۱۳ تیر ۱۴۰۳ - ۱۱:۴۹

در مناظره اول دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری یکی از مسائلی که مطرح شد این بود که چه جریان و احزابی از دو نامزد حمایت می‌کنند و کدام‌یک به احزاب اعتقاد دارند یا خیر بر همین اساس در گزارشی حامیان دو نامزد را مورد بررسی قرار دادیم.

آگاه: نامزدی که دولت‌های اصلاحات و تدبیر و امید را نمایندگی می‌کند


پس از آنکه مسعود پزشکیان از فیلتر شورای نگهبان عبور و ردای کاندیداتوری انتخابات ریاست‌جمهوری را بر تن کرد، ستاد انتخاباتی‌اش را با حضور نزدیکان و نیروهای امین و قابل اعتمادش راه انداخت. ریاست ستاد او به «علی عبدالعلی‌زاده» سپرده شد. وی نماینده ادوار مجلس و وزیر مسکن در دولت اصلاحات بود. علاوه بر او می‌توان از «محمدجواد ظریف» وزیر اسبق امور خارجه و «محمدجواد آذری جهرمی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت دوازدهم و علی طیب‌نیا، اولین وزیر اقتصاد دولت روحانی نام برد. از همان ابتدا در مرحله اول انتخابات، منتقدان و رقبای پزشکیان در همایش‌های انتخاباتی‌شان و حتی در مناظرات با کنایه او را دولت سوم روحانی می‌نامیدند اما وی نمی‌پذیرفت!
پزشکیانِ اصلاح‌طلب ۲۷خردادماه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری در پاسخ به این سوال مردمی «نظر شما درباره اینکه برخی می‌گویند دولت شما دولت سوم روحانی خواهد بود، چیست؟» گفت: اصلا غیرممکن است. روش مدیریت روش علمی است، اگر قرار بود روش‌هایی که در گذشته اجرا شود، لزومی نداشت من بیایم.
وی پیش از این و در مناظره با پنج رقیب خود گفته بود: من وزیر بهداشت دولت اصلاحاتم و مردم می‌توانند آن دوره را با دوره فعلی قیاس کنند. او با این گفته مهر تاییدی بر نزدیکی دولت خود به دولت اصلاحات زد و به عبارتی پذیرفت که تمایل دارد سکانداری دولت سوم اصلاحات را برعهده گیرد، اما حاضر نمی‌شود نام دولت روحانی به دولت او زده شود!
این موضوع دیدگاه یا تحلیل نگارنده نیست، بلکه ازسوی اصلاح‌طلبان بیان شد. ابتدا «آذر منصوری» رییس جبهه اصلاحات ۱۰تیرماه در توییتی نوشت: باید بگویند دولت پزشکیان دولت سوم خاتمی است که به‌رغم موانع بسیار، یکی از موفق‌ترین دولت‌ها در سیاست خارجی و سیاست داخلی و خاصه بهبود نظام سلامت ایران را داشت. وزیر بهداشت و درمان این دولت، دکتر پزشکیان بود، اما حقیقت را وارونه جلوه می‌دهند.
پس از او «مصطفی کواکبیان» دبیرکل حزب مردم‌سالاری ۱۲تیرماه در جمع حامیان مسعود پزشکیان در همدان گفت که مسعود پزشکیان امتداد دولت روحانی نیست، بلکه این نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری دولت سوم سیدمحمد خاتمی است.
اصلاح‌طلبان و نامزد آنها این روزها نمی‌پذیرند مُهر حمایت حسن روحانی به پرونده نامزد متبوعشان زده شود، به این علت که عوام دل پُری از عملکرد دولت تدبیر و امید دارند و این حمایت می‌تواند برای آنها سنگین تمام شود؛ بر این اساس عزم خود را جزم کرده‌اند تا فقط اصلاح‌طلبان از هر دسته و گروه (اصلاح‌طلبان میانه‌رو و رادیکالی) را وارد چرخه انتخابات کنند و با حضور آنان سبد رأی کاندیدایشان در مرحله دوم تقویت شود، حتی کار را به جایی رساندند تا چهره‌های شاخص در جریان اصلاح‌طلب از میرحسین موسوی بخواهند در مرحله دوم همراه با همسرش در انتخابات شرکت کند و از مردم نیز بخواهند به او رأی دهند!
حال که هم اصلاحاتی‌ها و هم اعتدالی‌ها به رهبری سیدمحمد خاتمی، حسن روحانی و علی‌اکبر ناطق نوری در حمایت از مسعود پزشکیان وارد گود شده‌ و همه نیروها و ظرفیت‌های خود را هم وارد میدان کرده‌اند، چرا می‌خواهند از واقعیت فرار کنند؟! واقعیت این است که دولت پزشکیان درصورتی‌که رأی مردم را کسب کند، هم دولت سوم اصلاحات و هم دولت سوم روحانی خواهد شد. فقط کافی است آرایشی از ستاد انتخاباتی و مشاورانی که کنار او حضور دارند ترسیم شود. واقعیت قابل کتمان نیست.

