آگاه: اینبار اقتصاد، موضوع آخرین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری بود؛ موضوعی که طبق بسیاری از نظرسنجیهای معتبر، عمده مشکلات مردم در این بخش نهفته و نیازمند راهکارهای جدی از سوی نامزدهاست. با اینحال پیش از برگزاری مناظره، مجری برنامه اعلام کرد که نامزدها میتوانند به بحث نامزد دیگر وارد شده و آن را نقد کنند.
حمله از دقیقه یک
با این حال براساس قرعهکشی انجامشده، اینبار مسعود پزشکیان نخستین سوال برنامه مناظرات را پاسخ داد؛ سوالی که ماهیت سیاست خارجی داشت و مناظره و رقابت کلامی و استدلالی را از همان دقایق اول کلید زد؛ بهطوریکه توپ پر انتقاد و تهمت از اظهارات نامزدی علیه یک نامزد دیگر بهسرعت وسط مناظرات افتاد و تعریض به اظهارات، یک به یک آغاز و تک، جواب پاتک شد!
پزشکیان در جریان این مناظره، ابتدا یک عذرخواهی کرد و گفت که درباره صحبتهای دو شب گذشتهاش درباره سردار بزرگ ملی، سردار سلیمانی بیاحترامی نکرده است و این شهید را غرور ملی دانسته و خیلی از مشکلات را براساس دید این شهید میتوان حل کرد. پزشکیان در ادامه و در پاسخ به سوالی درباره اینکه قانون اقدام راهبردی مصوب مجلس مانع از بازگشت آمریکا به برجام شد گفت که کشور در قفس است و اینطور نیست که ما این قانون را قبول نداشته باشیم؛ البته پزشکیان معتقد بود که اگر آمریکا در جریان برجام به تعهدات خود عمل نکرد، ایران نیز نباید به تعهدات خود عمل کند.البته پزشکیان به این نکته هم اشاره کرد که یکی از بحثهای آن قانون این است که آمریکا باید تمام تعهداتش را انجام دهد تا ما دوباره برگردیم؛ این موضوع را باید با مجلس و شورای امنیت و با سیاستگذاران کشور صحبت کرده و راهحل برونرفت را بررسی و حل کنیم؛ طبیعتا با کمیسیون امنیت مجلس و شورای امنیت کشور صحبت میکنیم، چون باید به زبان و نگاه مشترک رسیده تا به اهداف برسیم.
با این حال جلیلی مناظره خود را با تعریض صریحی به صحبتهای پزشکیان شروع کرد. جلیلی ابتدا گفت که مردم لرستان از اظهارات پزشکیان درباره شهید سلیمانی ناراحت هستند. در ادامه با یک سوال و ابروهای گرهخورده و عصبانی خطاب به پزشکیان گفت که چرا شما کشور ما را در قفس میدانید؟
جلیلی در ادامه با گرفتن انگشت اتهام به سمت پزشکیان گفت که؛ ما در قفس نیستیم! اما طولی نکشید که پزشکیان به اظهارات جلیلی وارد شد و گفت: آیا شما با تحریمها قصد پرواز دارید؟ با این حال جلیلی هم تاکید داشت که شما راهحلی برای تحریمها نمیدهید. شما رفتهاید همه امتیازها را دادهاید.
جلیلی البته در ادامه این مناظره به راهحلهای جانبی پزشکیان در زمینه قانون اقدام راهبردی نیز انتقاد کرد و گفت که شما میگویید با مجلس صحبت میکنم تا موضوع را عوض کند. ما برای رشد کشور برنامه جدی داریم. نباید روابط را با دو سه کشور خلاصه کنیم که ما را تحریم میکنند. اما جلیلی مجددا در این مناظره اعلام کرد که پزشکیان دولت سوم روحانی است و برنامهمحوری را قبول ندارد و به نظرش برنامهمحوری موضوعی عجیب است! بااینحال جلیلی در ادامه تاکید کرد که کشور در بنبست نیست و آمارهای پزشکیان غلط است و وی روند نقدینگی در دولت رئیسی را دو شب گذشته اشتباه گفته است. اما مجادلات کلامی پزشکیان و جلیلی به همین جا ختم نشد و وی جلیلی را متهم به شکست در مذاکرات منجر به صدور قطعنامهها علیه ایران کرد.
با این حال جلیلی در این مناظره عنوان کرد که در موضوعاتی همچون برجام و «اف.ای.تی.اف» طلبکاریم و حق ملت را مطالبه و دنبال خواهیم کرد. بااینحال پزشکیان هم در زمینه رفع تحریمها تاکید داشت که هیچ وقت قرار نیست تمام تحریمها را لغو کنیم یا نکنیم. در گفتوگو باید ببینیم ما چه چیزی میدهیم و آنها چه میدهند. چیزی نیست که ۱۰۰درصد بگوییم میرویم و تمام مسائل را حل میکنیم.
پزشکیان که همواره در بسیاری از مناظرات دم از رفع مشکلات سیاست خارجی زده تاکید کرد که اگر میخواهیم مشکلات بینالمللی را حل کنیم باید گزینههای مختلف داشته باشیم و آنچه را به مصلحت کشور، جامعه و رشد کشور است باید در اختیار داشته باشیم. این باید از کارشناسان داخلی دربیاید.
