آگاه: از بین مردان رقابت چهاردهم، چهار نفر گفتمان جبهه انقلاب را نمایندگی می‌کردند و یک نامزد هم حمایت دو جریان سیاسی اصلاحات و اعتدال را همراه خود داشت. از همان ابتدا برخی از تحلیل‌گران سیاسی بر اجماع و وحدت نامزدهای جریان انقلاب در صحنه انتخابات تاکید می‌کردند. حمیدرضا ترقی، قائم‌مقام دبیرکل حزب موتلفه اسلامی ضمن بیان این مطلب، می‌گفت: «سایر گزینه‌ها پس از اعلام نتایج نظرسنجی‌ها باید به نفع گزینه رأی‌آور کناره‌گیری کنند»، ضمن آنکه در این دوره هم «محسن رضایی» با سازوکار جدید تحت عنوان شورای اجماع به‌دنبال وحدت و همگرایی نیروهای انقلاب در سپهر سیاست ایران بود.
از انصراف قاضی‌زاده و زاکانی تا حضور جلیلی و قالیباف در انتخابات
انتظار می‌رفت که پس از برگزاری مناظره‌ها، دود سفید از اردوگاه اصولگرایان بلند شود و یک نامزد واحد در مقابل نامزد جریان مقابل رقابت کند تا درنهایت با رأی مردم، سکاندار جدید ساختمان سفید پاستور تعیین شود، اما فقط دو نامزد با انصراف به نفع ائتلاف از صحنه رقابت خارج شدند.
۶تیرماه و در آخرین روز تبلیغات انتخابات، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی از ادامه رقابت انصراف داد و اعلام کرد: به‌منظور حفظ انسجام نیروهای انقلاب و در پاسخ به درخواست مکتوب شورای عالی اجماع نیروهای انقلاب و برخی از علما و دلسوزان از ادامه مسیر انصراف داده، امیدوارم سه برادر دیگرم نیز در فرصت باقیمانده اجماع کرده تا جبهه انقلاب تقویت شود.
عصر همان روز «علیرضا زاکانی» دیگر نامزد جبهه انقلاب در جمع هواداران خود در میدان آیینی امام حسین (ع) حضور یافت و با بیان اینکه من انتخابات گذشته به‌خاطر شهید رئیسی کنار رفتم اما این بار کنار نمی‌روم، گفت: ما محکم در صحنه هستیم تا حق مردم را بگیریم. او پیش از در مناظرات انتخاباتی خطاب به «مسعود پزشکیان» گفته بود در صحنه هستم و شما دارید با یک رئیس‌جمهور صحبت می‌کنید. براین اساس، احتمال کناره‌گیری او ضعیف بود، به‌خصوص که خودش در جمع حامیانش اطمینان داد در این دوره دیگر در میدان باقی می‌ماند اما روز پنج‌شنبه باز خبری منتشر شد. خبر، کناره‌گیری علیرضا زاکانی از انتخابات بود.
با اینکه او گفته بود در میدان رقابت می‌ماند اما برای حفظ وحدت و همگرایی جریان انقلاب ترجیح داد کناره‌گیری کند و درعین‌حال توصیه‌ای هم به دو نامزد همفکرد خود کرد. او در بیانیه‌ای نوشت: از دو نامزد دیگر جبهه انقلاب، برادران عزیزم آقایان جلیلی و قالیباف می‌خواهم برای وحدت و انسجام تلاش کنند و مطالبه بحق نیروهای انقلاب را بی‌پاسخ نگذارند و مانع تشکیل «دولت سوم روحانی» شوند و ان‌شاءالله پس از پیروزی هریک از ایشان، تلاش کنند بر مدار حق و دفاع از حقوق مردم بایستند و همکاران خود را طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب از عناصر معتقد به آرمان‌های انقلاب و افراد پاک‌دست انتخاب کنند.
بیانیه شهردار تهران موج جدیدی برای وحدت و دست یابی نیروهای انقلاب برای معرفی گزینه واحد در بزنگاه هشتم تیر ایجاد کرد و تلاش‌ها و مذاکراتی نیز انجام شد اما به نتیجه نرسید و دونامزد جبهه انقلاب با یک نامزد واحد جبهه اصلاحات به رقابت پرداختند. وقتی گره وحدت باز نشد، شورای عالی اجماع روز پنج‌شنبه بیانیه‌ای صادر کرد و خطاب به مردم و سیاسیون آورد: «اکنون که برخی از نامزدهای جبهه انقلاب تشخیص داده‌اند که ادامه حضورشان در رقابت انتخاباتی به نفع این جبهه است، از نیروهای انقلابی درخواست می‌کنیم که طی ساعات سرنوشت‌ساز باقیمانده، فعالانه با عزمی راسخ، ضمن شرکت در انتخابات، مردم و به‌خصوص افرادی را که هنوز تصمیم نگرفته‌اند دعوت به رای دادن به گزینه اصلح براساس معیارهای موردنظر مقام معظم رهبری کنند.»
چرا وحدت حاصل نشد؟
طرفداران دو نامزد براین باور بودند که هرکدام از آنها از سبد بالای مردمی برخوردار هستند و نظرسنجی‌های معتبر هم حاکی از همین موضوع است، به همین جهت وحدت نهایی شد. حال باید پرسید: «چرا علی‌رغم تجربه سال۹۲، وحدت در انتخابات ۱۴۰۲ شکل نگرفت؟»
زیربنای اندیشه‌ای هواداران سعید جلیلی نوعا مبتنی بر نظریات مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی است. مطابق آرای آیت‌الله مصباح یزدی، لازم است در انتخابات‌ها با هر روش اعم از استقرایی و تحلیلی به نامزد اصلح رسید؛ ولو اینکه اصلح در میان اکثریت جامعه مقبولیت نداشته باشد. از سوی دیگر، قالبیافی‌ها که در جریان نواصولگرایی کنش سیاسی می‌کنند، به فعالیت‌ها، کارنامه و برنامه‌های او در مناصب مختلف مدیریتی اشاره می‌کردند و می‌گفتند: این برنامه حاکی از کارآمدی و تحول است و می‌تواند گره‌گشایی بسیاری از مشکلات در اداره کشور شود؛ از این رو وی را گزینه اصلح می‌دانستند و با انصراف وی مخالفت می‌کردند، هرچند خود او در یک میزگرد انتخاباتی گفته بود: قبل از ۸تیر باید یک نامزد در جبهه انقلاب حضور داشته باشد اما این اتفاق نیفتاد و رقابت سه‌قطبی شکل گرفت.
تا ظهر امروز ۹تیرماه نتایج انتخابات اعلام می‌شود، آیا پرونده چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در مرحله اول بسته می‌شود یا به مرحله دوم موکول خواهد منتظر شد؟ باید منتظر ماند تا نتایج رأی مردم اعلام شود.
به‌هرحال انتخابات اگر به مرحله دوم هم کشیده شود، انقلابی‌ها باید ابتدا تمام عزم خود را برای حمایت از نامزد نهایی جزم کنند و در مرحله بعد در دوره «پساانتخابات» به این پرسمان اساسی پاسخ دهند چرا از تاریخ درس نمی‌گیرند و در هر دوره با سازوکارهای جدیدی که طراحی می‌کنند، نتیجه‌ای در عمل حاصل نمی‌کنند!