آگاه: از معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست میپرسم چرا با افزایش هفتبرابری جریمهها موافقت نشد؟ «حسن اکبری» به آگاه پاسخ میدهد: «هر قدر میزان جریمههای شکار افزایش یابد، درگیری محیطبانها با متخلفان به همان میزان شدیدتر خواهد شد. شکارچی وقتی بداند در صورت دستگیر شدن باید فلان میزان جریمه بپردازد که در بسیاری مواقع از عهده این افراد خارج است، تسلیم نمیشود و اقدام به درگیری میکند. شاید فکر کنید هر قدر جریمهها افزایش یابد بازدارندگی بیشتری دنبال خواهد داشت ولی ما مجبوریم تمام جوانب را بسنجیم و افزایش ضرر و زیان را به گونهای مدیریت کنیم که ضمن داشتن بازدارندگی از پیشامدهای احتمالی در حاشیه نیز جلوگیری کند.»
او میگوید: «معمولا میزان جریمهها هر دو تا سه سال یکبار بهروز میشود اما این کار از سال۱۳۹۸ انجام نشده بود. برای همین وقفه ایجادشده سعی کردیم اعداد متناسب با تورم باشد و طوری عمل کنیم که متناسب با نرخ بازار و شرایط اجتماعی بتواند بازدارنده باشد.»
معاون سازمان حفاظت محیطزیست در ادامه از نظراتی میگوید که خواستار ۱۰برابر شدن جریمهها بودند. او توضیح میدهد: «در روند بررسیها عدهای معتقد بودند تخلفات محیطزیستی را نباید کوچک به حساب بیاوریم و حتی در کمیته فنی ۱۰برابر شدن تخلفات و ضرر و زیان گونهها مطرح شده بود اما درنهایت چهار درصد تصویب شد.»
تشخیص شکاربان از شکارچی
این افزایش کمتر از چهاربرابری چقدر میتواند نقش بازدارندگی داشته باشد؟ این سوال را نسترن ربیعپور، تیمارگر حیاتوحش چنین پاسخ میدهد: «اگر همین قانون هم اجرا شود بازدارنده است ولی درصورتیکه اجرا نشود میزان جریمه آن فرقی ندارد.»
او با اشاره به اینکه جریمه شکار آهو از ۲۵میلیون به ۱۰۰میلیون تومان افزایش یافته است، به آگاه میگوید: «لاشه کامل آهو در شیراز از ۳۵ تا ۴۰ فروخته میشود. شکارچی درصورتیکه به دام قانون هم بیفتد جریمه آن را بهراحتی میپردازد.»
او توضیح میدهد شکارچیان دو گروه هستند: «گروهی افراد ثروتمند هستند که برای تفریح شکار میکنند و افزایش چهاربرابری جریمهها برای آنها چندان بازدارنده نیست. گروهی دیگر از شکارچیها افراد محلی هستند که حیاتوحش را متعلق به خود میدانند که معمولا این افراد به دام قانون گرفتار نمیشوند. حدود ۱۰سال پیش تعداد زیادی محیطبان از خانوادههای شکارچیان و دامگاهداران استخدام محیطزیست شدند. این محیطبانان محلی یا با خانوادههای خود درگیر هستند یا با آنها همکاری میکنند. گاهی کار تا جایی پیش میرود که تشخیص محیطبان از شکارچی دشوار میشود.»
گوشت آهو از ۱/۵ تا ۲/۵میلیون تومان در فضای مجازی فروخته میشود. این فعال محیطزیست با اشاره به این موضوع میگوید: «باتوجهبه رشد تورم، جریمههای درنظرگرفتهشده برای تخلفات محیطزیستی اصلا بازدارنده نیست.» او معتقد است جریمه شکار غیرمجاز هر چقدر باشد، تورم آن را میبلعد و بیاثر میکند.
محمدعلی یکتانیک، فعال محیطزیست هم به آگاه میگوید: «لیست قیمتهای جدید جریمههای شکار از سال پیش در فضای مجازی دستبهدست میشد. اول صحبت از افزایش هفتبرابری بود و بعد قیمتها به چهار برابر تغییر کرد ولی تاکنون همین نرخ هم اعمال نشده است. این مسئله را پیگیری کردم و هنوز دستورالعمل جدید صادر نشده و با متخلفان برابر سال۱۳۹۸ برخورد میشود.»
شکارچیهای خوشحال
اما شکارچیها درمورد افزایش قیمت چه نظری دارند؟ «خسرو یاوری» شکارچی است که با داشتن دو سلاح قانونی همه حیوانی را شکار میکند؛ از گنجشک گرفته تا گراز! او از افزایش جریمهها ناراحت نیست چون تصور میکرد هفتبرابر میشود ولی افزایش چهاربرابری او و بسیاری از دوستانش را حتی خوشحال کرده است. او میگوید: «همه شکارچیها متخلف نیستند ولی شکارچیهای مجاز هم گاهی ناخواسته شکارهای غیرقانونی میزنند یا شکارشان از تعداد مجاز بیشتر میشود. در این صورت نمیشود با این افراد مانند یک فرد متخلف برخورد کرد.» به گفته او، زمانی که سلاح شکاری بهصورت مجاز فروخته میشود و سازمان محیطزیست با دریافت پول مجوز شکار صادر میکند نباید همه انگشت اتهام همه بهسوی شکارچی باشد.
این شکارچی کشتن حیاتوحش را ظلم نمیداند و چنین توضیح میدهد: «حیوانی که شکار میشود فرصت زندگی در طبیعت و زیستگاه اصلی خودش را داشته ولی حیوانی که پرورش داده میشود در بدترین شرایط رشد کرده و کشته میشود. از نظر شکارچیها، مصرف گوشت پرورشی بیش از مصرف گوشت شکار، ظلم به حیوانات است.»