ستاد قالیباف در حمایت از پزشکیان!
در ادامه اما نامزدها به مباحث تشکیلاتی و ستادی هم پرداخته و افراد حاضر در ستادها همدیگر را مورد نقد قرار دادند. با این حال پزشکیان نیز در این مناظره، به تعریض به اظهارات جلیلی درباره اینکه وی حزبی است، پاسخ داد و گفت که این تهمت است و براساس و حزب و گروه بالا نیامده. البته پزشکیان پاسخی دیگری هم داد و بیشتر افراد ستاد آقای قالیباف و شهید رئیسی با من کار میکنند. اما با گذشت یک ساعت از مناظره دو نامزد انتخابات، مجری برنامه بهزحمت توانست دو نامزد را متوجه این کند که برنامه مناظره سوالات دیگری هم دارد و نامزدها باید از مباحث پینگپنگی دست برداشته و به سایر سوالات بپردازند.
مجادله اقتصادی
در ادامه بالاخره سمتوسوی مناظره بهسمت مباحث اقتصاد سوق پیدا کرد و سوالاتی درباره بورس، ناترازی انرژی و واردات خودرو، ناترازی صندوقها و همسانسازی بازنشستگان نیز مطرح شد؛ مباحثی که باعث شد تا نامزدها باز هم به انتقادات پینگپنگی خود ادامه دهند. بااینحال جلیلی در خلال بحثهای مربوط به پیشگیری از نوسانات بورس اعلام کرد که بیمه سهام را پیگیری خواهد کرد، این در حالی است که پزشکیان تنها گفت که اگر دولت در بورس دخالت نکند، این خودش کار را درست خواهد کرد.
البته پزشکیان راهحل ناترازی انرژی را هدررفت مصرف انرژی دانست و گفت که عدالت باید در این بخش برقرار شود و باید مردم را در مدیریت مصرف انرژی مشارکت دهیم. با اینحال جلیلی هم راهحل ناترازی انرژی را برنامهریزی درست دانست. وی به این نکته اشاره کرد که ما درباره طرح «وان» مفصل کار کردهایم و از آن دفاع میکنیم و تا نقطه اجرایی شدن آن پیش رفتهایم. بحث اصلی این است که دولت آقای روحانی که سایرین میگویند آقای پزشکیان میخواهد دولت سوم روحانی باشد، نگاهش این بود که چه کسی گفته است باید به همه یکسان یارانه بدهیم؛ این یعنی بیعدالتی. کسی که سه ماشین دارد میتواند یارانه بیشتری از آن کسی بگیرد که ماشین ندارد.
اما در ادامه مباحث اقتصادی موضوع به پرداخت یارانه ۴۵هزارتومانی و ساخت مسکن رسید و این موضوعات هم در بخشهایی چالشبرانگیز شد. اینبار پزشکیان گفت که تنها باید عدالت اجتماعی در کشور رعایت شود و این طبیعی است که باید یارانه ثروتمندان قطع شده و این یارانه به مردم فقیر داده شود.
جنگ نمودارها
با این حال در بخش بررسی مباحث اقتصادی دوباره نمودارها در دست نامزدها قرار گرفت. جلیلی در ادامه با به نمایش گذاشتن نموداری خطاب به پزشکیان گفت که روند رشد نقدینگی را در دولت روحانی و رئیسی برعکس گفتید. شما حجم نقدینگی را با رشد نقدینگی اشتباه میگیرید. وقتی کارشناسی بلد نیستید و میگویید که کارشناس نباید باشید و میگویید که بعدا میخواهم با کارشناسان صحبت کنم. شما در مورد تحریم نیز همین صحبت را میکنید؛ آنچه اقتصاد کشور را رشد میدهد این است که با وجود تحریم فعال باشید، نه منفعل؛ آنچه شما میگویید رفتار منفعلانه است. اما این پایان ماجرا نبود و جلیلی تاکید کرد که در این دو روز خیلی با شما صحبت داشتم اما شما چه صحبتی درباره اشتغال و ارزآوری و تورم داشتید؟ راهکار شما این است که دوباره امتیاز بدهید و فشار بیاورید اما این کار را کردید و طرف مقابل ۱۵بار گفت که این کارها و تعهدات را انجام دادید و دلار سههزار تومان را ۳۰هزار تومان کردید و بعد رشد اقتصادی در دولت آقای روحانی منفی شد.
البته تعریض به صحبتهای جلیلی ازسوی پزشکیان گاه و بیگاه مطرح و اینبار هم پزشکیان مباحث مربوط به دولت شهید رئیسی را مورد انتقاد قرار داد و گفت که برنامه شما – جلیلی - باید متفاوت با برنامه دولت رئیسی باشد.
درنهایت آخرین مناظره نامزدها درحالی شامگاه گذشته برگزار شد که تکلیف بسیاری از مردم و طرفداران نامزدها برای رأی دادن به فرد موردنظر خود مشخص شد. در این وضعیت میتوان تاکید کرد که حضور حداکثری در انتخابات تضمینکننده اقتدار، امنیت، ارتقای قدرت و پایداری بینالمللی کشور خواهد شد.