آگاه: رقابت در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری درحالی روزهای گرمی را سپری میکند که نامزدهای راهیافته به دور دوم، اینک در قاب اصلی دوربینها قرار داشته و هر حرکت ریز و درشت آنها آنالیز میشود. رقابت در دور نهایی انتخابات، حتی اظهارنظر نامزدها را صریحتر از گذشته و میزان فونت شعارهای نصبشده در گذر خیابانها از صحبتهایشان را درشتتر کرده است. درحالی دو نامزد باقیمانده در انتخابات، به شیوههای مختلف تبلیغاتی به این رقابت میپردازند و سبد رأی خود را افزایش میدهند که برخی بگومگوهای ستادی و انتخاباتی آنها، حاکی از انجام دوپینگهای سیاسی است. دوپینگی که علیه یک نامزد شایعه میسازد و رقیب را در گرداب آن شایعه، از گردونه رقابت خارج میکند.
به دور از تاکیدات چندباره به انجام رقابتهای سالم در عرصه انتخابات و پرهیز از لجنپراکنی، تخریب و توهین نامزدها به هم؛ پیشتر رجوع نامزدها به چنین رفتارهایی ازسوی مقام معظم رهبری آنهم با عبارتی همچون رقیبهراسی هشدار داده شده تا نامزدها در گرماگرم رقابتهای انتخاباتی متوجه برخی رفتارهای مخرب خود باشند.
از این رو حضرت آیتالله خامنهای در سال۱۴۰۰ در این رابطه تاکید داشتند «ما در گذشته هم هر وقتی که نامزدها در مناظرات تلویزیونی و غیره روش اهانت و توهین و تهمت و تخریب طرف مقابل و ترساندن مردم از رقیب را دنبال کردند، کشور به نحوی از انحا ضرر کرد؛ در گذشته هم اینجور بوده. اینجوری نباشد که مردم را از رقیب بترسانیم که اگر او بیاید چنین خواهد شد، چنین خواهد شد.»
بیتوجه به توصیهها
اما درحالی اظهارات مقام معظم رهبری راه و منش انتخاباتی نامزدها را مشخص کرده که باز هم هستند نامزدهایی که تخریب میکنند تا با استراتژی رقیبهراسی پیروز شوند. با این حال این تاکتیک ناپسند در چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری هم جلوهگری کرد تا مصادیق خود را پیدا و علیه یک نامزد به کار گرفته شود.
از این رو یکی از مصادیق این رقیبهراسی، در موضوع قیمتگذاری بنزین رخ داده است و روز گذشته افرادی از ستادهای هر دو نامزد انتخابات، رقیب را به برنامهریزی برای گرانی بنزین متهم کردند. غافل از آنکه دعوای فعلی هیچ سودی نداشته و نگرانی کشور درحالحاضر نحوه تامین بنزین است. چراکه براساس اظهارات معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکتی ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، تولید بنزین کشور درحالحاضر روزانه ۱۰۷میلیون لیتر و مصرف روزانه ۱۱۸میلیون لیتر است. این در حالی است که فعلا امکان افزایش تولید بنزین نیز وجود ندارد اما مصرف روزبهروز در حال افزایش است.
اما این پایان ماجرا نبوده و یکی از مهمترین اتهامزنیها و رقیبهراسیهای در روزهای اخیر، متهم کردن یک نامزد به تفکر طالبانی است. یا اینکه یک نامزد اخیرا و در جریان مناظرات انتخاباتی تاکید کرد که «یک خبر فیک از قول ما در رجانیوز پخش کردند و ۲۱۰میلیارد پول دادند و از قول ما گفتند که پسر فلانی گفته سنیها فلان هستند و به آقای عبدالحمید در زاهدان بیاحترامی کردهایم. این دروغها را در رسانهها پخش کردهاند خیلی زشت است. شیطان بر چه کسی نازل میشود؟ بر کسانی که دروغ را پخش میکنند.»
تنور داغ با دوگانهسازی
با توجه به آنچه گفته شد، یکی از انتقادات به برخی کمپینهای انتخاباتی در شرایط موجود آن است که با غفلت از این مهم، بیشتر در تلاش هستند از ناحیه ایجاد هراس از رقیب و بازی بر محور دوگانهسازیها و دوقطبیها، تنور انتخاباتی خود را گرم نگه دارند. حال اگرچه اساس بازی و رقابت انتخاباتی در سایه دیگریسازیها شکل میگیرد و گریزی از آن نیست، اما این موضوع باید با لحاظ اخلاق انتخاباتی بوده و مهمتر از آن، نباید سبب غفلت از تعریف درست محل منازعه در انتخابات شود. همانطور که اشاره شد، محل نزاع در انتخابات، چگونگی حل مشکلات کشور و بنابراین، رقابت میان ایدههای حکمرانی است. حال خسارت رقیبهراسی و دمیدن در آتش دوگانهها در انتخابات آن است که اتفاقا سبب غفلت و در محاق قرار گرفتن این موضوع اساسی، یعنی حل مشکلات کشور است؛ بنابراین، کمپینهای انتخاباتی در فرصت باقیمانده تا برگزاری انتخابات باید تلاش کنند تا با پرهیز از دمیدن در آتش دوگانهها و ملتهب کردن فضای کشور و انتخابات، عرصه رقابت انتخاباتی را بیش از پیش به تلاش برای گرهگشایی از مشکلات کشور و مردم معطوف سازند. توجه به همین موضوع میتواند شاخصی برای انتخاب فرد اصلح از سوی مردم باشد.
اما باتوجهبه ایجاد رقیبهراسی در رقابتهای انتخاباتی بیم آن میرود که این رویکرد، دست نامزد نهایی را فردای پیروزی در انتخابات ببندد. این در حالی است که مسائل مهمی پیش روی کشور وجود دارد که برخی از آنها مستلزم اتخاذ تصمیمات سخت است؛ بنابراین بهتر است نامزدها بیش از پیش به ارائه برنامه در زمینه رفع مشکلات اقتصادی مردم بپردازند.