آگاه: امیر شمشکی، معاون مدیرکل دفتر زمینشناسی، مهندسی و زیستمحیطی سازمان زمینشناسی با حضور در یک برنامه تلویزیونی درباره وضعیت فرونشست ایران نسبتبه دنیا اظهار کرد: بررسیهای سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور درباره فرونشست از سال۸۳ بهطور جدی شروع شد و از تکنیکی بهنام تفسیر تصاویر ماهوارهای رادار استفاده کردیم و توانستیم میزان تغییرات سطحی را با سرعت و دقتی قابلملاحظه اندازهگیری کنیم. وی ادامه داد: این تکنیک در گذشته وجود نداشت و ما را در اندازهگیری میزان فرونشست کلی ارتفاع سطح زمین با چالشهایی مواجه میکرد و در زمان حاضر با بهرهبرداری از این تکنیک توانستیم تغییرات را بهتر از گذشته پایش کنیم و بهکمک متخصصان این بخش میتوان گفت شناختی قابلقبول از سرتاسر کشور و میزان تغییرات ارتفاعی سطح زمین در اختیار داریم.
شمشکی افزود: فرونشست ممکن است در مناطقی به وجود آید که بروز خطر در آن مناطق دارای اهمیت بالایی است ولی درعینحال ممکن است خالی از سکنه باشد یا تاسیسات خطوط انتقال انرژی از آن عبور نکرده باشد که بر همین اساس ریسک و خطرپذیری آن مناطق پایینتر است ولی در مقابل با مناطقی مواجه هستیم که میزان خطر در آن ممکن است در مرحله بالایی نباشد ولی این خطر در جایی قرار گرفته که با تاسیسات شهری و عمرانی، شریانهای حیاتی و تمرکز جمعیتی همراه است که همین عوامل میتواند میزان ریسک در آن منطقه را افزایش دهد. وی تاکید کرد: اگر بخواهیم بگوییم کجاها گسترش وسیعی دارد تقریبا میتوان گفت در اکثر دشتهای ایران که در آنها کشاورزی بهطور گسترده انجام میشود و وابسته به منابع آب زیرزمینی است، پدیده فرونشست با شدت و حد متفاوت درحال پیشرفت است. وی با بیان اینکه در بخش کوچکی از شرق استان مازندران پدیده فرونشست با نرخ پایین مشاهده میشود، گفت: بعضی دشتهای سمنان و دامغان نیز دچار فرونشست شدهاند که در طول زمان نرخ فرونشست در آنها دارای تغییرات زیادی بوده است و دلیل این امر به ماهیت آبخوان و نوع لایههای زیرزمینی بستگی دارد.
شمشکی تصریح کرد: برای استان خوزستان نیز متصور بودیم فرونشست در آن روی ندهد ولی متاسفانه در زمان کمآبی، ساخت سدها و فشار به منابع آب زیرزمینی باعث میشود حتی در این استان هم پدیده فرونشست مشاهده شود که البته مسائلی از جمله رهاسازی سدها، بارندگی، کاهش فشار به منابع آب زیرزمینی باعث اثر توقفی و کنترلشونده بر فرونشست میشود. وی ابراز کرد: گیلان تنها استانی است که فعلا میتوانیم بگوییم تاکنون هیچ نرخی از فرونشست در آن مشاهده نشده است و در استان سیستانوبلوچستان نیز چند طی سال گذشته مشاهده نشده بود ولی تصاویر و اندازهگیریهایی که بهتازگی انجام شده، نشانگر این است که فرونشست با نرخ بالایی در این استان نیز در حال روی دادن است. وی ادامه داد: برای پاسخ به این سوال باید مطالعات بیشتری انجام شود که البته در سطح جهانی و همچنین ایران مطالعات در این زمینه کم بوده و آنچه از این به بعد باید بیشتر به آن توجه کرد تاثیر فرونشست بهروی سازههای شهری و عمرانی است.
شمشکی، درباره جاری بودن یا نبودن آب زایندهرود و تاثیر آن بر تشدید خطر فرونشست در استان اصفهان تصریح کرد: همواره امیدواریم آب بهطور دائم در زایندهرود جاری باشد و این در حالی است که این رودخانه با آبگیری غیرمداوم مواجه است و در مقطعی پرآب و در مقطعی کاملا خشک میشود که این امر باتوجهبه وضعیت ژئوتکنیکی خاک منطقه اصفهان براساس نتیجه برخی تحقیقات اثرات نامطلوبی بر سازههای اطراف خود ازجمله پلهای تاریخی دارد.
۱۱ تیر ۱۴۰۳ - ۱۲:۴۰
مدیرکل دفتر زمینشناسی، مهندسی و زیستمحیطی سازمان زمینشناسی کشور گفت: فرونشست با نرخ متفاوت در اکثر دشتهای کشور درحال پیشرفت است.