نگاه به جبهه مقابل


در مقابل نامزد مشترک اصلاحات و اعتدال، نامزد واحد جریان انقلاب حضور دارد. «سعید جلیلی» که سابقه حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری را دارد در انتخابات ۱۴۰۳ وارد کارزار رقابت‌ها شد و توانست در مرحله اول رأی بیش از ۹میلیون نفر را کسب کند و همراه با «مسعود پزشکیان» به مرحله دوم راه یابد.
در دوره اول، جبهه پایداری انقلاب اسلامی به‌صورت رسمی از کاندیداتوری او حمایت کرد اما وقتی به مرحله دوم راه یافت، چتر وحدت به‌صورت گسترده باز شد و اکثر کنشگران حزبی و سیاسی حمایتشان را از او اعلام کردند. از جامعه روحانیت مبارز و موتلفه اسلامی به عنوان تشکل‌های سنتی اصولگرا گرفته تا اصولگرایان تحول‌خواه انقلابی و نزدیکان محمدباقر قالیباف همه حامی جلیلی در بزنگاه ۱۵تیر شده‌اند. نزدیکان این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری را حلقه جوانان پایداری در مجلس تشکیل می‌دهند و ریاست ستاد را «محسن منصوری» معاون اجرایی دولت سیزدهم برعهده دارد.
هرچند تمامی اصولگرایان در دفاع از سعید جلیلی قیام کرده‌اند اما او برخلاف رقیبش نمی‌خواهد از همین ابتدا چراغ سبزی به گعده‌های سیاسی نشان دهد، چنانچه در اولین مناظره در مرحله دوم انتخابات که حاشیه‌ساز هم شده بود با بیان اینکه محدود به یک محفل و گعده سیاسی نیستم، گفته بود: من معتقدم در جلسات محفلی و گعده آنچه برای کشور مصلحت است درنمی‌آید. ما محدود به یک جلسه و محفل نیستیم. یکی از عزیزان در مناظرات دور اول گفت بنده ۱۱سال است زنبیل گذاشتم. بله گذاشتم چون معتقدم باید سالیان سال کار کرد که بتوانید برنامه داشته باشید. رییس‌جمهوری در مقام اجراست. اجرا زمانی موفق است که به موضوع اشراف داشته باشید و در لحظه تصمیم صحیح را بگیرید. سیاست خارجی عرصه استفاده از فرصت‌هاست وقتی اشراف داشته باشید، نه فشار خارجی و نه کارشکنی‌ها نمی‌تواند مانع شود.
جلیلی بیشتر بر این باور است که باید به دولت در سایه و نهادهای مدنی و مذهبی و دانشگاه‌ها بها داد و نظرات آنها را شنید، از این رو تفاوت نامزد جریان انقلاب با اصلاح‌طلبان در بینش و نگاه آنها نسبت به احزاب سیاسی است. جلیلی زیر میز احزاب نمی‌زند و نمی‌خواهد با آنها تقابل کند اما می‌گوید باید به غیر از احزاب به سایر مجموعه‌های دیگر هم توجه داشت، کما اینکه ما در قالب دولت در سایه نظرات مهمی را ازسوی مجموعه‌های علمی و دانشگاهی دریافت کردیم. در مقابل دیدگاهی دیگر حضور دارد! این دیدگاه که ازسوی پزشکیان نمایندگی می‌شود بر این باور است که از همه حمایت‌ها باید استقبال کرد چون وارد صحنه انتخابات شده‌اند و می‌خواهند رأی کسب کنند.
اکنون که دو روز دیگر تا انتخابات باقی‌مانده باید دید پس از اعلام نتایج، منتخب مردم در دوره چهاردهم با چه دریچه‌ای به اطرافیان و فعالان سیاسی می‌نگرد؟ آیا باز خطوط قرمزی برای رییس دولت در نظر گرفته می‌شود یا همه نزدیکان و حامیان آنها را می‌توان بدون روتوش مشاهده کرد؟