسندگان بهترین زمان عرضه و معرفی کتابهاست. انتشارات انقلاب اسلامی ۱۰عنوان پرفروش خود در سه روز نخست از برگزاری این رویداد را اعلام کرد. کتابهای «گزیده احادیث مکارمالاخلاق؛ به انتخاب و شرح حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای (مدّظلّهالعالی)»، «خون دلی که لعل شد»، «آقای ایرانشهر»، گزیده احادیث امالی الصدوق؛ به انتخاب و شرح حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای (مدّظلّهالعالی)»، «همرزمان حسین (ع)»، «موسیقی»، «درآمدی بر نظریه تعلیم و تربیت در بیانات حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای (مدّظلّهالعالی)»، «گزیده احادیث امالی الصدوق؛ به انتخاب و شرح حضرت آیتاللهالعظمی خامنهای (مدّظلّهالعالی)»، «خونآورد»، «زن و خانواده (دفتر ۳۴ از مجموعه ۴۰جلدی رهنامه)» عناوین پرفروشهای انتشارات انقلاب اسلامی هستند.
گزیده احادیث مکارمالاخلاق| کتابی است اخلاقی، در شرح و تبیین حدیثی از امام صادق(ع) که در آن ۱۰ صفت از صفات پیامبر اکرم(ص) را بیان کردهاند؛ یقین، قناعت، صبر، شکر، حلم، حسن اخلاق، سخاوت، غیرت، شجاعت، و مروت. این کتاب دربردارنده متن جلساتی است که مقام معظم رهبری در سال۱۳۵۲ شمسی در مسجد کرامت مشهد داشتهاند و در آن جلسات این روایت را خوانده و این صفات را شرح دادهاند.
خون دلی که لعل شد| این کتاب اثری است که در آن خاطرات مقام معظم رهبری از زندانها و تبعید دوران مبارزات انقلاب توسط خود ایشان ابتدا به زبان عربی به چاپ رسیده و سپس به قلم دکتر «محمدعلی آذرشب» گردآوری و بهوسیله «محمدحسین باتمان غلیچ» به فارسی بازگردانی شده است.
آقای ایرانشهر| روایتی از خاطرات حضور مقام معظم رهبری در دوران تبعید به ایرانشهر است که این کتاب، به قلم «رحیم مخدومی» به زیور طبع آراسته شده است.
همرزمان حسین (ع) | این کتاب مجموعه سخنرانیهای حضرت آیتالله خامنهای در سال۱۳۵۱ در هیات انصارالحسین(ع) تهران است که به تحلیل رسالت و مبارزات سیاسی ائمّه(ع) میپردازد. این کتاب مشتمل بر ۱۰سخنرانی رهبر انقلاب در ماه محرم سال۵۱ است. ایشان بین سالهای ۴۶ تا ۵۵ بهطور متناوب در مناسبتهای مذهبی به تهران مسافرت میکردند و در جلسات مختلف به ایراد سخن میپرداختهاند.
خون آورد| به معرفی و تفصیل گفتوگوی سهجانبه بین مقام معظم رهبری، شهید آیتالله مرتضی مطهری و مرحوم دکتر علی شریعتی میپردازد. این گفتوگو در سال۱۳۵۵ و در زمان تاسوعای حسینی با موضوعاتی مانند قیام و انقلاب امام حسین(ع) برگزار شده است.